درون یک کورۀ ستارهسازی
بیگ بنگ: ستارگان پرجرم در کهکشان راه شیری ما زندگی خارقالعادهای دارند. کورههای هستهای آنها که در اثر ابرهای کیهانی عظیم فروپاشی شدهاند مشتعل شده و عناصر سنگینی را در هستههایشان تولید میکنند. پس از گذشت چند میلیون سال، این مادۀ غنی به فضای میان ستارهای باز میگردد و در اینجا تشکیل ستارگان مجددأ آغاز می شود.
این ابر در حال رشد که از باقیمانده ابرنواختر ذات الکرسی آ (Cassiopeia A) بجا مانده مثالی از این مرحلۀ نهایی چرخه زندگی ستارهای است. نورِ ناشی از انفجار که این بقایای ابرنواختر را ایجاد کرده اولین نوری است که حدود 350 سال پیش در آسمان سیاره زمین دیده شد، اگرچه 11 هزار سال طول می کشد تا این نور به ما برسد. این عکسِ رصدخانه پرتو ایکس چاندرا که به طور نمایشی رنگ آمیزی شده رشتهها و نقاط داغ را در بقایای ذات الکرسی آ نشان میدهد. انتشار پرانرژی عناصر خاص از لحاظ رنگ کدگذاری شده است، یعنی سیلیکون به رنگ قرمز، گوگرد به رنگ زرد، کلسیم به رنگ سبز و آهن به رنگ بنفش نشان داده شدهاند تا به ستارهشناسان کمک کنند بازیافت ماده ستارهساز کهکشان ما را بررسی کنند – موج انفجار که هنوز در حال توسعه است به صورت حلقۀ خارجی آبی رنگ دیده میشود. این عکس پرتو ایکس در فاصله برآورد شده تا ذات الکرسی آ تقریبأ 30 سال نوری گستردگی دارد. یک ذره درخشان در نزدیکی مرکز در واقع ستاره نوترونی است که بقایای به شدت متراکم و فروپاشی شده از هستۀ ستارهای پرجرم میباشد.
سایت علمی بیگ بنگ / منبع: apod
با تشکر…
بسیار زیبا بود مطلب. ممنون
ستاره نوترونی یا کوارکی واقع در مرکز این ابر با جرمی 20 برابر خورشید حداکثر 30 کیلومتر قطر داره! ظاهرا منشا اشعه x ساطع شده هم این ستاره جوان هست.