بیگ بنگ: از زمانهای بسیار قدیم، مردم همواره با ترس و تعجب به ماه خیره می شدند. از زمانی که حیات در این سیاره وجود داشته است، ماه نیز به دور آن گردش می کرده و با گذشت زمان دانشمندان و ستاره شناسان شروع به مشاهدات منظم و محاسبات مداری آن نمودند. در طی انجام این تحقیقات، دانشمندان به یکسری حقایق نسبتا جالب درباره ی رفتار ماه دست یافتند.

عکسی معروف به طلوع زمین که در دسامبر ۱۹۶۸ در ماموریت آپولو ۸ توسط فضانورد ویلیام اندرز ثبت شد.
عکسی معروف به طلوع زمین که در دسامبر ۱۹۶۸ در ماموریت آپولو ۸ توسط فضانورد ویلیام اندرز ثبت شد.

به گزارش بیگ بنگ، به عنوان مثال، دوره ی تناوب مداری ماه با دوره ی چرخشی آن برابر است. در اصل، ماه در قفل گرانشی زمین قرار دارد و این بدان معنی است که حین گردش ماه ما همیشه یک طرف آن را مشاهده می کنیم.و در طی گردش در مدارش گاهی بزرگتر و گاهی کوچکتر از حد معمول در آسمان ظاهر می شود و این یعنی که ماه گاهی اوقات به ما نزدیک تر است و گاهی دورتر.

مشخصات مداری

برای شروع باید بگوییم که ماه یک مسیر بیضوی شکل را به دور زمین می پیماید – بطور متوسط با خروج از مرکز ۰.۰۵۴۹ – این بدان معناست که مسیر حرکت ماه بطور کامل یک دایره نیست. متوسط فاصله مداری آن ۳۸۴۳۹۷ کیلومتر در مواقع نزدیک و ۴۰۶۷۳۱ کیلومتر در مواقع دور از زمین است.

مقایسه اندازه ی ماه در حالت اوج و حضیض مداری.
مقایسه اندازه ی ماه در حالت اوج و حضیض مداری.

این مدار غیر دایره ای باعث تغیرات سرعت زاویه ای ماه و تفاوت اندازه ظاهری اش به هنگام دور و نزدیک شدن از زمین شده است. وقتی که ماه کامل است و در نزدیک ترین نقطه به زمین قرار دارد(نقطه حضیض) تقریبا ۱۰% بزرگتر از دیگر مواقع و ۳۰% بزرگتر از زمانی که در دورترین نقطه است(اوج) به نظر می رسد. میانگین انحراف مدار ماه از سطح دایره البروج (صفحه ی مدار گردش زمین به دور خورشید)۵.۱۴۵ درجه است. ماه بدلیل این انحراف، برای حدود دو هفته در بالای خط افق است، حتی با وجود اینکه خورشید به مدت ۶ ماه از سال زیر خط افق قرار میگیرد.

دوره تناوب چرخش ماه به دور زمین و به دور خودش، هر ۲۷.۳ روز است و این پدیده که به نام چرخش همزمان شناخته می شود، همان دلیلی ست که باعث می شود همیشه یک طرف ماه به سمت ِ زمین باشد. از این رو است که سمت دیگر ماه “نیمه ی تاریک” نامیده می شود اما این نام کمی گمراه کننده است. همانطور که ماه به دور زمین می گردد، آنسوی دیگرش در زمانهای مختلف در معرض تابش خورشید و یا در تاریکی قرار می گیرد. در واقع هیچ سمت ماه دائما تاریک و یا روشن نیست.

از آنجایی که زمین هم درحال ِ گردش است – حرکت وضعی و  چرخشی – ماه به نظر می رسد که هر ۲۹.۵۳ روز به دور ما میچرخد و بعنوان دوره ی هلالی شناخته می شود. دوره ی هلالی فاصله زمانی بین دوبار مشاهده ماه در یک نقطه از آسمان است. در طول دوره ی هلالی، ماه در ظاهر تغییراتی می کند که به آن فاز ماه گفته می شود.

