بیگ بنگ: داده‌های جدید تلسکوپ فضایی هابل ناسا، شواهدی بسیار دقیق از وجود یک سیاهچاله‌ با جرم متوسط ارائه داده و نشان می‌دهد این سیاهچاله که در حال ِ بلعیدن یک ستاره است، در داخل یک خوشه ستاره‌ای متراکم، جای دارد.

Intermediate Mass Black Hole Tearing Apart Star scaledبه گزارش بیگ بنگ، “سیاهچاله جرم متوسط” احتمالاً سیاهچاله‌های جوانی هستند که از یک انفجار ابرنواختری پدید آمده‌اند و با بلعیدن مقدار زیادی ماده به این جرم رسیده‌اند. این نوع سیاهچاله، یکی از مواردی هستند که مدتهاست دانشمندان در حال بررسی چگونگی تکامل آنها هستند.

best ever intermediate mass black hole candidate
پرتو ایکس ناشی از سیاهچاله که در اثر بلعیدن ستاره به وجود آمده است

در سال 2003 محققان یک تابش ِ پرتو ایکس بنام J2150−0551 را شناسایی کردند که از اطراف ِ یک کهکشان در فاصلۀ 740 میلیون سال نوری می‌آمد. بررسی‌ها نشان داد نور این تابش همانند سایر تابش‌های پرتو ایکس ناشی از فعالیت ِ یک سیاهچاله‌ است، که در حال ِ بلعیدن یک ستاره سرگردان می‌باشد. در واقع اگر جرمی، مانند یک ستاره، بیش از اندازه به یک سیاهچاله نزدیک شود، می‌تواند در اثر نیروهای کشندی سهمگینی که از گرانش ِ سیاهچاله بر آن وارد می‌شود، از هم بپاشد.

fading black hole
روند کاهش نور پرتو ایکس این رویداد از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹ که توسط تلسکوپ پرتو ایکس نیوتن ثبت شده است.

در این رویداد، بخشی از پسماندهای ستاره از هم پاشیده، با سرعتی سرسام‌آور به بیرون پرتاب شده و بخشی دیگر به سوی سیاهچاله کشیده می‌شود. این مواد با فرو رفتن در سیاهچاله، تا میلیون‌ها درجه داغ شده و تابش پرتو ایکس ویژه‌ای تولید می‌کنند.

rTQGVtWpChZPouXKjf
پژوهش‌های جدید دانشمندان نشان می‌دهد این سیاهچاله که این ستاره را به دام انداخته، از نوع سیاهچالۀ جرم متوسط است و جرمی بیش از ۵۰ هزار برابر خورشید دارد. چگونگی پی‌بردن به این رویداد آنقدر دشوار بود که اخترشناسان با استفاده از قدرت تلسکوپ پرتو ایکس چاندرا و تلسکوپ فضایی هابل توانستند این “سیاهچاله” را شناسایی کنند. تاکنون تنها چند مورد سیاهچاله با جرم متوسط یافت شده است. آنها کوچکتر از سیاهچاله‌های کلان جرم و بزرگتر از سیاهچاله‌های ستاره‌وار هستند.
Hubble Observation Intermediate Mass Black Hole x
موقعیت این سیاهچاله که توسط تلسکوپ هابل شناسایی شد.

سیاهچاله‌های کلان جرم میلیون‌ها یا میلیاردها برابر جرم خورشید دارند و در مرکز کهکشان‌های بزرگ، از جمله کهکشان راه شیری جای دارند. این سیاه‌چاله‌ها پر جرم‌ترین نوع سیاه‌چاله‌ها هستند و گرانش بسیار زیادی دارند که در جهان بی نظیر است. سیاهچاله ستاره‌وار نیز سیاهچاله‌ای است که عمدتاً از فروریزی حاصل از گرانش یک ستاره با جرم معمولی به وجود می‌آید. [مطالعه بیشتر: چند نوع سیاهچاله داریم؟]

همچنین دانشمندان کشف کردند که خوشۀ ستاره‌ای که این سیاهچاله درون آن قرار دارد، خود می‌تواند هسته‌ای از یک کهکشان کوتوله باشد که به دلیل تعامل گرانشی با کهکشان ِ بزرگتر در مجاورتش، از بسیاری از مواد محروم شده است. مهمتر از همه، این یافته تأیید می‌کند که خوشه‌های ستاره‌ای که در حال چرخش نسبت به کهکشان‌های عظیم‌تر هستند، می‌تواند مکان ِ اصلی برای یافتن این سیاهچاله‌های میان جرم و گریزان باشند. جزئیات بیشتر این پژوهش در Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.

سایت علمی بیگ بنگ / منابع: space.com , sciencealert.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

2 دیدگاه

  1. سلام و خسته نباشید و خدا قوت بابت زحماتتون
    اگه میشه راجع به دنباله دار اطلس پست بزارید
    همچنین برام سواله که پر نورترین جسم دنباله دار یا اصن هر جسمی که بیرون منظومه خورشیدی در تاریخ بوده چیه خوشحال میشم اگه با پست گذاشتن دربارشون به من کمک کرده باشین
    باتشکر