محققان با استفاده از تلسکوپ فضایی «هابل» شواهدی از وجود بخار آب در بزرگترین قمر سیاره مشتری موسوم به «گانیمد» کشف کردند. در این مطالعه کارشناسان مشاهدات داده‌های فرابنفش از قمر گانیمد که در سال ۱۹۹۸ و ۲۰۱۰ توسط طیف‌سنج تصویربرداری تلسکوپ فضایی هابل(STIS) انجام شده، را بررسی کردند و آنها را با مشاهدات سال ۲۰۱۸ مقایسه نمودند.

بررسی تصاویر فرابنفش گانیمد در سال ۱۹۹۸، نوارهایی از جو را نشان داد که شبیه شفق قطبی در زمین بودند. تحقیقات سال‌های گذشته اثبات کرده بود که بعید است اتم‌های اکسیژن در سطح این قمر مشتری وجود داشته باشد. اما  اکنون محققان می‌گویند سطح گانیمد به اندازه کافی گرم است که موجب تصعید یخ موجود در آن شده و تبدیل به مولکول‌های آب شود.

دمای سطح گانیمد در طول روز به شدت متغیر است و در حوالی ظهر در نزدیکی استوا به شدت گرم می‌شود این گرما باعث آزاد شدن مولکول‌های آب شده که درون جو قرار می‌گیرد. در واقع تصاویر شفق قطبی در این قمر نشان می‌دهد که وجود بخار آب در جو قمر گانمید قطعی است.

بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد که علت شکل‌گیری بخار آب در قمر یادشده تصعید یخ‌های سطح آن از حالت جامد به گاز است. بر اساس برآوردهای محققان آب موجود در این قمر بیش از آب موجود در کل اقیانوس‌های کره زمین است، البته این آب در عمق ۱۶۰ کیلومتری قمر گانمید قرار دارد.

گانیمد نه تنها بزرگ‌ترین قمر مشتری بوده بلکه با داشتن قطری برابر با ۵۲۶۸ کیلومتر، بزرگ‌ترین قمر منظومه شمسی نیز به شمار می‌آید. با چنین اندازه‌ای، این جرم کیهانی نه تنها عظیم‌تر از ماه است بلکه اندکی از سیاره عطارد نیز بزرگ‌تر بوده و تمامی سطح آن از یخ پوشیده شده است. به گفته محققان ناسا اقیانوس زیرسطحی این قمر می‌تواند برای حیات اولیه ایده‌آل باشد. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Nature Astronomyمنتشر شده است.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: NASA