چرخه ی قمری

این تغییرات ظاهری ماه به دلیل میزان دریافت نور (از دیدگاه ما) است. یک چرخه ی کامل از این فازها بعنوان چرخه ی قمری نامیده می شود که از چرخش ماه به دور زمین و متقابلا چرخش ما به دور خورشید ناشی می شود.وقتی که ماه و خورشید و زمین در یک خط قرار میگیرند، زاویه ی بین خورشید و ماه ۰ درجه می شود. در این نقطه، آن سمت ماه که رو به خورشید است کاملا روشن می گردد و  سمت دیگر آن که به طرف زمین است کاملا تاریک. ما این ماه را ماه نو می نامیم. پس از آن، فاز ماه بدلیل زاویه ش با خورشید تغییر کرده و از دیدگاه ما افزایش می یابد. یک هفته بعد از ماه نو، زاویه بین آن و خورشید ۹۰ درجه می شود که آنچه را ما خواهیم دید متاثر می کند.

پس از آن وقتی که ماه و خورشید در طرف مقابل زمین هستند – زاویه ۱۸۰ درجه دارند – ماه بصورت کامل دیده می شود. فاصله ی زمانی ای که بطول می انجامد تا یک ماه از فاز ماه نو به ماه بدر و دوباره به حالت اول برگردد برسد بعنوان یک ماه قمری نامیده می شود. ۲۸ روزی که شامل فازهای ظهور ربع اول و ربع سوم ماه نیز می باشد. در طول این دوره، درخشش و زاویه ماه، بسته به موقعیت خورشید و زمین افزایش می یابد. وقتی که ماه بین زمین و خورشید قرار دارد،  آن قسمت از ماه که پشت به زمین است، بطور کامل روشن است و سمتی که ما میتوانیم ببینیم کاملا تاریک. همانطور که ماه به دور زمین می چرخد، زاویه ی بین آن با خورشید افزایش می یابد. اما در این نقطه زاویه ی بین ماه و خورشید صفر درجه است و بتدریج در طول دو هقته بعد از آن به نقطه ای می رسد که آن را ربع اول(تربیع اول) می نامیم.

moon-phasesپس از هفته نخست، زاویه ی بین ماه و خورشید ۹۰ درجه می شود و این روند تا ۱۸۰ درجه افزایش می یابد و در این زمان خورشید و ماه در طرف مقابل زمین هستند. وقتی که زاویه ماه دوباره از ۱۸۰ به ۰ درجه کاهش می یابد، ستاره شناسان به آن ماه ربع سوم (تربع سوم) می گویند. به عبارت دیگر وقتی که ماه در هلال ربع سوم قرار دارد، به تدریج هر شب نورش کمتر و کمتر می شود تا جایی که به موقعیت ماه نو می رسد.

زمانی که ماه دیگر کامل نیست و هنوز هم به وضعیت نیمه نرسیده است- به عبارتی زمانی که نیمه روشن است –ما آن را ماهِ ربع سوم می نامیم.دقیقا برعکس ربع نخست، زمانی که ماه درحال افزایش روشنایی از ماه نو به یک ماه کامل است. در طول این دوره ۵۰% از قرص ماه روشن خواهد شد( سمت چپ در نیمکره ی شمالی و راست در نیمکره ی جنوبی)،ک ه این کاملا برخلاف آنچه در ربع اول رخ می دهد است. این حالت از معمولا ماه نیمه خوانده می شود چرا که نصف قرص ماه روشن می باشد.

پس از آن ربع چهارم فرا می رسد و در نهایت یک هلال پایانی مانند یک باریکه نقره رنگ در آسمان ظاهر می شود. در این ربع چهارم و پایانی ۴۹ الی ۱ درصد از یک طرف ماه روشن خواهد بود.( باز هم سمت چپ در نیمکره شمالی و راست در نیمکره جنوبی) و این دقیقا خلا آنچه است که در حالت تبدیل ماه نو به یک ماه کامل اتفاق می افتد. یعنی روشن شدن ۱ الی ۴۹ درصد قرص ماه.

