بیگ بنگ: اگر خوب در موضوعات گفته شده دقیق شویم، متوجه خواهیم شد که تا اینجا سه مفهوم در نظریه نیوتن حیاتی اند : فضا (مکان) ، زمان و جرم! (چرا؟) امتداد، فاصله، طول، اندازه و چنین اصطلاحاتی، کاملا با حواس ما درگیر است، ما در زندگی روزمره از فواصل کوچک و بزرگ صحبت می کنیم.

Isaac Newtonارتباط این مفهوم با حواس در طول فرگشت کاملا قابل تصور است (چگونه؟). اما برای علم، کمیت بسیار مهم است. یعنی این مفهوم حسی نیاز به استاندارد دارد. با انتخاب استاندارد، می توان فاصله را با عدد گره بزنیم و برای پیش برد علم و پیش بینی های کاربردی از آن نهایت استفاده را ببریم. هر چه در انتخاب استاندارد تیز هوشی بیشتری به خرج دهیم، از دقت بالاتری برای اندازه گیری فاصله ها برخوردار خواهیم شد.

در یک موضوع شکی نیست و آن اینکه جامعه ای که با استانداردهای مناسب سر و کار دارند، در اندازه گیریها به اشتراک و دقت بیشتری دست خواهند یافت. منطق مفید بودن استاندارد و مفید تر بودن استاندارد مناسب همین است. برای رسیدن به استاندارد، به مرجع نیاز است. در انتخاب مرجع فاصله چه موضوعات مهمی باید درنظر گرفته شود؟ صلب بودن و پایداری آن در طول زمان! بنابراین یک ساقه چوبی بهتر از وجب بنده است( چرا؟) اما یک میله آهنی از چوب نیز بهتر است (چرا؟) . به همین ترتیب یک میله استیل بهتر از آهن نیست؟ پلاتین چطور؟ آیا یک میله فلزی با تغییر دما متحمل تغییر طول نمی شود؟ چگونه می توان از این میله مرجع نسخه های کاربردی برای بقیه اجتماع تولید کرد؟

زمان نیز در روان ما جاری است. ما دائما از گذشته، حال و آینده حرف می زنیم و از گذشته های دور با پریدهای زمانی آشنایی داریم. اما لازم است که این مفهوم نیز استاندارد شود. در انتخاب استاندارد ممکن است حواس به ما کمک کند، اما این نتیجه عملی است که استاندارد مفید تر با نشان می دهد. مثلا انتخاب تناوبهای زمانی یک آونگ خیلی مفید تر از تناوبهای زمانی آواز خروس همسایه بنده می باشد، به ویژه اگر خروس ایشان بی محل باشد! نیوتن برای گسترش نظریه خود یک فرض ظاهرا بدیهی را پذیرفت : زمان مطلق! یعنی زمان در تمام نقاط جهان ، مستقل از هر چیزی به طور یکنواخت در جریان است. احتمالا می دانید که این فرض بدیهی توسط نسبیت انیشتین مردود شناخته شد! البته مردود شدن اصول بدیهی نیوتن به معنای عدم استفاده از این نظریه نیست. در واقع فقط دامنه این نظریه محدود می شود. به نظرم در صنعت و تکنولوژی، نظریه نیوتن حتی از نظریه نسبیت کاربردی تر است. البته خود معادلات نسبیت خاص، مثلا در سرعت های خیلی کمتر از نور که شبیه زندگی روزمره ماست، به معادلات نیوتن تبدیل می شود.

Infinity time spiral
مفهوم سوم جرم است که همچون خاصیتی مشترک، تمامی مواد شناخته شده را در بر می گیرد. به صورت ذهنی، چه ماده را مجموعه ای از اتمها بدانیم یا نوع دیگر، دلیلی برای افزایش یا کاهش جرم یک جسم تحت یک سیستم بسته وجود ندارد. این فرض بدیهی نیز برای پیشبرد نظریه نیوتن الزامی است. بدون این فرض نه می توان به مرجع استاندارد اعتماد کرد و نه می توان معادلاتی که در آنها از جرم استفاده شده را تعمیم داد (ثابت و مستقل بودن جرم نیز توسط نظریه نسبیت کنار گذاشته شد!). بدین ترتیب منطق انتخاب مرجع در اینجا نیز کارگشا شده و قطعه ای از یک جسم صلب می تواند به عنوان مرجع استاندارد انتخاب شده و قطعات بیشتری از روی آن نسخه برداری شود. شما چه عنصر یا آلیاژی را بدین منظور پیشنهاد می دهید؟

