کشف نوع جدیدی از سنگ آتشفشانی در ماه
بیگ بنگ: کاوشگر چین در ماه قمر زمین، نوع جدیدی سنگ آتشفشانی کشف کرده است که نشان می دهد مواد مذاب قدیمی در داخل ماه همگن و یکدست شده نیستند.
دانشمندان چینی می گویند کاوشگر کوچک یوتو این سنگ را در بخشی از ماموریت بدون سرنشین چانگ 3 در ماه کشف کرده است. یوتو(به معني خرگوش يشمي) که سال 2013 در ماه مستقر شد، این ترکیب مواد معدنی را که پیش از این هرگز مشاهده نشده بود در یک جریان قدیمی از مواد مذاب در ساختار موسوم به حوضه ایمبریوم ( Mare Imbrium) کشف کرده است. حوضه ایمبریوم زمانی ایجاد می شود که مواد مذاب یک گودال قدیمی را در ماه پر می کنند.
اگرچه اطلاعات جمعآوري شده توسط مدارگردهاي ديگر اطلاعاتي درباره انواع مختلف سنگهاي آتشفشاني كه سطح ماه را پوشاندهاند در اختيار دانشمندان قرار دادهاند، اما اين نخستین باري است كه از دهه 1970 تاكنون امكان نمونهبرداري مستقيم از اين سنگها فراهم آمده است. محققان براساس اطلاعاتي كه از آزمايش توسط تجهيزات كاوشگر يوتو روي نمونه سنگ به ثبت رسيده است براين باورند سنگ كشف شده از منطقهاي نسبتا جديدتر از ماه كه 2.96 ميليارد سال پيش تشكيل شده به دست آمده است. باتوجه به قدمت 4.5 ميليارد سالي ماه، و آتشفشاني كه 500 ميليون سال پس از تولد ماه به واسطه گرماي دروني ناشي از فرسايش راديواكتيو روي اين جرم ايجاد شدند، كشف جديد ميتواند به درك بهتر فعاليتهاي جوانترين آتشفشانهاي ماه كه مدتهاست خاموش شدهاند، به دانشمندان كمك كند.
به گفته محققان دانشگاه واشنگتن، كشف جديد نشان ميدهد در گوشته ماه نسبت به گوشته زمين يكنواختي كمتري وجود دارد و با نسبت دادن ساختار شيميايي با سن ماه، ميتوان روند تغيير آتشفشانها در ماه را مشاهده كرد. محققان با استفاده از تجهيزاتي مانند طيفنگار پرتو ايكس ذرات آلفا و تصويربردار ابرطيفي فروسرخ كه روي كاوشگر يوتو نصب شدهاند توانستند تركيبات شيميايي درون اين سنگ را، تيتانيوم و آهن، با دقتي بالا تشخيص دهند. جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله Nature منتشر شده است.
سایت علمی بیگ بنگ / منابع: sciencealert.com , theguardian.com