oo22359285689آینده ی گردش ماه

در حال حاضر ماه با نرخ تقریبی ۱ الی ۲ سانتیمتر در سال  آرام آرام در حال دور شدن از زمین است. این پدیده دقیقا با مساله طولانی شدن روزها در زمین مرتبط است، روزها در حال بلندتر شدن با مقدار تقریبی یک پانصدم ثانیه در هر قرن هستند. در واقع ستاره شناسان تخمین زده اند که حدود ۶۲۰ میلیون سال پیش، یک روز بر روی  زمین حدودا ۲۱ ساعت و ماه حدود ۶۲۰۰ الی ۱۲۴۰۰ کیلومتر به زمین نزدیک تر بوده است.

اکنون، روزها ۲۴ ساعت و در حال افزایش هستند و ماه بطور تقریبی در فاصله ی ۳۸۴۴۰۰ کیلومتری ما است. در واقع ماه و زمین بهم گره خورده اند. اما این وضعیت در میلیاردها سال آینده قطعا تغییر خواهد کرد. از زمانی که بشر شروع به نگاه به آسمان نمود، همیشه ماه بخشی از این جهان بوده است. برای مدت حدود ۴.۵ میلیارد سال است که ماه تنها ماهواره طبیعی زمین بوده است، رابطه ی بین سیاره ی ما و آن تغییراتی کرده است و در گذر زمان همچنان تغییر خواهد کرد اما برای ما همیشه ماه همان ماه ِ قبلی خواهد بود.

ترجمه: ریحانه نامداری/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: universetoday.com

لینک کوتاه نوشته : https://bigbangpage.com/?p=59125

(۷۵ نفر , میانگین : ۴,۲۴ از ۵)
اشتراک گذاری

۶۳ دیدگاه

  1. سلام
    چرا درجه ی مدار ماه در روزها و ماه های مختلف تغییر میکند؟مثلا ما که در تهران هستیم یک زمان از پشت کوه دماوند بالا میاید و یکروز دیگر از پشت کوههای بی بی شهربانو (نزدیک شهر ری) ؟

  2. سلام دوستان خسته نباشید یک سوال برای من پیش اومده لطفاً دوستان علمی پاسخ بدن مثلا آیاطلوع ماه در کشورهای آسیایی که به هم نزدیک هستن فرق می‌کنه و متفاوت هست یعنی مثلا میشه ماه یک روز جلوتر باشه تو کشور ترکیه لبنان عراق ایران یک روز عقب تر طلوع کنه چطوریه؟

  3. ماه عشق من است و من در چهل سال پیش در دوران کودکی در حالی ک ب پنهان شدن خورشید پشت کوه ب گفته بزرگترها در حال جستجو در قله کوه بودم و وقتی ب پشت سرم نگاه کردم ماه کامل را بسیار بسیار زیبا و در عین حال خیلی نزدیک دیدم در یک پرش خیالی بر روی ماه زیبا پریدم
    از انروز تا کنون نیمه گمشده من در ماه است و من در زمین ک هر دو هر دم همدیگر را رصد میکنیم.
    بلطف عشق الهی این تخیل در سال ۲۰۲۵ بحقیقت میپیوندد و من ب ماه سفر میکنم.گفتنها زیاد و دل بی تاب رفتن است
    لطفا ب خلق این رویا کمک کنید
    سپاس

  4. با سلام و سپاس فراوان
    در محاسبه روزی پنجاه و دو دقیقه ماه دیرتر طلوع میکند که در ۲۷.۴ روز تقریبا۲۴ ساعت میشود که باز هم همان بیست و هشت و نیم روز است یعنی فاصله دو بدر کامل باید این ۲۸ روز و نیم شوند اما باز ۲۹ ونیم روز است چرا ؟
    ماه هر ۲۷ روز و ۷ ساعت و ۴۳ دقیقه یکبار دور زمین میگردد

  5. ما همیشه نیمی از ماه رو میبینیم و نیمی دیگر هرگز برای ما پیدا نیست. حالا نمیدونم این منم که انقدر ذهنم مشغول هست یا کس دیگری هم هست … سوالم اینه که آیا امکان داره که در نیمه دیگر ماه حیات وجود داشته باشه ؟؟؟