نیوتن برای تعمیم نظریه خود به یک هندسه بر روی زمین و نیز در اعماق فضا نیاز داشت. انتخاب تنها هندسه شناخته شده آن زمان یعنی هندسه اقلیدسی بسیار طبیعی بود. کاربرد این هندسه بر روی یک کاغذ یا قطعه ای از زمین مسطح کاملا موفقیت آمیز است. اما آیا می توان آن را به تمام جهان تعمیم داد. طبیعتا نیوتن این کار را کرد. در استفاده از هندسه اقلیدسی، دانستن یک موضوع بسیار مهم است : خط راست و به عبارتی کوتاهترین خط بین دو نقطه! آدمی بر روی زمین می توانست تا حدودی این مشکل را حل کند. مثلا استفاده از یک نخ کشیده به عنوان خط راست. اما در فضا چطور؟ نور! نور خط راست را در فضا نشان می دهد. (نکته عجیب بعدی این است که در نظریه نسبیت عام، هندسه اقلیدسی کنار گذاشته شده و از هندسه ریمانی استفاده می شود!)

141244نکته اساسی در کاربرد نظریه نیوتن، انتخاب و استفاده از استانداردهاست. روشهای آزمایش نظریه نیوتن و ارزش آن با کمیات و اعداد قابل حصول است. بدون انتخاب استانداردها، روش مشترکی برای دستیابی به این کمیات وجود ندارد، چون آدمی با حواس خود قادر به اندازه گیری های دقیق نیست. استانداردها و تعیین روشهای کار با آنها، مهمترین قرارداد مشترک انسانها در پیشبرد علوم است. این روش، علم را در چارچوب منظمی قرار داده و قواعد بازی و پیشروی را تعیین می نماید. اعدادی که توسط اندازه گیریهای مبتنی بر استانداردها بدست می آیند، راه را بر روی سفسطه و تناقض می بندد. اینجاست که مشاهدات و اندازه گیریها رنگ و بوی علمی به خود می گیرد.

تعیین استاندارد اختیاری است. مهم این است که به طریقی مفید و علمی تعریف شده و پذیرش بین المللی به دست آید. مثلا اگر برای طول، استانداردی اختیار می شود، باید روشهایی نیز برای اندازه گیری طول اجسام از طریق مقایسه آن با استاندارد مربوطه تعیین گردد. بنابراین دو شرط مهم برای استاندارد ضروری است که اولی در دسترس بودن آن است و دومی تغییر ناپذیر بودن آن. البته این دو شرط معمولا با یکدیگر سازگار نیستند. اگر شما استاندارد طول را با وجب تعریف کنید، شرط در دسترس بودن به خوبی مهیاست، اما شرط دوم زیر سئوال است. احتیاجات علم و صنعت ما را به سمت مقابل این حالت سوق می دهد، یعنی تغییر ناپذیری استانداردها خیلی مهم ترند. مشکل در دسترس بودن را می توان با تولید نسخه های دوم، سوم و … حل کنیم.

ادامه دارد »»»
نویسنده : احمد مصدر / سایت علمی بیگ بنگ
منابع :
• فیزیک پایه ، دیوید هالیدی و رابرت رزنیک، ترجمه مهدی گلشنی و ناصر مقبلی، مرکز نشر دانشگاهی
• فیزیک برای سرگرمی ، پرلمان یاکوف ، ترجمه احسان قوام زاده

لینک کوتاه نوشته : https://bigbangpage.com/?p=22788

(۱۱ نفر , میانگین : ۴,۴۵ از ۵)
اشتراک گذاری

۲۷ دیدگاه

  1. سلام من میخواستم بدونم افزایش جرم رو(جز با سرعت) دیگه کجا میشه توجیه کرد؟ممنون میشم اگه لطف کنین راهنماییم کنیم

