جملات تحریکآمیز استیون واینبرگ (۱) در کتاب «سه ثانیه اول»، بحث جدی را در مورد معنای حیات به جریان درآورد. او نوشته است:
««هر چقدر که جهان بیشتر قابل درک به نظر برسد، بیشتر هم بیمعنی به نظر میرسد. تلاش برای درک جهان یکی از چیزهایی است که سطح زندگی انسانها را از بیهودگی کمی فراتر میبرد»». واینبرگ اقرار کرده که از بین تمام جملاتی که نوشته، این جمله عکسالعملهای غضبناکی را برانگیخته است. او بعدها نیز با ارائه نظرات خود مجادله دیگری را برانگیخت:
««با وجود یا عدم وجود مذهب، انسانهای خوب میتوانند درست و افراد بد شیطانی رفتار کنند. اما برای اینکه افراد خوب کارهای شیطانی انجام دهند، آنوقت مذهب لازم است»». ظاهراً واینبرگ میل شیطانی مشخصی به تحریک اذهان داشته و مایل است افرادی را که ادعای بینش در معنای کیهانی جهان دارند، مورد تمسخر قرار دهد. او اقرار میکند که:
««برای سالهای متمادی من در مورد مسائل فلسفی یک بیذوق شاد بودم»».
او همانند شکسپیر عقیده دارد که ««جهان به مثابه یک صحنه نمایش است. اما فاجعه در متن نمایشنامه نیست! فاجعه این است که متنی وجود ندارد»».
واینبرگ در حقیقت نظریات دانشمندی به نام ریچارد داوکینز (۲) از آکسفورد را منعکس میکند. زیستشناسی که اظهار داشته است:
««در دنیایی با نیروهای فیزیکی کور … برخی افراد آسیب میبینند و برخی دیگر شانس میآورند و شما نه میتوانید دلیل یا قانونی برای آن بیابید و نه حتی عدالتی. جهانی که ما مشاهده میکنیم، ویژگیهایی دارد که در صورت نبود هرگونه طرح، هدف، شیطان و اعمال خوب نمیتوان از آن جز لاقیدی بیرحم و کور انتظار داشت»».
در اصل واینبرگ مبارزهای را ترتیب داده است. اگر انسانها عقیده داشته باشند که جهان هدفی را دنبال میکند، در این صورت این هدف چیست؟
زمانی که ستارهشناسان در پهنه وسیع کیهان جستجو میکنند، با ستارگان غولپیکری مواجه میشوند که بسیار از خورشید ما بزرگترند و در جهانی که طیمیلیاردها سال به شدت در حال انبساط بوده، متولد شده و میمیرند. سخت است ببینیم تمام اینها چگونه به دقت هماهنگ شده تا سکونت انسانها روی یک سیاره کوچک که به دور یک ستاره گمنام میچرخند، ممکن شود.
اگرچه جملات او خشم زیادی را برانگیخته است، دانشمندان معدودی در مواجهه با او برآمدند. با این حال زمانی که آلن لایتمن و روبرتا براور با گروهی از کیهانشناسان برجسته مصاحبه کردند و از آنها پرسیدند که آیا با نظر واینبرگ موافق هستند یا خیر، در کمال تعجب تنها تنی چند از آنها ارزیابی غمافزای واینبرگ از جهان را پذیرفتند. یکی از دانشمندانی که کاملاً با واینبرگ موافق بود، ساندرا فِیبر از رصدخانه لیک و دانشگاه کالیفرنیا در سانتاکروز بود که گفته است:
««من باور نمیکنم جهان برای انسانها خلق شده باشد. زمین، سیارهای است که از طریق فرایندهای طبیعی ایجاد شده است و به عنوان بخشی از تداوم بیشتر این فرایندهای طبیعی، حیات و حیات هوشمند ظاهر شدهاند. دقیقاً به همین روش، من فکر میکنم که جهان نیز در نتیجه برخی فرایندهای طبیعی ایجاد شده است و ظهور ما در آن، نتیجه کاملاً طبیعی قوانین فیزیک دربخش مشخصی از جهان است. به عقیده من مفهوم تلویحی نهفته در مسئله این است که نیروی محرکی وجود دارد که هدفی فراتر از وجود انسان را دنبال میکند. من به این عقیده ندارم. بنابراین فکر کنم که سرانجام با واینبرگ موافق هستم که از دیدگاه انسان این کاملاً بیهوده است»».
