گالری جشن آسمانی
بیگ بنگ: پایگاه خبری اسپیس به مناسبت جشن کریسمس تصاویر با شکوه فضایی چند سال اخیر را منتشر کرده که دیدنشان خالی از لطف نیست. طی سالیان اخیر هرگاه به سال نو میلادی نزدیک میشویم پایگاههای خبری فضایی تصاویر باشکوهی از کیهان را منتشر میکنند گویی که در آسمانها نیز جشن به پا شده است. در ادامه به معرفی و نمایش ۱۰ تصویر برتر فضایی چند سال اخیر میپردازیم.
1- سحابی نشری “انجیسی ۶۳۵۷”
اخترشناسان این تصویر باشکوه و رنگارنگ از سحابی NGC ۶۳۵۷ را منتشر کرده و آن را “زمستان سرزمین عجایب” نامیدند. وجود رنگهای آبی روشن و سرخ مایل به قرمز ستارههایی که در اطراف ابرهای کیهانی پراکندهاند، این سحابی درخشان را جذاب کرده است. انجیسی ۶۳۵۷ یک سحابی نشری در نزدیکی سحابی “انجیسی ۶۳۳۴” در صورت فلکی کژدم قرار دارد، به این سحابی، سحابی جنگ و صلح هم گفته میشود. بخش غربی این سحابی مشابه یک اسکلت است. هسته این سحابی”پیسمیس ۲۴-۱”(Pismis ۲۴-۱) نام دارد.
سحابی نشری، ابری است از ماده که در آن ستارگانی بسیار درخشان و سوزان جای دارند، نور این ستارگان در طیف فرابنفش باعث برانگیختگی اتمهای گاز شده و در نتیجه نور نسبتاً فراوانی از سحابی گسیل میشود. در سحابیهای گسیلشی اتمها توسط تابش فرابنفش ناشی از ستاره یا ستارگان داغ یونیده شده و به دنبال این در نور مرئی تابش دوباره داشته و دیده میشوند.
2- سحابی نشری “انجیسی ۲۴۸”
در این تصویر دو سحابی زیبا که هر دوی آنها سحابی نشری “NGC ۲۴۸” نام دارند، توسط “تلسکوپ فضایی هابل” ناسا در ۲۰ دسامبر سال ۲۰۱۶ ثبت شدند. این سحابی که در صورت فلکی توکان قرار دارد در سال ۱۸۳۴ توسط ستاره شناس “جان ویلیام هرشل” کشف شد.
این تصویر “تلسکوپ فضایی هابل” سحابی شگفتانگیز “Sh ۲-۱۰۶” یا “S۱۰۶ ” را نشان میدهد. این یک سحابی نشری ستارهزا است و در صورت فلکی ماکیان قرار دارد. این تصویر در تاریخ ۱۵ دسامبر سال ۲۰۱۱ منتشر شد. ستارهزایی یا زایش ستارگان فرایند دگرگونی گازها و غبارهای کهکشانی به توپهای پلاسما و در نهایت شکلگیری ستارهها است.
این تصویر که توسط “کاوشگر نقشهبردار فروسرخ میدان وسیع”(WISE) ناسا گرفته شده، سحابی ستارهزا “برنارد ۳”(Barnard ۳) مانند یک درخت کریسمس به نظر میرسد. ستارههای تازه متولد شده در سراسر منطقه و در هالهای از غبار قرار دارند. ستارگان درخشان و زیبا این سحابی هم در مقابل و هم در پشت این سحابی قرار دارند.
در این تصویر جذاب که اخیرا توسط ترکیب دادههای دو “تلسکوپ پرتو ایکس چاندرا” ناسا و “رصدخانه فضایی پرتو ایکس نیوتن” آژانس فضایی اروپا به وجود آمده، یک تپ اختر جوان به نام “SXP ۱۰۶۲” که در کهکشان کوتوله ابر ماژلانی کوچک قرار دارد، قابل مشاهده است. تپ اختر “SXP ۱۰۶۲” در سمت راست این تصویر و ابرهای گازی و گرد و غبار این منطقه در سمت چپ تصویر قابل مشاهده هستند. اخترشناسان با ترکیب دادههای این دو تلسکوپ موفق به ایجاد این تصویر بینظیر شدند. تَپاخترها(Pulsar) ستارههای نوترونی چرخانی هستند که با سرعت بسیار زیادی دوران میکنند و پالسهای مداومی از انرژی تابشی به همراه خطوط میدان مغناطیسی قوی را از خود منتشر میکنند.