  2. و اما حالا، هیگز…
    اولا کسی پیدا نیست که علت جرم دار بودنِ خود ذره هیگزو توجیه کنه که فعلا میدانش فرض شده…چه برسه به اینکه مکانیسم تولید جرم رو توضیح بده،که هنوز درموردش یک خط درست حسابی بعنوان سرنخ نمیدونیم….ثانیا، نظریه میدان هیگز به همراه پسر عموهاش یعنی:spontaneous symmetry breaking ،quantum chromo dynamicsو مجموعا QFT،و inflationary scenario….منجر به وحشتناک ترین آبروریزی تاریخ علم بشریت می شوند، یک “فاجعه” به معنی واقعی کلمه…far ultraviolt vacuum catastrophe…..اگرچه QFT کمی بهتر از میدان هیگز و خصوصا نظریه بسیار کاذب “تورم”، بعضی نتایج امیدوار کننده رو در عین اینکه در سایه ابهاماتی هم قرار دارند، ارائه میده…مثلا در اثر کازیمیر که بااینحال بدون توسل به انرژی توهمیِ خلا، میتونه اثرات نسبیتی نیروی واندروالسِgigantic molecules of plates باشه….اما، تمام این نظریه های خیالی که همچون نظریه های بسیار قدرتمند کلاسیک (ترمودینامیک، نسبیت خاص و عام) بر پایه اصولی بسیار مستحکم بنا نشده اند، تا ظهور نظریه نهایی مث لونه ی عنکبوت میمونن که با کوچکترین نسیم خنک از جانب مرغزار casuality، در هم خواهند ریخت….خلاصه cosmological constant problem فراموش نشه…

  3. مطابق نظریه میدان هیگز، جرم یک جسم برابر است با مجموع اندرکنش ذرات جسم با میدان هیگز.
    این نظریه اثر افزایش جرم با افزایش سرعت را بخوبی توضیح می دهد بذین صورت که با افزایش سرعت، میزان اندرکنش ذرات جسم با میدان هیگز افزایش می یابد در نتیجه جرم جسم افزایش می یابد.
    این نوشتارها از همین سایت می تونه مفید باشه
    http://bigbangpage.com/?p=5948
    و
    http://bigbangpage.com/?p=6028

  4. بله، ما همه لذت بردیم….گرچه حالا ایشون بنده رو “تو” خطاب می کردند، ولی بااینحال باز هم، همیشه درود….
    و اما در مورد بحث اصلی…
    امیدوارم کسی بتونه این چالش عظیم علمی رو روزی برای بنده و روح عظیم اینشتین، حل بکنه….

    • مجتبی جان راستش من با همه راحت سخن میگم چون اینجوری معمولا صیمیت گفتگو بیشتر میشه و حس بهتری میده. ولی باز اگه حس منفی بهت داده که بهت «تو» گفتم پوزش میخوام.
      زین پس هم شما رو «شما» خطاب میکنم

      • درود بر شما
        بله، خیلی خوبه که واقعا، بنده هم میدونم، حقیقتا هیچی بهتر از تو گفتن در یک جو صمیمی نیست.حتی وقتی که برای دوستام ظاهرا خدمتی میکردم و بعد ازم تشکر میکردن، ازشون میخواستم که اصلا تشکر نکنن، چون واقعا اونو یک وظیفه در قبال عشق دوستانه ی یکدیگر میدونستم، ولی بااینحال دوستان کلی نعره ها میزدند و خنده ها میشد…
        و اما خودم هم فکر میکنم که واقعا، یعنی باید بگم متاسفانه، یه کم توی نبردِ علمی، از اونجایی که فیزیک رو در “جبر مطلق” مطالعه میکنم و نظرها رو گوش میدم و میخونم اما اگر ابهاماتی داشته و یا برپایه اصول بدیهی نباشند هرگز ۱۰۰درصد نمی پذیرم که تبدیل به یک اعتقاد بشه برام،حتی اگر از سوی دانشمندان بزرگی بوده باشه،فکر میکنم این خیلی منطقیه و میتونم بگم از فیزیک اینو آموختم،…خب، ممکنه یه جورایی لحنم تند بشه، که خصلت بدی میتونه باشه، و خودم واقعا بعدش خیلی ناراحت میشم، در حدی که حتی فکر نمیکنم نیازی به نصیحت کسی هم باشه، ولی اگه باشه هم مسئله ای نیست، به هر حال آدم که کامل نیست که، و باید اشتباهات رو بپذیره…خلاصه وظیفه ما بود، پوزش؛ که حالا شما خیلی بزرگی کردی و امیدوارم که همیشه موفق و سربلند باشید.
        اینم بگم داخل پرانتز؛ ممکنه به کمکتونم نیاز داشته باشم در یه زمینه ای تو فیزیک، که حالا البته دوستان سایت هم هستند، و به نوعی شاید یاری خواهیم جست….نهایتا، همیشه درود

