برندگان نوبل فیزیک 2018 معرفی شدند
آکادمی سلطنتی علوم سوئد نیمی از جایزه 1 میلیون دلاری نوبل فیزیک را برای “نوآوری های پیشگامانه در حوزه فیزیک لیزر” به آرتور آشکین از آمریکا و نیم دیگر را به صورت مشترک به جرارد مورو از فرانسه و دونا استریکلند از کانادا اهدا کرد. در تاریخ جایزه نوبل فیزیک، دونا استریکلند، پروفسور فیزیک در دانشگاه واترلو در اونتاریوی کانادا، سومین زنی است که برنده جایزه نوبل فیزیک میشود. او همراه استاد راهنمای خود، جرارد مورو فیزیکدان فرانسوی به دلیل نوآوری در زمینه پالسهای قوی و کوتاه نوری در حوزه فیزیک لیزر برنده نیمی از جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۱۸ میلادی شده است.
پالسهای لیرزی قوی و کوتاه منجر به تخریب آنچه تحت لیزر قرار گرفته شده نمیشوند. این محققان روشی ابداع کردهاند که میتوان به کمک آنها پالسهای فوقکوتاه و قوی در جراحی، پزشکی و مطالعات بنیادی علمی تولید کرد. نیمی از این جایزه به آرتور آشکین، فیزیکدان آمریکایی برای توسعه ابزارهای لیزری “انبرک نوری” تعلق میگیرد.
“انبرک نوری” یکی از ابزارهای علمی است که در آن از پرتو لیزر با قابلیت تمرکز بالا برای ایجاد نیروی جاذبه یا دافعه استفاده میشود. از این ابزاردر “اندازهگیری خواص الاستیک DNA با نگه داشتن زنجیرههایی از مولکولها و جابهجا کردنشان”، ” مطالعه خواص تولیدکننده نیرو در موتورهای مولکولی”، ” بازکردن پروتئینها”، “مطالعه ذرات”، “انجام میکرو جراحیها با ترکیب دیگر پرتوهای لیزری” و “اندازهگیری خواص غشاء نورونی” استفاده میشود.
جایزه نوبل معتبرترین جایزهای است که در حوزههای علمی به یک دانشمند تعلق میگیرد. جایزه نوبل در سال ۱۸۹۵، به وصیت کارخانهدار و شیمیدان سوئدی، آلفرد نوبل که بیشتر او را به دلیل ابداع دینامیت میشناسند پایهگذاری شد.
در سال ۱۹۰۱ میلادی، نخستین جوایز این بنیاد اهدا شد. طبق وصیت وی، پنج جایزه بهطور سالانه در رشتههای فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و پزشکی، ادبیات و صلح؛ به افرادی تعلق میگیرد که بیشترین خدمت را به مردم کرده باشند. اگرچه وصیتنامه نوبل، بنیانگذار این جوایز بود اما طرح او کامل نبود و به دلیل پارهای موانع ۵ سال طول کشید تا بنیاد نوبل تأسیس شود. در ۱۰ دسامبر سال ۱۹۰۱ نخستین جوایز نوبل اهدا شد.
سایت علمی بیگ بنگ / منابع بیشتر: theguardian.com , vox.com
خسته نباشن