در این تصویر سحابی گسیلشی “انجیسی ۲۲۶۴”(NGC ۲۲۶۴) قابل مشاهده است. این تصویر توسط دادههای تلسکوپ “Wide Field Imager” رصدخانه لاسیا در شیلی(وابسته به رصدخانه جنوبی اروپا) ایجاد شده است. این تصویر در تاریخ ۱۶ دسامبر ۲۰۰۸ منتشر شد.
انجیسی ۲۲۶۴ یک سحابی نشری است که در کنار خوشه درخت کریسمس٬ خوشه برف، سحابی پوست روباه و سحابی مخروط قرار دارد. این سحابی به طور تقریبی ۲۶۰۰ سال نوری با زمین فاصله دارد.
7- انفجار کیهانی “GRB ۱۰۱۲۲۵A”
انفجار کیهانی “GRB ۱۰۱۲۲۵A” که به عنوان “انفجار کریسمس” نیز شناخته شده است، یک انفجار کیهانی بود که اولین بار توسط “رصدخانه سوییفت ناسا”(Swift Gamma-Ray Burst Mission) در روز کریسمس سال ۲۰۱۰ شناسایی شد. انتشار پرتوهای گاما حداقل ۲۸ دقیقه طول کشید که این زمان به طرز غیرعادی طولانی است. مشاهدات انفجار پرتو گاما هم توسط تلسکوپ فضایی هابل و رصدخانههای مبتنی بر زمین بررسی شد اما آنها قادر به تعیین فاصله جسم تا زمین با استفاده از روشهای طیفسنجی نبودند. انفجار پرتو گاما یا فوران پرتو گاما یا GRB به فوران ناگهانی و شدید پرتو گاما در اعماق کیهان گفته میشود.
تلسکوپ رصدخانه جنوبی اروپا در شیلی موفق به ثبت تصویر سحابی NGC ۲۴۶۷ شد. این تصویر که در ۲۵ دسامبر ۲۰۰۵ منتشر شد، ناحیه اطراف خوشه ستارهای را که توسط هالهای از گاز احاطه شده را نشان میدهد. این تصویر همانند یک روح کیهانی بزرگ است. NGC ۲۴۶۷ در ناحیه جنوبی صورت فلکی “کَشتیدُم”(Puppis) قرار دارد. این سحابی با نام سحابی “جمجمه و دو استخوان” نیز شناخته میشود. اگر به تصویر رنگی این سحابی با دقت نگاه کنید، میتوان تصویر چهره “شاهبابون”(mandrill) نوعی بوزینهٔ درشتاندام آفریقایی را مشاهده کرد.
9- یک شبه ابرنواختر “SNR ۰۵۰۹-۶۷.۵”
تلسکوپ فضایی هابل ناسا چندی پیش تصویری از یک شبه ابرنواختر به نام” SNR ۰۵۰۹-۶۷.۵ ” منتشر کرد. ” SNR ۰۵۰۹-۶۷.۵ ” باقی مانده یک ابرنواختر در کهکشان ابر ماژلانی بزرگ(LMC)است و حدود ۱۶۰ هزار سال نوری از زمین فاصله دارد و در صورت فلکی “ماهی زرین” قرار دارد.
پرجرمترین ستارههای کیهان، زندگی خود را با انفجاری عظیم به نام ابرنواختر(Supernova) به پایان میبرند. یک ابرنواختر زمانی رخ میدهد که یک ستاره در حال مرگ شروع به خاموش شدن میکند. آنگاه بهطور ناگهانی منفجر شده و مقدار بسیار زیادی نور تولید میکند و در پس خود یک هسته کوچک نوترونی به جای میگذارد.
10- سحابی رتیل
تلسکوپ فضایی هابل ناسا در ۲۰ تا ۲۷ اکتبر سال ۲۰۰۹ موفق به ثبت تصویری باشکوه از “سحابی رتیل”(۳۰ Doradus) شد. رنگ آبی ناشی از درخشش ستارگان پرجرم و داغ آن ناحیه است. رنگ سبز نیز نشان دهنده اکسیژن و رنگ قرمز نیز نشان دهنده هیدروژن است.
سحابی “رتیل” نام یک سحابی معروف در صورت فلکی ماهی زرین است که در کهکشان ابر ماژلانی بزرگ قرار دارد. ابر ماژلانی بزرگ، کهکشانی کوتوله در همسایگی کهکشان راه شیری است. این سحابی درخشانترین جرم غیر ستاره ایست که تاکنون کشف شده و فعالترین منطقه شناخته شده تولد ستارگان در گروه محلی کهکشانی ماست.
سایت علمی بیگ بنگ/ منبع: space.com
واقعا زیبا هستن. ممنون