        • خواهش می‌کنم مجتبی جان
          خوشحالم که باهام هم‌دیدگاهی در مورد صمیمی بودن گفتار, من هم از بحث باهات لدت بردم
          اتفاقا پاولی هم که من خیلی دوسش دارم توی بحث‌های علمی خیلی بی‌رحمانه بحث میکرد!
          با اصل سخنت موافقم و من خودم هم هرچیزی رو راحت نمی‌پذیرم ولی خب بایستی تا زمانی که جایگزین بهتری نداریم به چیزی که داریم بسنده کنیم…

          امیدوارم که روزی تو رو در جایگاهی ببینم که بتونی به بسیاری از مسایل پنهان فیزیک روشنی ببخشی…

          • خیلی دوسِت داریم…من معتقدم، تمام آسمانها و زمین فقط بخاطر تو آفریده شده است. و به دنبال نظریه همه چیز، اینو اثبات خواهم کرد. اگر خدا بخواهد البته.
            (مثل گشته است در عالم که جوینده است یابنده)…
            …اینم ایمیلم فعلا، …خوشحال میشم بهم یه تک بزنی.
            m.mahfard@yahoo.com

  5. جناب Mr Geo از کامنتهای مودبانه و منطقی شما لذت بردم. خیلی کم دیدم در این جامعه شخصی اینقدر صبور و با اعتماد به نفس کامنت بگذارد.

    • سپاسگذارم احمد جان
      نظر لطفته
      خوشحالم که دیدگاه‌های من مورد پسندت بودن
      خودتم قلم خوبی داری و این خیلی خوبه که مقالات آموزشی مینویسی که واقعا در مفیدتر شدن این وب‌گاه بسیار یاری رسوندن…

  6. وجود چارچوب مختصات و “جهت “و” زمان”و”لختی” خود بیانگر وجود “نیروی لختی” است و قانون اول نیوتن همانند قانون سوم نیوتن کاملا بدیهی است و نیاز به وجود منشایی نمی باشد.

  7. با درود
    بله…بسیار تاسف آوره که اون دانشمندای بزرگ دنیا، چنین اشتباه بزرگی رو مرتکب شدن….جرم هیچگاه نمیتونه نیرو باشه، اینو هر بی سوادی هم میدونه…میدونم که خیلیا، لختی رو به اشتباه جرم میگیرن….میدونید چرا؟…چون هنوز هیچ فیزیکدانی نتونسته یه کلام، حرف حسابی در باره منشا لختی بزنه…شما باید بدانید که لختی یکی از چالش برانگیزترین اسرار فیزیکه، که هنوز کاملا بی پاسخ مونده…میگید نه! لطفا یه کم سرچ کنید، و همراه با آن دانشمندان به من توضیح بدید که وقتی توی ماشین سر پیچ جاده دارم به درب میچسبم، این نیروی “توهمی” non-existence,pesudo,inertia force از “چارچوب مختصات” از کدوم “منشأ بی منشأ” به من وارد شد؟!!!!!…….هیچکی نمیدونه، چند جور فرضیه هست که غیرقابل اعتمادن، از فضای مطلق نیوتنی بگیر و ایده ماخ و همین مقاله با خلا کوانتمی….اینشتینِ بیچاره، مغزش پوکید، از بس به این موضوع فکر کرد و آخرش هم نفهمید…..حالا شما می فرمایی این چیزِ خیلی واضحیه، که جرم، لختیه!!!…این اشتباه است…چون هنوز هیچی نفهمیدن، حالا اومدن یه توافق کردن و یک “اعتقاد” طبق تعریف معمولِ شما ایجاد کردن….
    و طبق بیان شما…(هیچ مفهوم فیزیکی تا زمانی که ریاضیاتی رو به همراه نداشته باشه صرفا نظرات شخصی اون فیزیک‌دان پنداشته میشه.) …حالا شما با آن فیزیکدانان گمراه، ثابت قدم شدید و یک توافقِ “من در آوردی” رو به یک حقیقت بی چون و چرا تبدیل کردید…اونوقت به ناحق میگید من، من درآوردی اعتقاد دارم…
    اینم بگم که کلمه ی “لختی” اضافه شده به “جرم”، بصورت “جرم لختی” به معنی تایید تعریف شما از جرم نیست، بلکه بعلت قرار گرفتنِ آن جرم در قانون دوم نیوتن است. ضمنا دو تا جرم هم نداریم. جرم لختی کاملا همان جرم گرانشی است که بر پا دارنده ی اصل هم ارزی نسبیت عام هستش، و صرفا منظور از این تفکیک ظاهری، تفکیک مفهومی ِ شتاب و گرانش است…و نه تفکیک جرمی، که ذاتا بی معنیه…
    در مورد فوتون هم، گفتم که نسبیت خاص کاملا محترم و درسته ….اما باید در “دقیقا” سرعت نور مرخص بشه…و صفر بودن جرم فوتون به هیچ وجه نتیجه ی معادلات نیست، بلکه ما اون رو بااجبار به نسبیت تحمیل کرده ایم…یه نگاهی به اصل موضوعه دوم نسبیت بندازید متوجه میشید که “نور” بعنوان شرایط اولیه بر نظریه تحمیل شده است….
    خسته نباشید.