  6. یک سوال :

    اگر هر ۲۹ روز ماه یکبار بدور زمین میچرخد و زاویه صفر درجه و ۱۸۰ با خورشید و زمین را تشکیل میدهد پس ماهانه باید شاهد کسوف و خسوف باشیم ، سوال اینجاست ماه نو که دقیقا صفر درجه زاویه دارد با کسوف چه فرقی دارد ؟

    • از انجا که مدار چرخش زمین دور خورشید با مدار چرخش ماه دور زمین انطباق ندارد و دارای زاویه است کسوف و خسوف اتفاق نمی افتد بجز در موارد خاص (زمین ماه و خورشید در یک راستا قرار بگیرند) در غیر این صورت خسوف و کسوف بصورت ماهانه مشاهده میشد

    • سلام نوروزی قرا هستم و علاقمند به علم نجوم ، تازه این سایت را دیدم وسوالات بسیار جالبی مطرح گردیدو پاسخ های کافی نیز داده شد اما بنده نیز علاقمندم درپاسخ به این سوالات سهمی داشته باشم لذا درپاسخ به سوال آقا طاها ورویا خانم مبنی بر اینکه کره ماه در یک سال چند بار به دور خورشید می چرخد به اطلاع می رساند دانشمندان چرخش ماه به دور خورشید را بر اساس ماه قمری محاسبه می کنند و یک سال ماه قمری ۳۵۴ روز می باشد در نتیحه ۳۵۴ روز طول می کشد تا کره ماه یک بار به دور خورشید چرخش نماید.ماه قمری ۱۲ماه می باشد. یعنی ۶ ماه از سال سی روز و۶ ماه از سال ۲۹روز چند ساعت می باشد. ( ۲۹ روز و۱۲ساعت و۴۴دقیقه و ۳ثانیه) و برای جبران این چند ساعت معمولاً هر سه سال یک روز به سال قمری اضافه می کنند یعنی ۳۵۵روز که به آن ، سال کبیسه می گو یند. اما از نگاه دیگر اینکه ،اگر ناظری روی کره ماه ساکن باشد طلوع و غروب خورشید را متفاوت از ما که ساکن سطح کره زمین هستیم شاهد خواهد بود . ما در سطح کره زمین در هر ۲۴ ساعت یک طلوع و یک غروب خورشید را شاهد خواهیم بود اما ناظر روی کره ماه درطول یکماه یک طلوع و یک غروب خورشید را شاهد خواهد بود یعنی ۱۵ شبانه روز زمینی فقط روز و۱۵ شبانه روز زمینی فقط شب می باشد ودر کتابهای نجوم نیز چنین آمده«البته چرخش ماه به دور خود مانند زمین هر ۲۴ساعت نیست ،بلکه تقریباً هر ماه یک بار است .یک منظره یا نقطه بخصوص از ماه تقریباً دو هفته مداوم در معرض نور خورشید باقی می ماند. سپس به همین نحو ، شب دو هفته ای ماه آغاز می شود.» وبه این ترتیب در یک سال قمری که ۱۲ ماه می باشد ناظر روی ماه فقط ۱۳ طلوع و۱۲ غروب خور شید را شاهد خواهد بود یعنی کره ماه درطول یک سال قمری ۱۲مرتبه در برابر خور شید به دور خود می چرخد وبدینگونه کل ناظرین سطح کره ماه از نعمتهای تابش نورخورشید در هر یکماه یک بار بهره مند می شوند.

      • سلام
        وقتی ماه دور زمین می چرخد و همزمان هم همراه زمین ( ماه و زمین ) دور خورشید می چرخند و چون در یک سال زمین یک بار دور خورشید می چرخد پس ماه هم در یک سال یک بار به دور خورشید می چرخد

    • یک بار دیگه چون زمین در طول سال یکبار دور خورشید میچرخد و ماه هم با زمین است پس در نتیجه ماه هم در طول سال یکبار به دور خورشید میچرخد .

