بیگ بنگ: تیمی از محققان دانشکده کاوش‌های زمین و فضا در دانشگاه ایالتی آریزونا برای نخستین‌بار آب موجود در نمونه‌های حاصل از سیارک ایتوکاوا را اندازه‌گیری کردند. این دستاورد با بهره‌گیری از داده‌های فضاپیمای هایابوسا که به آژانس فضایی ژاپن تعلق دارد، حاصل آمد.

 به گزارش بیگ بنگ، ایتوکاوا سیارکی به طول 549 متر و عرض 213 تا 305 متر است. این سیارک که در سال 1998 با پروژه «LINEAR» کشف شد، با نام «1998 SF36» شناخته می شود و سپس به پاس دستاوردهای دانشمند ژاپنی یعنی «هیدئو ایتوکاوا» به همین نام باقی ماند. این سیارک با فاصله 1.3 برابری زمین و خورشید، هر 18 ماه به دور خورشید میچرخد. این سیارک در بخشی از مسیرش وارد مدار زمین نیز می شود. در دورترین فاصله نیز قدری دورتر از سیاره مریخ هم می‌رود.

ایتوکاوا به یک جفت آوار شباهت دارد که به همدیگر چسبیده‌اند. دانشمندان علوم سیاره‌ای بر این باورند که این سیارک بقایای یک جرم والد به عرض 19 کیلومتر می باشد که زمانی درجه حرارت آن بین 538 تا 816 درجه سلسیوس بوده است. جرم والد در اثر برخورد اجرام دیگر، متحمل ضربات شدیدی شد و ضربه نهایی باعث شد که آن به دو نیم تقسیم گردد. سپس، دو بخشِ جداشده با یکدیگر ادغام شده و ایتوکاوای کنونی را پدید آوردند. یعنی اندازه و شکل آن در حدود هشت میلیون سال پیش تکامل یافت. ماموریت هایابوسا آژانس فضایی ژاپن در سال 2010 بیش از 1500 نمونه از ایتوکاوا گردآوری کرده و به زمین بازگرداند. دکتر «زیلیانگ جین» محقق و یکی از نویسندگان اصلی مقاله گفت: «بر اساس یافته‌ها، نمونه‌هایی که ما بررسی کردیم، در مقایسه با سایر اجرام منظومه‌شمسی، غنی از آب بودند.»

دکتر جین و همکارش دکتر «میترای بوز» موفق به کشف یک ماده معدنی معروف به پیروکسن در ذرات ایتوکاوا شدند. در نمونه‌های زمینی، پیروکسن در ساختار بلورین خود دارای آب است. محققان این طور حدس می زنند که ذرات ایتوکاوا شاید آثاری از آب داشته باشند، اما میخواستند بطور دقیق بدانند که چه میزان آب در آن وجود داشته است. اندازه‌گیری‌ها نشان داد که نمونه‌ها به شکل غیرقابل منتظره‌ای غنی از آب بوده‌اند. بر اساس اندازه‌گیری‌ها، حتی سیارک‌های خشکی مثل ایتوکاوا شاید مقدار آبی بیشتر از آنچه دانشمندان تصور می‌کنند، داشته باشد.

دانشمندان اظهار داشتند: «مواد معدنی ایتوکاوا حاوی مقداری آب بوده است. لازم بذکر می باشد که در اثر برخورد اجرامی به آن، دمای جرم والد اصلی افزایش پیدا کرده است. اگرچه نمونه‌ها در سطح گردآوری شدند، اما نمی دانیم که این دانه‌ها در کجای جرم والد بوده‌اند. ما این طور حدس می‌زنیم که آنها در عمق 100 متری جرم والد دفن شده باشند. علی‌رغم تجزیه فاجعه‌آمیز جرم والد و قرارگیری دانه‌ها در معرض تابش و برخورد شهاب سنگ‌های کوچک به سطح، همچنان آثار و شواهدی از آب در مواد معدنی وجود دارد. افزون بر این، مواد معدنی یافت شده دارای ترکیبات ایزوتوپ هیدروژن هستند. یعنی سیارک‌های نوع S و اجرام والدشان احتمالا یکی از منابع حیاتی آب و سایر عناصر هستند. باید این سیارک‌ها را بیشتر مورد کاوش و بررسی قرار دهیم.» جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Science Advances منتشر شده است.

ترجمه: منصور نقی‌لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sci-news.com