    • ببین مجتبی جان, از دید من شما داری پایه‌های فیزیک رو انکار میکنی!

      خب از یک سو که نمیشه فیزیک‌دان‌های بزرگ دنیا رو به این راحتی نادیده گرفت. شما دارین سخنانی رو که جامعه فیزیک‌دان‌ها در موردشون هم‌دیدگاه هستن رو به راحتی زیر سوال میبرین و از دید شما هر بی‌سوادی هم میدونه که این‌گونه نیست!
      شما یه موردی که براتون چالش برانگیز هستش رو دارین چالش دنیای فیزیک و فیزیک‌دان‌ها بیان می‌کنید در حالی که این‌گونه نیست و این نیروی بی منشاء در واقع مشکلی نداره. شما نمیتونید با زاویه دید گذشته در مورد مسایل امروز به نتیجه درستی برسید. شما تنها به چارچوب‌ها توجه کنید و بدونید که اون نیرو بدون منشاء نیست و این تنها برای ناظر چارچوب‌ نالخت به نظر میرسه و نه اینکه واقعا نیرویی بی‌منشا باشه.
      در مورد جرم لختی و گرانشی هم از دید اندازه در تمام آزمایش‌ها برابر بودن و به قول شما تنها مفهوم‌هایی جدا دارند که البته همین اصل هم‌ارزی که انیشتین در نسبیت عام استفاده کرده یه «اصل» هستش و اثبات شده نیست.
      شما میگید که فیزیک نوین چون فیزیک کلاسیک پایه‌های مستحکمی نداره و قوانین و باورها و قراردادهاش من‌درآوردی هستن! ولی دوست من این روش فیزیکه. شما یه نگاهی به قوانین نیوتون یا قانون کولن یا خیلی از قانون‌های پایه‌ای فیزیک بنداز. همه نتیجه برداشت‌های نوابغ از آزمایش‌هایی بوده که انجام گرفته یا گمان‌هایی بوده که تونسته به خوبی مسایل رو توجیه کنه.
      اینکه شما دارید همش به فیزیک نسبیت و فوتون و هیگز ایراد میگیرید بدون استدلال محکمی هستش چون خیلی از قوانین فیزیک چنین شکلی دارند و تنها دلیلی که باعث شده ما این مدل‌سازی‌ها رو استفاده کرده و درست بدونیم یکی ریاضیات اون‌ها و دیگری آزمایش‌هایی بوده که اون‌ها رو تایید کردن.
      شما هم اگه امروز نظریه‌ای بدین که توانایی پیش‌بینی و توصیف بهتری از نظریه‌های موجود داشته باشه پس جامعه فیزیک هم پشتیبانی خواهد کرد. اما اینکه تنها ایراد بگیریم و بگیم که مطابق میل ما نیست کافی نیست. جسم سیاه و اثر فوتوالکتریک که فیزیک کلاسیک از توجیه اون‌ها ناتوان بود باعث کنار گذاشته شدن و یا توهم پنداشته شدن و من‌درآوردی خوندن قانون‌های فیزیک کلاسیک نشدن بلکه فیزیک بهتری اومد و در اون حوزه جایگزین و به نوعی کامل کننده فیزیک کلاسیک گشت.
      و البته در بسیاری موارد تنها نوع دید ما میتونه باعث ایجاد مشکل بشه. بهتر بخوام بگم ایراد در زاویه دید خود ماست و نه در اون قانون‌ها و مسایل…
      با سپاس

