بیگ بنگ: فضاپیمای جونو ناسا تصاویر خیره‌کننده‌ای از آیو قمر آتشفشانی مشتری ثبت کرد. این نزدیکترین پرواز جونو به این قمر در بیش از دو دهه‌ی گذشته بود.

به گزارش بیگ بنگ، فضاپیمای جونو به تازگی نزدیکترین پرواز از کنار آیو قمر مشتری را تجربه کرد. ابزاری در این فضاپیما به نام JunoCam تصاویر دیدنی و با وضوح بالایی ثبت کرد.

در 30 دسامبر 2023، جونو از فاصلۀ 1500 کیلومتری سطح آتشفشانی‌ترین جهان منظومه شمسی رسید. دومین پرواز بسیار نزدیک به آیو در 3 فوریه انجام شد. گذر دوم عمدتاً بر فراز نیمکره جنوبی آیو انجام شد، در حالی که پروازهای قبلی بر فراز شمال این قمر انجام شد. چیزهای زیادی برای دیدن در این عکس‌ها وجود دارد! شواهدی از یک آتشفشان فعال، قله‌ کوه‌های بلند با سایه‌های مشخص و دریاچه‌های گدازه‌ای وجود دارد که برخی از آنها به وضوح جزیره دارند.

ماموریت جونو ناسا

فضاپیمای جونو که توسط ناسا در 5 آگوست 2011 به فضا ارسال شد، یک پروژه اکتشافی فضایی پیشگام است و هدف آن درک مشتری، بزرگترین سیاره منظومه شمسی است. اهداف اولیه‌ی جونو شامل بررسی جو مشتری، محیط مغناطیسی، الگوهای آب و هوایی و ساختار مشتری برای درک چگونگی شکل‌گیری و تکامل آن است.

این فضاپیما، در 4 جولای 2016، پس از یک سفر پنج ساله در فضا، وارد مدار مشتری شد. یک ابزار قابل توجه آن، JunoCam، تصاویر دقیقی از ابرها و طوفان‌های مشتری ارائه می‌دهد و مناظری بی‌سابقه از جو این سیاره به تصویر کشید.

مأموریت جونو اهمیت مطالعه‌ی غول‌های گازی را در درک تاریخچه منظومه شمسی و شکل‌گیری منظومه‌های سیاره‌ای در سایر نقاط کیهان نشان می‌دهد. با بررسی دقیق ترکیب‌بندی مشتری، میدان گرانشی، میدان مغناطیسی و مگنتوسفر قطبی، جونو کمک قابل‌توجهی به دانش ما در مورد فرآیندهای اساسی که منظومه شمسی اولیه را شکل داده، می‌کند.

قمر مشتری آیو

آیو یکی از بزرگترین قمرهای مشتری و چهارمین قمر بزرگ منظومه شمسی است. این قمر بیشتر به دلیل فعالیت شدید آتشفشانی مشهور است، در واقع آیو فعال‌ترین جسم آتشفشانی در منظومه شمسی ما به شمار می‌رود.

آیو که توسط “گالیلئو گالیله” در سال 1610 کشف شد، نقش مهمی در درک ما از فرآیندهای آتشفشانی در جهان‌های دیگر ایفا می‌کند. سطح آن میزبان صدها آتشفشان است که برخی از آنها توده‌های گوگرد و دی‌اکسید گوگرد را تا فاصله‌ی 500 کیلومتری به فضا پرتاب می‌کنند. فعالیت شدید آتشفشانی این قمر در درجه اول به دلیل گرمایش جزر و مدی ناشی از برهمکنش گرانشی آن با مشتری و سایر قمرهای گالیله‌ای، یعنی اروپا و گانیمد است.

مدار آیو که درون میدان مغناطیسی قدرتمند مشتری قرار دارد، آن را در معرض نیروهای جزر و مدی عظیمی قرار می‌دهد که درون این قمر را خمیده کرده و گرم می‌کنند و به فوران‌های آتشفشانی مداوم آن دامن می‌زنند. این ویژگی‌ها، چشم‌اندازی پویا و مدام در حال تغییر را با دریاچه‌های گدازه‌های مذاب، جریان‌های گدازه‌ای وسیع و توده‌های آتشفشانی بلند ایجاد می‌کنند که آزمایشگاهی منحصربه‌فرد برای مطالعه‌ی آتشفشان‌های فرازمینی محسوب می‌شوند.

ترجمه: سحر الله‌وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: scitechdaily.com