بر اثر چرخش ماه به دور زمین ، یک نیروی گریز از مرکز به سمت خارج ایجاد می‌شود، که درست به اندازه نیروی گرانش زمین میباشد که به سمت داخل کشش دارد.این دو نیروی مخالف، اثر یکدیگر را بطور متقابل خنثی می‌کنند، به نحوی که ماه هموراه بر مدار خود باقی می‌ماند. کره ماه همزمان با گردش در مدار زمين نيروی جاذبه ای توليد می کند که می توان تاثير آن را به عنوان مثال روی جزر و مد درياها ديد. خورشيد نيز به خاطر نيروی جاذبه خود چنين تاثيری روی سطح کره زمين دارد. ولی نيروی جاذبه ماه قوی تر است. اين دو نيروی جاذبه متناسب با اينکه موقعيت زمين در چه وضعيتی باشد گاه يکديگر را خنثی می کنند. ولی گاه اين دو نيروی جاذبه به يکديگر افزوده می شوند، مثلا در موقعی که ماه کامل را می بينيم.

اما گذشته از جزر و مد روزانه آب اقيانوس ها تاثير نيروی جاذبه ماه بر روی کره زمين را می توان در پديده جالب و ديگری نيز مشاهده کرد و آن کند کردن تدريجی سرعت گردش زمين به دور خودش است. می دانيم که گردش زمين به دور محور خودش يک روز طول می کشد اما گردش دورانی کره ماهه تقريبا يک ماه طول می کشد. بنابراين حرکت امواج نيروی جاذبه ماه که به زمين می رسند از حرکت دورانی خود کره زمين کندتر است. کره زمين و ماه هر کدام با توجه به نحوه گردش دورانی خود سعی می کنند اين نيرو را کنترل و خنثی کنند.

                                                                                                                                              اختلاف دوره نجومي و هلالي ماه

تحت تاثير اين تقابل انرژی بين دو سياره از سرعت گردش زمين کاسته می شود ولی در مقابل اين انرژی به کره ماه منتقل شده و در نتيجه بر سرعت گردش آن به دور محورش می افزايد. به همين خاطر کره ماه به مرور از زمين دور می شود.

ضريب و يا سرعت دور شدن کره ماه از زمين بسيار ناچيز است ولی در حدی است که توسط سرنشينان فضاپيمای آپولو محاسبه شد. مدار ماه به دور زمین بیضی شکل است. در حضیض – نزدیک ترین حالت ماه در مدار 225623 مایل (363104 ) کیلومتر فاصله می گیرد و در اوج – دورترین حالت ماه در مدار 252088 مایل (405696 کیلومتر) از زمین فاصله می گیرد. به طور متوسط، فاصله ماه تا زمین حدود 238855 مایل (384400 کیلومتر) است. با این حال، ماه در حال دور شدن از زمین می باشد با سرعت حدود 1.5 اینچ (4 سانتیمتر) در سال است . اگر این روند همچنان ادامه پیدا کند، طول ماهها به بیشتر از 30 روز خواهد رسید. اما مقیاس زمانی این روند بسیار بلندتر از طول عمر خورشید بوده، بنابراین سامانه خورشیدی عمر کافی برای رسیدن به آن زمان را نخواهد داشت.

هر چند که اين ميزان تغيير چندان بزرگ به نظر نمی رسد ولی می توان از آن نتيجه گرفت که در گذشته های دور کره ماه به زمين نزديکتر بوده و در عين حال کره زمين با سرعتی بيشتر از امروز به دور محور خود می چرخيده است. همين تکامل و تحول تدريجی در موقعيت اين دو سياره و سرعت گردش آنها به دور خود باعث شده است که امروزه فقط يک نيمه کره ماه هميشه به سمت زمين باشد. با توجه به وزن و حجم بزرگتر کره زمين امواج جاذبه ای که از سوی زمين به کره ماه منتقل می شوند بسيار نيرومند تر از نيروی جاذبه ای است که از ماه به کره زمين می رسد.

همين قدرت نيروی جاذبه زمين باعث شده که به مرور کره ماه در موقعيتی قرار بگيرد که دقيقا همزمان با يک گردش کامل به دور کره زمين به دور محور خود بچرخد. همزمان با دور شدن ماه از کره زمين مدت زمان چرخش آن به دور محور خودش افزايش خواهد يافت ولی نيروی جاذبه کره زمين سرعت گردش آن سياره بر محور خودش را کندتر خواهد کرد و بنابراين ما هميشه يک روی ماه را خواهيم ديد.

  تمايل مداري ماه نسبت به صفحه مدار زمين

اثر ماه بر حرکت تقدیمی زمین

فقدان ماه اثر پدیده‌ای به نام حرکت تقدیمی را بسیار کاهش می‌دهد. همانطوری که می‌دانید زمین در قطبها مقداری پخیدگی دارد (شکل واقعی زمین). قطر آن در قطب حدود 21 کیلومتر کوتاهتر از مال استوا می‌باشد. چنین چیزی در نتیجه القای ماده روی زمین (ممان اینرسی) می‌باشد که به توسط چرخش روزانه آن ایجاد می‌گردد. مقداری از ماده زمین در اثر چرخش از قطبها به استوای آن منتقل شده و برآمدگی استوایی را بوجود آورده است.

گرانش ماه همانند گرانش خورشید و سیارات سبب می‌شود که محور چرخشی زمین را در مخروطی در ظرف 26 هزار سال با زاویه رأسی در حدود 47 درجه رسم نماید. این اثر به حرکت تقدیمی زمین معروف شده است که اصلی‌ترین عاملش حضور ماه در مدار زمین می‌باشد.

اثر ماه بر حرکت رقص زمین

با آنکه جرم ماه در مقایسه با جرم خورشید و سیارات زیاد نیست، نباید فراموش کنیم که نزدیکترین جسم به ما می‌باشد. نیروی گرانشی با مجذور فاصله متناسب است. به بیان دیگر این نیرو با افزایش فاصله کم می‌شود. اگر ماه نبود حرکت تقدیمی همچنان وجود داشت، فقط زاویه رأس مخروط بسیار کوچکتر می‌شد. در حالی که ماه باعث اثر تقدیمی می‌شود، مسئول رقص محوری نیز هست. یعنی انحراف در حرکت تقدیمی در ظرف 19 سال که در نتیجه برخی از ویژگیهای حرکت ماه می‌باشد. رقص محوری نیز در صورت نبودن ماه از بین می‌رود.
مدار ماه تقریباً در ۲۷٫۳ روز توسط این کره پیموده می‌شود. کره‌های زمین و ماه گِردِ گرانیگاه مشترکشان که در حدود ۴٬۷۰۰ کیلومتری مرکز کرهٔ زمین قرار دارد می‌گردند. میانگین سرعت مداری کرهٔ ماه ۱٫۰۲۳ کیلومتر بر ثانیه است. باور دانشمندان بر اینست که دنباله مغناطیسی زمین تا مدار کره ماه کشیده شده و در هر ماه، کره ماه در مدار چرخش خود به دور زمین از میان این دنباله عبور می‌کند.
Read More :
http://curious.astro.cornell.edu/question.php?number=124
http://www.space.com/18145-how-far-is-the-moon.html
http://www.space.com/3373-earth-moon-destined-disintegrate.html