  8. درود بر شما
    ببین دوست من, تو من رو یاد نویسنده‌ی مقاله‌ای میندازی که چند ماه پیش خوندم. شخصی که اون رو ارسال کرده بود ادعا کرده بوده که اصل دوم نسبیت رو رد کرده و به نوعی قسمت‌هایی از کوانتوم رو هم مورد تردید قرار داده بود!
    اما نکته‌ی مقالش این بود که از یک سری فرض‌ها و اصل‌های نادرست پیروی می‌کرد (و به نوعی میشه گفت اصل‌های شخصی!) و در نهایت با درست انگاشتن اون‌ها به نادرست بودن اصل دوم نسبیت و کوانتوم رسیده بود.
    تو میگی که اون مقاله‌ها چاره‌ای جز افزایش مقاومت ندیدن یا اینکه میگی با این کارها گول نمیخوری!
    این تعریفی که من از جرم گفتم سخن من نیس, سخن فیزیک‌دان‌های بزرگ دنیاست. جرم در ابتدا مقدار ماده انگاشته شد ولی پس از مدتی این تعریف ناکارآمد با تعریفی که گفتم جایگزین شد. ما کلا دو نوع جرم داریم: جرم لختی و جرم گرانشی.
    من تا کنون ندیدم که در منبعی امروزی و معتبر جرم چون گفته‌ی تو تعریف شده باشه. (که اگه میشناسی خوشحال میشم من هم آگاه بشم)
    در مورد اثبات تجربی صفر بودن جرم فوتون: معادلات نسبیت انیشتین در بسیاری از آزمایش‌ها درستی خود رو نشون داده و چون این معادلات تا امروز تونسته از آزمایش‌های متفاوت سربلند بیرون بیاد پس من اون‌هارو می‌پذیرم و صفر بودن جرم سکون فوتون هم یکی از نتایج همین معادلات هستش. نمیدونم تو در مورد فیزیک چگونه میندیشی ولی هیچ مفهوم فیزیکی تا زمانی که ریاضیاتی رو به همراه نداشته باشه صرفا نظرات شخصی اون فیزیک‌دان پنداشته میشه.
    با سپاس

  9. باسلام
    شما متاسفانه اشتباه متوجه شدید…اینکه تعریف شما از جرم اینه…(جرم به معنای میزان ماده نیست بلکه میزان تمایل جسم به حفظ حالت (مقاومت در برابر تغییر سرعت) رو جرم تعریف میکنن.) …کاملا اشتباه است….این تعریف جرم نیست….این تعریف “نیروی لختی” است،inertia reaction force که یک resistenceیا opposition ماده است که خودتون هم گفتی “مقاومت”…و تعریف جرم دقیقا “مقدار ماده تشکیل دهنده” جسم هستش….
    بنابراین، من دارم کلا اینو گوش زد میکنم که ای ایهالناس گول اصلاح “افزایش جرم” نخورید…این میتونه به معنای “افزایش مقاومت” باشه نه به معنی افزایش جرم، و لذا “جرم نسبیتی” حقیقت نداره!!!…این با توجه به اینکه برای چندمین بار دارم میگم که: فاکتورلورنتس در جرم نسبیتی غیرمستقیم وارد شده پس صرفا به معنی “افزایش جرم” نیست….
    بعدشم ما مشکلی با افزایش انرژی جنبشی و متقابلا افزایش جرم نسبیتی نداشتیم…و ضمنا اون مقالاتی هم که دادم اگر دقیق مطالعه کرده باشید، میبنید اونا هم چاره ای جز افزایش مقاومت ندیدن که بعد حالا از فرضیه “انرژی خلا کوانتمی” استفاده کردن تا نشون بدن جرم نسبیتی حقیقت داره …اما این کلک ها نمیتونه منو گول بزنه…

    و اما در مورد فوتون، شما از کجا میدونید جرم فوتون صفره…آیا تا حالا کسی اینو اثبات کرده…اینکه ذره باشه و جرمش هم صفر، به نظر من کاملا بی معنیه…نسبت دادن جرم صفر به فوتون مطلقا یک حدسه، همین…بعدشم، نسبیت در دقیقا سرعت نور به هم میریزه که اصلا دیگه بدرد نمیخوره…و نظر آقای مهدی هم کاملا درسته…فیزیک فیزیکه، و نه ریاضی محض، بی نهایت ایجاد شده به درد “تجسم فیزیکی” نمیخوره…بنابراین علیرغم عزیز بودن نسبیت خاص، ولی اونو باید در سرعت نور، دور ریخت…