      • سلام. در عکس اول مدار گردش ماه در دایره البروج ترسیم نشده است. در واقع باید قطب زمین دیده شود و نه استوا

  7. دوستان فرض کنید در ایران هستیم در ساعت ۱۲ ظهر خورشید در بالای سر ما هست حالا با توجه به حرکت انتقالی زمین در سه ماه آینده همان نقطه ساعت ۱۲ ظهر در موقعیت غروب خورشید قرار می‌گیرد و سه ماه بعدش جای ۱۲ ظهر با ۱۲ شب عوض می‌شود. روی کاغذ یه خورشید رسم کنید چهار تا کره در دور آن بکشید محور زمین هم کج رسم کنید یه نقطه رو در نطر بگیرید که ۱۲ ظهر باشه سه ماه و شش ماه بعدش همون نقطه رو موقعیت سنجی کنید من با کامپیوتر شبیه سازی کردم تمام حرکت ها رو تعریف کردم با مدل خورشید مرکزی جور در نمیاد. لطفا اگه کسی میتونه راهنمایی کنه ممنون میشم. اینم در نطر بگیرید که اگه حرکت دیگه ای زمین داشته باشه اون وقت قطب شمال همیشه روز میمونه و یا همیشه در شب. چون یکی بکن یه داده داد برای شبیه سازی تعریف کردم قطب شمال همیشه روز بود.

    • درخلاء هر جا اگر جسمی نباشد شما تاریکی میبینید ولی بر شما و هرجا که جرمی باشه فقط نور اون جرم را میبینید در خارج از جو هر سیاره ای در حالت خلاء شما فقط نور اجرام و جو اون سیاره هارو به خاطر جرمی که دارند میبینید

    • ایراد شما این هست که ماه را سی روز کامل میگیرید توضیح داده شد ماه ۲۹.۵ است اون نیم روز مشکل سوال شماست

    • به این جمله خوب دقت کن: سال تشکیل شده از ۳۶۴ یا ۳۶۶ روز که حاصل حرکت وضعی زمینه و یک روز که حاصل حرکت انتقالی زمینه که به این اعداد اضافه یا ازش کم میشه.

    • سلام
      من فکر میکنم جواب سوال شما در تفاوت چرخش زمین در حالت حقیقی و در حالت طول روز باشه. اصطلاح نجومی شو نمیدونم ولی چرخش زمین به دور خودش کمتر از ۲۴ ساعت طول میکشه و همینطور حرکت انتقالی یک درجه از سیصدوشصت درجه را طی میکنه که با جمع این دو حرکت باهم ۲۴ ساعت تکمیل میشه. در واقع وقتی شما دارید حساب می کنید ساعت دوازده ظهر را در سه ماه آینده باید اون یک درجه ی انتقالی را از بیست و چهار ساعت شبانه روز کم کنید و متوجه میشید این اختلاف باعث میشه که در ساعت دوازده سه ماه بعد دقیقا زمین در همین حالتی قرار بگیره که انتظارش رو داریم. یه سرچ بزنید زمان واقعی حرکت زمین به دور خودش رو بدست بیارید و محاسباتتون رو دوباره انجام بدید.

    • ببین انحراف محوری ماه هم باید حساب کنی. وقتی ۶برج بگذره زاویه زمین۲۳تغییر میکنه. پس ماه در اون موقع کامل نیست. به خاطر همینه هر ماه ۲۸روزه نه سی

  8. با عرض سلام و خسته نباشید
    سوال من اینه که از گردش انتقالی و وضعی ماه چی بوجود میاد؟
    بطور مثال از حرکت انتقالی زمین سال و وضعی زمین روز بوجود میاد.
    با توجه به اینکه مدت زمان حرکت ماه به دور خودش و زمین ۲۷.۳ روزه در تکمیل سوال بالا تشکیل فصول و تشکیل ماهها مربوط به کدوم حرکت ماه میشه؟
    با تشکر

    • تشکیل فصل به دلیل تغییر طول روز و شب است که مربوط به انحراف زاویه چرخش سیاره نسبت به زاویه تابش خورشید است. مثلا در استوا همیشه زاویه ۹۰ است و تغییر فصل نداریم.
      ماه هم بستگی به این داره که اون سیاره قمر داشته باشه یا نه

