بیگ بنگ: تصاویری که فضاپیمای افق‌های نو از سطح پلوتو به زمین ارسال کرده از وجود دو یخ فشان منجمد روی سطح این کوتوله خبر می‌دهند که چندین کیلومتر ارتفاع دارند.

براساس گزارش BBC، اين دو كوه در منطقه‌اي به پهناي ده‌ها كيلومتر گسترده شده‌اند و بر قله هريك از آنها فرو رفتگي به چشم مي‌خورد. برخلاف کوه های آتشفشانی زمين كه از درون آن سنگ‌هاي مذاب خارج مي‌شود، یخ فشان های پلوتو، موادي منجمد متشكل از آب،‌ نيتروژن، آمونياك يا متان را به بيرون پرتاب مي‌كنند. احتمال وجود اين دو یخ فشان یا آتشفشان یخی در چهل و هفتمين نشست سالانه شاخه علوم سياره‌اي اتحاديه نجوم آمريكا مطرح شد، نشستي كه در آن اعضاي ماموريت افق‌هاي نو به ارائه 50 گزارش تحقيقاتي از پروازهاي نزديك‌گذر اين فضاپيما از كنار پلوتو پرداختند.

تاييد يا عدم تاييد وجود اين یخ فشان ها به مطالعات بيشتري نياز خواهد داشت. آنچه مي‌تواند در تعيين اين موضوع اثرگذار باشد، اطلاعاتي درباره تركيبات موادي است كه اين منطقه را تشكيل داده‌اند. به گفته دانشمندان درصورتي كه بتوان اين تركيبات اين منطقه را تشخيص داد مي‌توان به واسطه مدل‌سازي‌ها به مطالعه رفتار آنها پرداخت.

اين اطلاعات را مي‌توان در آينده‌اي نه چندان دور به دست آورد زيرا افق‌هاي نو هنوز تمامي اطلاعات پرواز نزديك‌گذر ماه جولايش را به زمين ارسال نكرده‌ است و تاكنون تنها نزديك به 20 درصد از اين اطلاعات به دست محققان رسيده‌ است. با اين همه اگر بتوان وجود آتشفشان‌هاي انجمادي را به اثبات رساند،‌ كشف بزرگي به وقوع خواهد پيوست. اگرچه وقوع اين رويداد در چندين جرم كيهاني فراخورشيدي امري بديهي به شمار مي‌رود، تاكنون هيچ مورد قابل قبولي از اين پديده مشاهده نشده‌ يا دست كم پديده‌اي با ساختار كوه مانند مشاهده نشده‌ است.

دو كانديدي كه بر سطح پلوتو كشف شده‌اند در جنوب فلات اسپوتنيك در خط استواي پلوتو واقع شده‌اند و به صورت غير رسمي كوه‌هاي رايت و پيكارد ناميده مي‌شوند. ساختار آنها روي زمين يا مريخ يادآور آتشفشان‌هاي سپري هستند، سازه‌هاي مرتفع و وسيعي كه در نتيجه فوران‌هاي مداوم از جريانات ماگمايي با غلظت كم ايجاد شده‌اند.

اين دو آتشفشان یخی احتمالي علاوه بر دهانه‌هايي فرضي، بافتي تپه مانند را در كناره‌هايشان دارند كه مي‌تواند ردپاي جريان گدازه‌هاي باستاني باشد. هنوز هيچ اطلاعاتي از آخرين باري كه آنها فعال بوده‌اند در دست نيست. پلوتو جرمي است كه حرارت خود را در طول تاريخ سامانه خورشيدي از دست داده‌ و اين به آن معني است كه براي ذوب كردن و جاري ساختن مخلوطي از مواد منجمد كه سطح سياره را بپوشاند به حرارت زيادي نياز نداشته‌است.

اكنون 120 روز از پرواز نزديك‌گذر افق‌هاي نو از كنار پلوتو مي‌گذرد. در آن زمان اين فضاپيما در فاصله پنج ميليارد كيلومتري از زمين قرار داشت اما اكنون در مسير هدف بعدي خود، جرم يخي كوچكي به نام MU69 2014 قرار داشته و تا سه سال ديگر به ان خواهد رسيد؛ درحالي كه ارسال اطلاعات اين فضاپيما با سرعتي پايي همچنان به زمين ادامه خواهد داشت.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: BBC