کشف سه سیاهچالۀ غولپیکر در کهکشان NGC 6240
بیگ بنگ: اخترشناسان برای اولینبار توانستند سه سیاهچاله غولپیکر را در مرکز یک کهکشان کشف کنند. کهکشان NGC ۶۲۴۰ که تقریبا 400 میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد و در صورت فلکی «مارگیر» واقع شده است و به دلیل شکل خاص خود بعنوان یک کهکشان نامنظم شناخته میشود.
«NGC 6240» یک سامانه کهکشانی نزدیک است که سه سیاهچاله غولپیکر در هستۀ خود جای داده است. سیاهچاله شمالی (N) فعال است و قبلا هم شناخته شده بود. این عکس باکیفیت و جدید نشان میدهد که جزء جنوبی از دو سیاهچاله غولپیکر تشکیل یافته است (S1 و S2). رنگ سبز نشان دهندۀ توزیع گازِ یونیزه شده بر اثر تابشِ پیرامون سیاهچالههاست؛ خطوط قرمز هم نشان دهندۀ نمای کلی از نور ستاره از سامانه کهکشانی است و طول میله سفید معادل هزار سال نوری است.
به گزارش بیگ بنگ به نقل ایرنا، یک گروه بینالمللی از پژوهشگران به سرپرستی محققانی از دانشگاه گوتینگن و موسسه اختر فیزیک لوتینز پوتسدام(AIP) موفق شدند این سه سیاهچاله اَبَرجِرم را در مرکز کهکشان NGC ۶۲۴۰ کشف کنند. این رصدها با استفاده از تلسکوپ ۸ متری VLT صورت گرفت، VLT تلسکوپی است که توسط «رصدخانه سوترن یوروپن» در شیلی اداره میشود.
نکتۀ جالب توجه این رصد این است که سه سیاهچاله یاد شده بسیار به یکدیگر نزدیک هستند. تاکنون دانشمندان تصور میکردند که کهکشان NGC ۶۲۴۰ از برخورد دو کهکشان کوچکتر تشکیل شده و بنابراین در مرکز خود دارای دو سیاهچاله است. این اجداد کهکشانی با سرعت چند صد کیلومتر بر ثانیه به سمت یکدیگر حرکت کردند و هنوز در مرحله ادغام قرار دارند.
گستردگی این سامانۀ کهشانی 300 هزار سال نوری است و دارای شکلی طویل با دم، حلقه و نوارهای شاخه شاخه است. به گفتۀ محققان: هر یک از این سه سیاهچاله، جرمی بیش از ۹۰ میلیون خورشید دارند. این سیاهچالهها در یک منطقه فضایی با گستره کمتر از ۳ هزار سال نوری قرار دارند؛ یعنی این سه سیاهچاله در منطقهای کمتر از یک صدم اندازۀ کل این کهکشان واقع شدهاند.
دانشمندان افزودند: «تاکنون توضیح این مسئله غیرممکن بوده است که بزرگترین کهکشانها چگونه در اثر برهمکنش کهکشانی عادی و فرایند ادغام در بازه زمانیِ 14 میلیارد ساله پدید آمدهاند. اما اگر فرایندهای ادغام همزمانِ کهکشانهای متعدد روی داده است، در این صورت کهکشانهایِ دارایِ سیاهچاله غولپیکر مرکزی توانستند خیلی سریعتر تکامل پیدا کنند. این مشاهدات اولین نشانه از این سناریو را فراهم میکند. کشف این سیستم سه تایی برای درک تکامل ِ کهکشانها در طول زمان اهمیت اساسی دارد. جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله Astronomy & Astrophysics منتشر شده است.
سایت علمی بیگ بنگ / منابع: universetoday.com , sci-news.com