اما گروه بزرگتری از کیهانشناسان تصور میکنند واینبرگ از اساس دچار اشتباه شده و جهان هدفی دارد. حتی اگر نمیتوان در مورد آن سخن گفت.
پروفسوری در دانشگاه هاروارد به نام مارگارت گلر گفته است:
««من در مورد زندگی اینگونه فکر میکنم: شما زندگی میکنید و زمان آن هم کوتاه است. مسئله این است که تا جایی که میتوانید تجربه کسب کنید. این چیزی است که سعی دارم انجام دهم. من سعی میکنم مردم را تربیت کنم»».
برخی از آنان حقیقتاً در ساخته خداوند، وجود نقطه هدفی را باور دارند. دان پیج از دانشگاه آلبرتا، دانشجوی سابق استیون هاوکینگ گفته است:
««بله من معتقدم مطمئناً هدفی وجود دارد. درست است که از تمام اهداف اطلاعی ندارم ولی فکر میکنم یکی از آنها این است که خدا انسان را آفرید تا همدمش باشد. یک هدف بزرگتر ممکن است این باشد که آفرینش، باعث تجلیل از خدا میشود»».
او ردپای خدا را حتی در قوانین موجز فیزیک کوانتوم نیز مشاهده میکند:
«« قوانین فیزیک از بعضی جهات مشابه دستور زبانی به نظر میرسند که خداوند برای استفاده انتخاب کرده است»».
چالرز مایسنر از دانشگاه مریلند، یکی از پیشروان اولیه در تحلیل نظریه نسبیت عام اینشتین با پیج موافق است:
«« احساس من این است که در مذهب، موارد متعددی وجود دارد، مثل وجود خدا و اخوت انسان که حقایق جدی هستند که یک روز خواهیم آموخت و آنها را مورد تقدیر قرار میدهیم. شاید در یک زبان متفاوت و مقیاس متفاوت … بنابراین فکر میکنم که حقایق واقعی وجود دارند و از نظر حسی عظمت جهان معنی پیدا میکند و سرانجام ما را به احترام و تکریم خالق وا میدارد»».
ادامه دارد …
برگرفته از کتاب جهان های موازی – میچیو کاکو
پی نوشت:
1- Steven Weinberg
2- Richard Dawkins
این دانشمندان چشم بشریت رو باز کردن مردم رو آگاه کردن دمشون گرم
اصلاحیه:خط ۱۳درون اشیا به بیرون اشیا اصلاح شود
باسلام واحترام دوستان …دنیای امروز دنیایی علم و تجربه است وفیزیک با همه شاخه هایش حرکت میکند نکته ظریف این گفتار و مقاله های جدید یک چیزه واون اشاره کوچک وزیبا از دیدگاه فیزیک با بعد فلسفی که اصلا در حیطه فیزیک نیست.واین بسیار حساس وتامل برانگیزه .جهان علم کلام و عرفان و فلسفه با هرکدام چند قرن جای خود را به اختر فیزیک و کوانتوم و…..داده است ولی نهایتا هرکدام انسان را از دریچه خود باجهان اشنا میکنند وهرکدام جایگاه خود را دارند واگر جامعه ای باز داشتیم یک حکیم ایرانی نیاز بود که همه را با نظریه Mو Fادغام کند و بگوید:خداوند در درون اشیا است نه به یگانگی ودر درون اشیا است نه به بیگانگی .ومقوله زمان ومکان وابعاد هستی را در قالبی نو مطرح کند .سوال ابوسعید ابوالخیر از ابن سینا:ای شیخ ره حقیقت ای کان سخا/مشکلی دارم جوابی فرما/گویی که خدا بود ودگر هیچ نبود /چون هیچ نبود بگو کجا بود خدا.