  9. سلام سوالم اینه که به فرض اگه ما از زمین دور بشیم خیلی زیاد به فضا بریم اون وقت کاملا خورشیدو میبینیم ،بعد اون موقع همه جا روشنه یا تاریکه؟

    • ما وقتی جسمی رو می بینیم که نور بهش برخورد بکنه و منعکس بشه …..خوب محیط خلا فضا جسمی نیست که نور بهش بخورد بکنه ولی اگر باشه مانند سیارات و فضا پیماتون اون رو روشن می بینیم اگرنباشد هم نور میره به سمت بی نهایت و تاریک می بینیم

    • درخلاء هر جا اگر جسمی نباشد شما تاریکی میبینید ولی بر شما و هرجا که جرمی باشه فقط نور اون جرم را میبینید در خارج از جو هر سیاره ای در حالت خلاء شما فقط نور اجرام و جو اون سیاره هارو به خاطر جرمی که دارند میبینید

  10. سلام لطفا در مورد قرص ماه در نیمکره شمالی و جنوبی نیز توضیح دهید آیا هلال ماه درر دو نیمکره برعکس هم میباشد و همچنین در قطب که به داخل فرورفتگی دارد آیا میتوان اصلاً ماه را دید یا نه و متشکریم از مطالب خوبتان

  11. سوالی که برای من پیش اومده اینه که چون زمین گرد هست نیمی از زمانها ماه رو نباید ببینیم در صورتیکه ماه رو من هر موقع نگاه میکنم تو آسمون جز زمان اندکی یکی توضیح بده مگه ماه سمت پشت ما قرار نمی گیره.

      • خب وقتی روز میشه که خورشید تو اسمون باشه اگه خورشیدو نبینیم اصلا روز نمیشه پس دیدن همیشه ی خورشید دلیل منطقی نیست :/ ولی شب شدن به ماه بستگی نداره منظور ایشون اینه که گاهی اوقات شبه یعنی نیمکره ی ما پشت به خورشیده و ماه بین خورشید و زمینه و در اون صورت چطوری دیده میشه

    • من فکر میکنم یکی از دلایلش این باشه که نوری که از ماه به ما میرسه وقتی به جو زمین میرسه شکست پیدا میکنه برای همین اگه تا حد قابل قبولی در سمت نیم کره ی دیگه هم باشه دیده میشه

    • بنظرم دلیلش چرخش زمینه.علاوه برماه زمین هم میچرخه بنابراین هردونیمکره شب هاماه رو بااختلاف زمان میبینند.

    • زمین هر ۲۴ ساعت یکبار به دور خودش میچرخه. شما هر روز ماه رو می بینید ولی ماه هر ۳۰ روز یکبار دور زمین میچرخه.
      فرض کنید شما سوار چرخ و فلک هستید و دوست شما بیرون چرخ و فلک. شما با سرعت ۳۰ واحد می چرخید و دوست شما با سرعت ۱ واحد راه می رود

    • ببین ماه با زمین تطابق داره. ماه ۹۹درصد وقتا ماه را در شب میبینیم. اون یه درصد میره برای دیدن در روز و ماه گرفتی در شب.

  12. سلام یه سوالی ذهنمو مشغول کرده، اگه ماه به دور زمین میچرخه چرا همیشه میتونیم ماه و ببینیم مگه چزخش ماه ۲۷روز طول نمیکشه پس طبیعتا هر قسمت از کره زمین تو یک تایم مشخص میتونه کاه و ببینه، مثلا وقتی که ماه تو قسمت نیم کره شمالیه چطوری نیم کره جنوبی میتونه ماه و ببینه کما اینکه توی روز روشن هم میشه ماه و دید و همیشه قابل رویته.

