بیگ بنگ: دانشمندان بتازگی کشف کردند که بقایای یک سیاره که با برخورد به زمین منجر به شکل‌گیری ماه شد، هنوز در اعماق زمین وجود دارد.

نتیجۀ یک تحقیق مشترک توسط دانشمندان آمریکایی و چینی نشان می‌دهد که اجرام عظیم مدفون شده در گوشته زمین می‌توانند آثاری از شکل‌گیری ماه در حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش باشند.

از دهه ۱۹۷۰ اخترشناسان احتمال می‌دادند که ماه زمانی ایجاد شده که یک پیش‌سیارۀ غول‌پیکر به نام تئا(Theia) به زمین برخورد کرد و ابر عظیمی از خرده بقایا به جا گذاشت که در گذر زمان در هم آمیخت و به ماه تبدیل شدند. اکنون پژوهش دانشمندان نشان می‌دهد بقایای تئا در بخش‌های مختلفی از اعماق زمین وجود دارد. توده‌های یادشده در مجموع نزدیک به ۴ درصد گوشته زمین را تشکیل می‌دهند.

امواج لرزه‌ای در دهه ۱۹۸۰ برای اولین‌بار وجود دو حباب عظیم در عمق ۲۹۰۰ کیلومتری زیر سطح زمین را فاش کرد که باعث شگفتی زمین‌شناسان شد. این توده‌های مواد، هر کدام به اندازه یک قاره در اعماق گوشته زمین و در نزدیکی هسته مذاب سیاره، یکی زیر افریقا و دیگری زیر اقیانوس آرام قرار دارند. دانشمندان تشخیص دادند که حباب‌ها بسیار داغ‌تر و متراکم‌تر از سنگ‌های اطراف هستند، اما چیزهای دیگر در مورد آن‌ها همچنان به عنوان معما باقی مانده است.

طبق تحقیقات جدید، حباب‌ها «آثار مدفون» سیارۀ تئا هستند که در طول برخورد، وارد زمین شده‌اند و از آن زمان در نزدیکی قلب سیارۀ ما پنهان شده‌اند. محققان می‌گویند، علاوه بر ایجاد ماه، این برخورد و بقایایی که از آن به جا مانده، احتمالا به زمین کمک کرده تا به یک سیارۀ قابل زیست، تبدیل شود.

“کیان یوان” محقق ژئودینامیک در موسسه فناوری کالیفرنیا و نویسنده اصلی این مطالعه، به خبرگزاری فرانسه گفت: «وقتی تئا به زمین اولیه برخورد کرد، با سرعت بیش از ۱۰ کیلومتر در ثانیه حرکت می‌کرد، سرعتی که به بخشی از آن اجازه می‌داد به اعماق گوشته زمین نفوذ کند. دو منطقۀ LLSVP سرشار از آهن هستند و ماه نیز غنی از آهن است.»

به گفته دانشمندان، توده‌هایی از گوشته تئا به عرض ده‌ها کیلومتر در داخل زمین می‌چرخند. دانشمندان پیشنهاد کردند با سرد شدن و جامد شدن ماده عمدتا مذاب به جا مانده از تئا، سطح بالای آهن آن باعث فرو رفتنش تا مرز گوشته و هسته زمین شد. طی سال‌ها، این دو قطعه جداگانه به شکل امروزی خود در آمدند. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Nature منتشر شده است.

سایت علمی بیگ بنگ / منابع: phys.org , sciencealert.com