فیزیکدان نظری بریتانیایی که به ساخت اولین «ردای نامرئی» واقعی کمک کرد، مدال آیزاک نیوتن موسسه فیزیک را برده است. جان پندری (John Pendry) از کالج سلطنتی لندن این جایزه بین‌المللی را به خاطر «سهم عمده خود در علم سطح، سامانه‌های نامنظم و فوتونیک» دریافت می‌کند. مدال نیوتن – با ارزش‌ترین جایزه این موسسه – از سال ۲۰۰۸ سالانه تقدیم می‌شود.

این مدال به «مشارکت‌های برجسته در فیزیک» ارایه می‌شود و شامل یک جایزه ۱۰۰۰ پوندی است. جایزه امسال در جشن ۱۵ نوامبر ارایه خواهد شد و پندری «سخنرانی نیوتن» را در اکتبر ایراد خواهد کرد. برندگان قبلی این مدال عبارتند از: مارتین ریس (Martin Rees)، لئو کادانف (Leo Kadanoff)، ادوارد ویتن (Edward Witten)، آلن گوث (Alan Guth) و آنتون زیلینگر (Anton Zeilinger).

کاملا زیبا و نو

پندری طی بیش از ۵۰ سال بر روی فیزیک سطح، پراش کم‌انرژی و طیف‌سنجی پرتو X کار کرده است، اما شاید به خاطر کارهای اخیرش بر «فراماده» و «اپتیک تبدیلی» مشهور باشد – مفهومی که خود پندری آن را ساخت. این پژوهش‌ها به تحقق تجربی رداهای نامرئی، عدسی‌های کامل و دیگر قطعات الکترومغناطیسی جالب‌توجه منجر شده است.

فرامواد ساختارهای مهندسی‌شده‌ای هستند که به امواج الکترومغناطیسی به شکل نامعمول پاسخ می‌دهند، مثل این‌که ضریب شکست در سراسر آن تغییر می‌کند و حتی در مواردی مقداری منفی دارد. در مقاله برجسته‌ای که پندری در فیزیکال ریویو لترز در سال ۲۰۰۰ چاپ کرد، توضیح داد که چگونه فراماده را می‌توان برای تابش میکروموج با ضریب شکست منفی ساخت. چنین ساختاری سال بعد توسط دیوید اسمیث (David Smith) و همکارانش در دانشگاه کالیفرنیا، سن‌دیگو، ساخته شد. در ۲۰۰۶، پندری با اسمیت (که اکنون در دانشگاه دوک است) و همکارانش گروهی را تشکیل داد تا از فرامواد ضریب شکست منفی برای ساخت اولین ردای نامرئی استفاده کند.

در حالی که روابط ریاضی توصیفگر برهمکنش تابش الکترومغناطیسی با فراماده پیچیده است، پندری دریافت که می‌توان با قرض گرفتن مفاهیمی از نسبیت عام، اپتیک تبدیلی را به دقت توصیف کرد.

پیتر نایت (Peter Knight) رییس موسسه فیزیک می‌گوید: «جان در زندگی حرفه‌ای خود، نگاه فیزیکدانان به ماده و به ویژه برهمکنش ماده با نور را منقلب کرده است. نظریات او الهام‌بخش تجربی‌کارهای سراسر جهان بوده تا قطعات فراماده‌ای مانند ردای نامرئی بسازند.»

منبع: http://physicsworld.com/cws/article/news/2013/jul/01/john-pendry-wins-2013-isaac-newton-medal

نویسنده خبر: مهدی سجادی