    • چون زمین هم داره دور خودش میچرخه. شما فرمودید ماه هر ۲۷ ورز به دور زمین میچرخه! با فرض این، به همین دلیل هر بقول شما ۲۷ روز یک بار ما اونو نمیبینیم چون پشت نمیکره ای که ما هستیم قرار داره، در بقیه ایام میبینیمش به دلیل حرکت وضعی زمین به دور خودش

      • وقتی ماه پشت نیم کره ای که ما هستیم قرار میگیره هم وجود داره در آسمان ما، ولی به دلیل اینکه کاملا در راستای زمین و خورشید قرار داره، نور خورشید اصلا بهش نمیتابه (ینی زمین کاملا روش سایه انداخته) پس دیده نمیشه، ولی بازم هست.

    • به دلیل گردش زمین به دور خودش که روز و شب رو تشکیل میده ما یا در زمان روز ماه رو در آسمون میبینیم یا در شب اگر توجه کنید میبینید که در طول شبانه روز شما نمیتونید همیشه ماه رو ببینید چون در یه تایمی بلاخره ماه اونطرف کره زمین هست

  13. سپاسگذارم. بسیار آموزنده بود و استفاده کردم از مطالب شما. ولی ایکاش مطالب جدید و تازه‌ای که در دیگر سایتها به کرات نیامده و تکراری نیست و تخضی‌تر است را بیشتر در سایت بگذارید.

  14. جمله آخری خیلی زیبا و پرمفهموم بود ، رابطه بین ماه و زمین همیشه در حال تغییر بوده اما برای ما آدما که عمر کوتاهی داریم ماه همون ماه قبلی خواهد بود

  15. سلام
    میخاستم بدونم که از وقتی که ماه طلوع میکنه یا در آسمان دیده میشه چند ساعت طول می کشه تا دوباره طلوع کنه؟
    مثل خورشید که ۱۲ ساعت طول می کشه تا دوباره به جای اولش برگرده.

    • سلام،
      می دونیم که از یک طلوع خورشید تا طلوع روز بعد تقریبا ۲۴ ساعت طول میکشه. مثلا از ساعت ۶ صبح روز شنبه تا ساعت ۶ صبح روز یکشنبه. اما از یک طلوع ماه تا طلوع در روز یا شب بعد به این دلیل که ماه دور زمین در حال چرخشه بیشتر از ۲۴ ساعت طول میکشه و باز چون مدار ماه به دور زمین دایره نیست و بیضی هست بین ۲۴ ساعت و ۳۰ دقیقه تا ۲۵ ساعت و ۱۰ دقیقه در نوسانه که بعضا به طور میانگین ۲۴ ساعت و ۵۰ دقیقه در نظر می گیرن. موفق باشید.

      • با توجه به فصل ها میشه نتیجه گرفت که مدار کره ی زمین به دور خورشید هم بیضی هست چون یه قسمتی از سال که سرده زمین در دورترین قسمت مدار بیضی قرار داره و برعکس . این درسته ؟

        • سلام بر شما دوست عزیز
          خیر اینطور نیست، تغییر فصول با فاصله زمین از خورشید مرتبط نیست، در واقع تغییر فصول به دلیل انحراف حدود ۲۳.۵ درجه محور چرخش زمین با مدار گردشش به دور خورشید ایجاد میشه که این باعث میشه خورشید شش ماه از سال رو بالاتر از استوا و شش ماه از سال رو پایین تر از استوا سپری کند و به طور مثال در زمانی که خورشید بالای استوا هست در نیمکره شمالی زمین به دلیل عمود بودن زاویه تابش هوا گرم تر میشود و بهار و تابستان را داریم و در زمانی که خورشید پایین تر از استوا هست در نیمکره شمالی زمین پاییز و زمستان رو داریم. در نیمکره جنوبی هم برعکس و جالب است بدانید در زمان زمستان نیمکره شمالی، زمین نزدیک به خورشید هست و در تابستان دور هست.