  10. ببین مهدی جان
    الان فوتون‌ها دارن با سرعت نور حرکت میکنن ولی چرا اتفاقی نمیفته؟ چون جرم سکون اونها صفر هستش.
    در مورد ذراتی هم که با سرعت‌های نزدیک به نور شتاب داده میشن مثل الکترون‌ها به دلیل جرم سکون بسیار کمی که دارن انرژی بالا میره ولی نه تا حدی که کیهان رو دگرگون کنه.
    ولی در مورد «رسیدن» به سرعت نور دیگه هر جرمی به جز جرم سکون صفر مشکل ساز میشه و باعث بی‌نهایت شدن انرژی میشه، پس نزدیک شدن به سرعت نور یه چیزه و رسیدن به اون یه چیز.
    ولی اگه تو به انرژی بی‌نهایت دسترسی داشتی و این کارو کردی، آره، اون زمان کیهان رو دچار دگرگونی میکنی
    ولی این رو توجه داشته باش که بی‌نهایت، بی‌نهایته!

  11. دوست من راستش من هنوز ندیدم که دانشمندی سخنی چون شما بگه‌ و کتاب‌هایی که پیشنهاد دادی هم مثل اینکه قضیه رایج رو تایید (یا به قول شما توجیه) کردند. راستش احتمال میدم که دلیل این اندیشه‌های تو در تعریفت از جرم باشه, جرم به معنای میزان ماده نیست بلکه میزان تمایل جسم به حفظ حالت (مقاومت در برابر تغییر سرعت) رو جرم تعریف میکنن.
    فک کنم مهدی هم دیدگاهی چون تو داشته باشه و به همین دلیله که جرم نسبیتی براتون یه چیز مجازی به نظر میاد. ولی واقعا برای افزایش جرم به هیچ ساز و کار خاصی نیاز نیست! چون قرار نیس ماده ای تولید بشه.
    ضریب لورنتس به روشنی نشون میده که با افزایش سرعت, جرم ذره افزایش پیدا میکنه و اگه بخوام ابهام شمارو برطرف کنم شاید ارایه نمونه بهتر باشه: اگه یه سفینه با ابعاد مشخص شروع به حرکت کنه و بعد از مدتی به سرعت بسیار بالایی (قابل مقایسه با سرعت نور) برسه میگیم جرم این سفینه افزایش پیدا کرده ولی نه به این معنا که فلز به کار رفته برای سفینه بیشتر شده باشه (البته ابعاد از دید ما تغییر میکنن که به دلیل بحث هم‌زمانی در اندازه‌گیری هستش) بلکه به این معنا که انرژی مورد نیاز برای افزایش سرعت سفینه بیشتر شده.
    در مورد آقا مهدی هم که گفتن افزایش جرم نسبیتی به انرژی جنبشی ارتباطی نداره: توی رابطه معروف انیشتین اون جرم که نوشته شده جرم نسبیتی هستش و اگه اون معادله رو بسط بدیم و شرط سرعت‌های معمولی رو هم اعمال کنیم به همین رابطه انرژی جنبشی می‌رسیم.
    امیدوارم تونسته باشم ابهامتون رو برطرف کنم.
    با سپاس

    • اگه جرم نسبیتی همون جرم واقعی باشد،یک سوال اساسی پیش می آید که:در سرعت های نزدیک به نور باتوجه به اینکه جرم نسبیتی به سمت بی نهایت حرکت می کند،باید ساختار کل کیهان دگرگون شود و تمامی اجسام به سمت جسمی که با این سرعت حرکت می کند، برخورد کنند!؟

