بیگ بنگ: اخترشناسان تیم تلسکوپ افق رویداد و رصدخانه جنوبی اروپا، ساعاتی پیش عکس سیاهچاله مرکزی راه شیری را منتشر کردند. این ابرسیاهچاله 27 هزار سال نوری از زمین فاصله دارد و جرمی حدود چهار میلیون برابر خورشید دارد.

به گزارش بیگ بنگ، چهار و نیم میلیارد سال پیش، نقطه آبی کم رنگ ما در آوارِ باقی مانده از تولد یک ستاره متولد شد. از آن زمان به بعد، ما در یک رقص کیهانی محبوس شده‌ایم. زمین به دور خورشید می‌چرخد؛ و خورشید به دور مرکز تاریک و اسرارآمیز کهکشان راه شیری می‌چرخد. در آن قلب تاریک سیاهچاله‌ای عظیم به نام “کمان ای” قرار دارد که جرمی 4.3 میلیون برابر خورشید دارد.

ما توانسته‌ایم حضور این سیاهچاله عظیم را استنباط کنیم و بر اساس حرکات اجسام اطرافش به وجودش پی ببریم، اما تاکنون آن را ندیده بودیم. اما به لطف هشت تلسکوپ رادیویی تیم افق رویداد توانستیم برای نخستین‌بار عکسی از این سیاهچاله را ببینیم. از آنجایی که سیاهچاله “کمان ای” در مرکز راه شیری حدود ۲۷ هزار سال نوری از زمین فاصله دارد، اندازه‌اش در آسمان تقریباً به اندازه‌ی یک دونات روی ماه است.

این دومین عکسی است که بصورت مستقیم از یک سیاهچاله ثبت شده است. نخستین سیاه‌چاله‌ای که از آن عکسبرداری شده بود، سیاهچاله پرجرم «مسیه ۸۷» نام داشت که در کهکشانی به نام مسیه قرار گرفته بود. آن سیاهچاله با جرمی برابر ۶.۵ میلیارد برابر خورشید و فاصله‌ای برابر با ۵۴ میلیون سال نوری از زمین بسیار دورتر و پرجرم‌تر از سیاهچاله کهکشان راه شیری است که اکنون تصویربرداری شده است.

“جفری بوور” دانشمند پروژه افق رویداد گفت: «ما بسیار شگفت‌زده‌ایم که اندازۀ حلقه چقدر با پیش‌بینی‌های نظریه نسبیت عام اینشتین مطابقت دارد. این مشاهدات بی‌سابقه درک ما از آنچه در مرکز کهکشان ما اتفاق می‌افتد را بسیار بهبود بخشیده و بینش جدیدی را در مورد نحوۀ تعامل این سیاهچاله‌های غول‌پیکر با محیط اطراف خود ارائه می‌دهد.» زوم به سیاهچاله مرکزی راه شیری را در ویدئوی زیر تماشا کنید:

اگرچه ما نمی‌توانیم خود سیاه‌چاله را ببینیم، زیرا کاملاً تاریک است، اما گاز درخشان اطرافش، سایه دهانه افق رویداد این سیاهچاله را نشان می‌دهد. یک منطقه مرکزی تاریک (به نام سایه) که توسط یک ساختار حلقه‌مانند روشن احاطه شده است. نمای جدید نور خمیده شده توسط گرانش قدرتمند سیاهچاله را نشان داده که چهار میلیون برابر خورشید جرم دارد.

این حلقه، تشعشعات و ماده متلاشی‌شده فوق‌العاده داغی را نشان می‌داد که در نقاط مرزی سیاهچاله موسوم به «افق رویداد» جمع شده‌اند. ذرات نور و هر ماده دیگری اگر از این مرز عبور کنند، به دلیل گرانش شدید سیاهچاله به داخل آن سقوط می‌کنند و هرگز نمی‌توانند از آن خارج شوند. جزئیات بیشتر این پژوهش در Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.

سایت علمی بیگ بنگ / منابع: ESO  , sciencealert.com