کشف یک ابر گازی در فاصلۀ 12.3 میلیارد سال نوری
بیگ بنگ: طبق مطالعهای که محققان دانشگاه فناوری سوینبرن- ملبورن انجام دادند، ابر گازی باستانیِ تازه کشف شده حتی تا 1.5 میلیارد سال پس از بیگ بنگ هم توسط ستارگان آلوده نشده بود.
به گزارش بیگ بنگ، “دکتر پی. فردریک رابرت” نویسندۀ اصلی این تحقیق و دانشجوی دکترا در دانشگاه فناوری سوینبرن، گفت: «به هر جایی که نگاه میکنیم، میبینیم که گاز در جهان توسط ِ عناصر سنگین پسماندۀ ستارگانِ در حال انفجار، آلوده میشود. اما به نظر میرسد که این ابر خاص بکر و دستنخورده است و حتی تا 1.5 میلیارد سال بعد از بیگ بنگ نیز توسط ستارگان آلوده نشده بود. اگر این ابر عنصر سنگینی داشته باشد، باید کمتر از یک ده هزارم نسبت به چیزی که در خورشید میبینیم، باشد. این مقدار بسیار بسیار کم است؛ قانعکنندهترین دلیل این است که ابر رصد شده، بازماندهای واقعی از بیگ بنگ باشد.»
رابرت و همکارانش از دو دستگاه – طیفنگار و تصویرگرِ پیشرفته واقع در رصدخانۀ دبلیو. ام. کک در هاوایی استفاده کردند تا طیف اختروشی به نام PSS 1723+2243 را در پشت ابر گازیِ LLS 1723 مشاهده کنند. این اختروش که تابش ِ درخشانی از مواد در حال سقوط به یک اَبَر سیاهچالۀ عظیم را ساتع میکند، منبع نوری ِ ایجاد میکند که میتوان با آن سایههای طیفی هیدروژن را در ابر گازی LLS 1723 مشاهده کرد.
رابرت گفت: «هدف ما اختروشهایی است که محققان قبلاً فقط سایههایی از هیدروژن را در آنها دیده بودند و عناصر سنگین در طیفهای با کیفیت پایین را مشاهده نکرده بودند. این امر باعث شد که ما این ابر نادر را با بصورت دقیق روی تلسکوپ دوقلوی رصدخانۀ کک سریعاً کشف کنیم.» LLS 1723 یکی از تنها سه ابر باستانیای است که در جهان شناخته شده است؛ دو ابر دیگر در سال 2011 کشف شدند. یکی از نویسندگان این مطالعه، دکتر جان اومیرا، دانشمند ارشد در رصدخانه کک، بیان داشت: «کسف دو ابر اول، شانسی و تصادفی بودند.»
اما هیچکس چیز مشابهی را کشف نکرد- واضح است که این ابرها بسیار نادر هستند و به سختی کشف میشوند. فوقالعاده است که در نهایت یکی از این ابرها به طور سیستماتیک مجددا کشف شدند. پروفسور مایکل مورفی، اخترشناس دانشگاه صنعتی سوینبرگ، گفت: «اکنون امکان بررسی این بقایای کهن بیگ بنگ وجود دارد. این کشف نشان میدهد که این ابرها چقدر نادر هستند و به ما کمک میکنند تا بفهمیم، چگونه برخی گازها در جهان اولیه، ستارگان و کهکشانها را شکل دادند و چرا برخی از آنها نتوانستند ستارهها و کهکشانها را ایجاد کنند.» جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریات ماهانه انجمن سلطنتی نجوم منتشر خواهد شد.
ترجمه: زهرا جهانبانی/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: sci-news.com