  12. اینکه بگیم سرعت جسم که افزایش پیدا میکنه و لذا انرژی جنبشی آن، و نتیجه بگیریم پس طبق هم ارزی E=mc2جرم افزایش یافته، اشتباه است….جرم، ربطی به این موضوع نداره…تازه مکانیسم تولید جرم از انرژی اینقدر در هاله ای از ابهامه که اگه نبود، پس باید بدونیم جرم از کجا اومد؟و چه جوری شد که اومد؟
    ثانیا کندشدگی زمان و کاهش طول در اثر افزایش سرعت، بطور کاملا مستقیم از اعمال شرایط نسبیتی اینشتین استنتاج میشه، و از اینرو حقیقت دارند…اما در بالا گفتم که، مسئله افزایش جرم نتیجه ی غیرمستقیم اعمال شرایط نسبیتی است…از نظر آزمایشگاهی ظاهرا مشکلی پیدا نیست ولی در هر حال ممکنه یه توهم باشه…البته شاید بگم ۹۹درصد همه معتقدند جرم افزایش پیدا میکنه و به اینخاطر کسی دیدگاهی خلاف اون ارائه نداده و بلکه سعی در توجیه بهترش دارن و از اینرو همه میگن افزایش پیدا میکنه…
    من نمیتونم بپذیرم، مکانسیم تولید جرمی که بسیار وحشتناکه، به همین سادگیا فقط با یک دیدگاه نسبیتی غیرمستقیم، و بدون هیچ توضیحی فقط با یه رابطه ساده تموم میشه، …خیلی غیر منطقیه!!!…از طرفی در دقیقا سرعت نور همه چی بی معنی میشه، که این نشون میده تصورات و تفسیرهای ما یه جای داره میلنکه…درست همانطور که محاسبات نتایج تابع موج کوانتمی با آزمایش جور در میاد ولی تفسیر آن بعنوان complementarityبوهر یا کپنهاک، فقط یک تصوره و تفسیرهای دیگه هم داریم مث چند جهانی، بوهم-بروگلی و …که شدیدا با همدیگه متفاوتن….
    از نظر رفرنس،گفتم که چون از طرفی نسبیت قابل رد نیست..گرچه در هر حال ما اون مشکلاتو باهاش داریم…همه به نوعی بر سر توجیه آن برآمده اند…که البته ظاهرا چاره ای جز این نیست…فعلا میتونم اینو معرفی کنم که البته همشو باید خوند تا چیزی دست بیاید،
    A. Rueda and B. Haisch, Found. Phys. 28 (1998) 105
    A. Rueda and B. Haisch, Phys. Lett. A 240 (1998) 115
    Gravity and the Quantum Vacuum Inertia Hypothesis

    • رابطه افزایش جرم نسبیتی هیچ ربطی به رابطه افزایش انرژی جنبشی ندارد!(مثلا اگر سرعت دو برابر شود انرژی جنبشی ۴ برابر می شود،در حالی که جرم نسبیتی به مقدار” خیلی خیلی کم” افزایش پیدا کرده است.)

      • بله…خوشم میاد که همش از برچسب “جرم نسبیتی” استفاده کردی…جرم ظاهرا (از نظر محاسبات نظری، از نظر آزمایشگاهی هم به مشکلی برنمیخوریم) افزایش یافته، اما مکانیسم معلوم نیست!…شاید یک شعبده ای در پس قضیه نهفته است که جرم سکون همون جرم قبلی باقی بماند…شایدم حق با اعتقاد۹۹درصد دانشمندان باشد…به هر حال انرژی خرج شده، ممکنه صرف افزایش جرم نشه…طبق دلایل آورده شده (و مسائل جالبتر دیگر)من ترجیح میدم جزو یک درصد باشم.

  13. دوست گرامی من تا کنون دیدگاه مخالفی در این مورد ندیدم، اگه مقاله‌ای یا کتابی در این مورد میشناسی خوشحال میشم بهم معرفی کنی.
    ولی در مورد دیدگاه خودت، بحث هم‌ارزی جرم و انرژی هستش و تعریفی که از جرم دارین. از همین روی با افزایش سرعت و درواقع انرژی جسم، میزان تمایل به حفظ حالت بیشتر شده در نتیجه میگیم جرم جسم افزایش پیدا میکنه.

  14. البته ثابت نماندن جرم در نسبیت خاص، بعلت فاکتور لورنتس، منوط به استنتاج آن از تکانه ی نسبیتی است. لذا هنوز بر سر اینکه آیا حقیقتا، جرم با افزایش سرعت افزایش می یابد یا خیر؟ دیدگاه های مختلفی در بین دانشمندان در جریان است…و مکانیسم آن نامشهود است!….ممکن است جرم ثابت ( ناوردا) مانده و ضریب نسبیتی به هموردایی (کوواریانس) تکانه برگردد!….اگر چه کوانتوم، فرضیه تاثیر ذرات مجازی برافزایش جرم را پیشنهاد میکند…
    متاسفانه حتی پروفسوری که ظاهرا نسبیت خاص را به من آموخت، هیچگاه خود جان مطالب را دریافت نکرده بود، کارم فقط کنجکاوی و به چالش کشیدن بود، و نه جزوه نوشتن…و بچه ها نیز علاقه ای به فهم عمیق نداشتند…هدف آموزشی آنها همیشه در چگونگی استنتاج فرمول ها بود و بس…یعنی عدم آموزش صحیح.

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.