به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایرنا، مادۀ تاریک ، در اخترشناسی و کیهان‌شناسی، ماده‌ای فرضی است که چون از خود نور یا امواج الکترومغناطیسی منتشر یا بازتاب نمی‌کند، نمی‌توان آن را مستقیما” دید، اما از اثرات گرانشی موجود بر روی اجسام مرئی، مثل ستاره‌ها و کهکشان‌ها، می‌توان به وجود آن پی برد. ماده تاریک ۲۶٫۸ درصد از کل ماده موجود در جهان را تشکیل می‌دهد و انرژی تاریک و ماده تاریک روی هم رفته ۹۵٫۱ درصد از کل محتویات جهان را تشکیل می‌دهند.

ماده تاریک یک مدل نیرومند، در کیهان‌شناسی است اما مشکلات خاص خود را دارد. علاوه بر ناتوانی ما در ردیابی ذرات ماده تاریک، یک مساله هم با تعداد کهکشان‌های کوتوله پیرامون کهکشان راه شیری مرتبط است. بر اساس محبوب‌ترین مدل‌ها، کهکشان‌ها باید توسط انبوهی از “ماده تاریک” احاطه شده باشند. از آنجا که ماده معمولی، گرایش به تجمیع در پیرامون ماده تاریک دارد، این بدان معناست که کهکشان راه شیری باید با کهکشان‌های کوتوله احاطه شده باشد.

تاکنون چندین کهکشان کوتوله در نزدیکی «راه شیری» شناخته شده هستند اما تعداد آنها کمتر از آن است که با شبیه‌سازی‌های ماده تاریک پیش‌بینی شده است و شاید هم کهکشان‌های کوتوله بسیار بیشتری وجود دارند که ما تا الان متوجه وجود آنها نشده‌ایم زیرا آنها عمدتا از “ماده تاریک” ساخته شده‌اند.

تعداد اندکی از آنها را ردیابی کرده‌ایم. آنها موسوم به «کهکشان‌های تقریبا تاریک» (ADGs) و بطور خاص کم نور و تاریک هستند. ما تعداد کافی از آنها برای مطابقت با مدل ماده تاریک سرد پیدا نکرده‌ایم اما چنانکه در یک مطالعه جدید مشخص شده، همچنان به یافتن آنها ادامه می‌دهیم.

این مطالعه جدید یک کهکشان کوتوله تازه کشف شده موسوم به «نوب» (Nube) را توصیف می‌کند. این کهکشان صرفا بطور تصادفی در تصاویر جمع‌آوری شده توسط پروژه IAC Stripe۸۲ Legacy کشف شد. این کهکشان چنان کم نور بوده و در داده‌های رصدگری «دیپ اسکای» (SDSS) ظاهر نمی‌شود که این مساله تاحدی عجیب است.

اما محققان در یکی از تصاویر متوجه چیزی شدند که شبیه یک کهکشان تاریک بود و تصمیم گرفتند با استفاده از تلسکوپ «گرین بنک» آن را بیشتر بررسی کنند. بر اساس داده‌های تلسکوپ یادشده، این کهکشان در فاصله حدود ۳۵۰ میلیون سال نوری از زمین قرار دارد و به شدت پراکنده است. طوری که نیمی از جرم آن در فاصله بیش از ۲۲ هزار سال نوری امتداد یافته که نزدیک به یک چهارم از قطر کهکشان راه شیری است.

این کهکشان جرمی حدود ۲۶ میلیارد برابر خورشید جرم دارد اما جرم ستارگان درون آن تنها ۳۹۰ میلیون برابر جرم خورشید است. این کهکشان عمدتا از “ماده تاریک” تشکیل شده و بزرگترین کهکشان فوق پراکندۀ شناخته شده است. به گفته ستاره‌شناسان، این کهکشان که از ماده تاریک ساخته شده، بطور تصادفی کشف شد. با توجه به اندازۀ آن، کاملا محتمل است که کهکشان‌های کوتوله دیگری نیز در مجاور ما وجود داشته باشند که تاکنون دیده نشده‌اند.

اما تعجب‌آور اینکه، هر چند کهکشان‌هایی مانند اینها از مدل کیهان‌شناسی “ماده تاریک” حمایت می‌کنند، اما این کهکشان خاص با پروفایل محبوب‌ترین گونه موسوم به ماده تاریک سرد همخوانی ندارد. این کهکشان در عوض بیشتر با گونه موسوم به ماده تاریک مبهم همخوانی دارد؛ بنابراین در حالی که ما در حال نزدیک‌تر شدن به شبیه‌سازی‌های ماده تاریک هستیم، روشن است که باید برخی شگفتی‌ها را نیز در محاسبات خود وارد کنیم. از این رو باید به جست و جو برای کشف کهکشان‌های بیشتر از این نوع، ادامه دهیم. پاسخ به سوالات ما درباره ماده تاریک بطور حتم همانجا در میان تاریکی نهفته است.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: sciencealert.com