    • با سلام خدمت شما دوست عزیز باید بگم که اکثر ماهوراه های حاظر در جو زمین که برای مخابرات و… استفاده میشود با چرخش وضعی زمین در مدار پیرامون زمین میچرخند مانند ۲۴ ماهواره GPS که هر کدام در نقطه ای مستقر شده اند

    • با سلام.ماهواره هایی که باید در یک نقطه نسبت به زمین ثابت باشند رو در فاصله ای از زمین قرار میدهند که در این فاصله ، نیروی جاذبه زمین با نیروی مرکز گریز که بدلیل حرکت دایره ای ماهواره ایجاد شده، برابر شود.در این حالت ماهواره با همون فرکانس چرخش زمین داره به دور زمین میچرخه یعنی نسبت به یه ناحیه روی زمین ثابت هستش.
      برخی ماهواره های تحقیقاتی هم هستند که در فاصله دلخواهی از زمین و با فرکانس دلخواه به دور زمین میچرخند. جرم ماهواره و سرعت چرخش اون روی فاصله اش از زمین تاثیرگذاره.

    • هیچکدوم. تمام ماهواره ها برای تثبیت مداری نیاز به نیروی محرکه دارن. که هم شامل تثبیت موقعیت هست و هم وضعیت. ماهواره های مدار زمین آهنگ یا geo که با فاصله تقریبی ۳۶۰۰۰ کیلومتر هستند، ظاهراً به دلیل کمتر بودن شدت جاذبه کمترین نیاز به تثبیت موقعیت رو دارن. ولی پدیده هایی مثل طوفان خورشیدی و جاذبه ماه و پدیده ایربه اسم albedo که تشعشعات بازتابی از سیارات دیگه روی ماهواره هست، اون رو نیازمند به تثبیت کننده ها میکنه. هرچند اونها موتوهای قدرتمندتری نسبت به ماهواره های meo و leo به دلیل نیازمند بودن به مانورهای مداری برای رسیدن به اون ارتفاع دارند. دوره تناوبشون هم طوری هست که با زمین گردش میکنند. جالبه بدونید که تنها سه ماهواره در مدار geo، قابلیت پوشش کل زمین رو داره. که اغلب ماهواره های برادکست (ماهواره هایی که گیرنده اون روی پشت بوم همسایه هست) در این ارتفاع هستند. ولی ماهواره هواشناسی و ارتباطی و عکسبرداری غالباً در مدار leo که ارتفاع کمی نسبت به سطح زمین دارند هستند. این ماهواره ها نیاز به اصلاحات مداری دارن و زیاد باید از پیشرانهای فضایی خودشون استفاده بکنن. هم موقعیت و هم وضعیت. البته به دلیل تراکم جو و اصطکاک خیلی کم و جاذبه خیلی ناچیز زمین، با یک نیروی کم به هدف میرسن. ماهواره های موقعیت یاب هم اغلب در مدار meo یا مدار با فاصله متوسط از زمین هستند. مثلاً gps که برای ایالات متحده هست، با ۲۴ ماهواره برای پوشش کل زمین استفاده میکنه. ولی هستند کشورهایی که ماهواره های موقعیت یاب محلی دارند که مدارات متفاوت دارند. مثل مولینیا که برای روسیه هست و جهت کاملاً متفاوتی با ماهواره های دیگه داره که بتونه موقعیتهای نزدیک قطب رو به خوبی پوشش بده و تقریباً عمود بر جهت حرکت ماهواره های دیگه هست.

    • سلام خسته نباشید دختر۵ساله من همیشه درمورد خورشید وزمین وماه سوال میکنه اینکه چرا شب میشه یا روز ماه کجا میره بهش توصیح میدم ولی قانع نمیشه میشه راهنمایی کنید؟

      • چه جالب. مشخصه دختر باهوشی دارید. در وهله ی نخست سعی کنید مستند ومستدل جواب بدهید. امکان توسل به استدلال شهودی در مانحن فیه میسور نیست.انتقال مطالب علمی آن هم در حوزه نجوم برای یک کودک ۵ ساله قطعا دشوار است،غیر ممکن نیست ولی سختی های خاص خودشو داره و باید از تمثیل درجهت تسهیل التعلیم مستفید شوید.مثال ها را عینی بزنید تا حق مطلب ادا شود .هرچند عقیده ام ذهن کودک کشش و پتانسیل این موضوعات عمیق را ندارد.

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.