میدونم خیلی وقت از این مطلب گذشته اما نستونستم بی تفاوت از کنارش بگذرم.در جواب اقای فربد باید گفت:اگه دانشمندانی مثل پروفسور کاکو و هاوکینگ نبودن من و شما الان از علم فیزیک هیچی نمیدونستیم.این کاکو و هاوکینگ امثال ان ها هستند که در کنار کارهای تخصصی فیزیک که من و شما از ان ها هیچی نمیفهمیم چهار تا کتاب عامه فهم هم برای ما تالیف میکنند تا ما هم بفهمیم در دنیای شگفت انگیز اطرافمان چه میگذرد…پس باید قدردان ان ها نیز باشیم…گمان نمیکنم که وقتی شما کتاب های ترجمه شده کاکو را با مبغی زیر بیست هزار تومان خرید میکنی از لحاظ مالی سودی به حال ایشان داشته باشد.
کاکو فقط مستند میسازه ؟؟؟ ببخشید اما همین مستند ساختن هم ، همین نگرش زیبا به جهان و آینده بشر هم توانایی زیاد می خواد که خیلیا از پسش بر نمیان . گذشته از اون استیون هاوکینگ علاوه بر کتاب های عمومی ، در عرصه فیزیک بی نهایت عالی عمل کرد . کی میگه فقط بلده کتاب بده ؟ بخش اعظمی از دانسته های ما پیرامون سیاهچاله ها به خاطر هاوکینگه ! معادله آنتروپی سیاهچاله از هاوکینگ بود . کسی با معادله آنتروپی سیاهچاله و شرط بنده با ساسکیند باعث طرح اصل جهان هولوگرافیک شد ، هاوکینگ بود . اون فقط کتابای عمومی نمی نویسه مثلا کتاب ساختار بزرگ مقیاس فضا زمان از ایشون کاملا تخصص هست . یا مثلا میچیو کاکو در نظریه ریسمان جز برترین هاست و کسیه که کتاب تخصصی هم مثل نظریه میدانهای کوانتومی رو نوشته . افرادی مثل هاوکینگ و کاکو هستند که انسان رو به زیبا ترین درک نسبت به جهان می رسونند و این اشتباه محضه که اونها رو شیاد و دستاورد هاشون رو بی ارزش تلقی کنید ……
واینبرگ تنها نظرشو گفته
بعد من با این جملتون که”’ ظاهراً واینبرگ میل شیطانی مشخصی به تحریک اذهان داشته و مایل است افرادی را که ادعای بینش در معنای کیهانی جهان دارند، مورد تمسخر قرار دهد. او اقرار میکند که:
««برای سالهای متمادی من در مورد مسائل فلسفی یک بیذوق شاد بودم»».”’ کاملا مشکل دارم.
حواسمون باشه که داریم در مورد آدمی حرف میزنیم که عکم فیزیکو متحول کرد، و ایشون مثل آقای کاکو نیستن که علمو بذارن کنار و شروع کنن به درست کردن مستند و نوشتن مطالب برای عامه و یا نوشتن کتاب های (مثل کتابی که شما معرفی کردین) که هیچ ارزش علمی پیش دانشمندان نداره.
آقای واینبرگ هنوز که هنوزه مقالات طراز اول نظریه میدان و کیهان شناسی مینویسن، و آدمی مثل کاکو در حدی نیست که بخواد عقاید ایشونو (که تنها عقاید هستن و نه اصول علمی ) به این سادگی و به این لحن زننده نقد کنن.
فکر میکنم آدمایی مثل کاکو ،تو فیزیک فقط پول درآوردن از راه چاپ کتابای بی اساسو فهمیدن، که باعث تأسف جامعه علمیه ( نمونه دیگشم آقای هاوکینگ)
به نظر من هم آقای کاکو و هم پروفسور هاوکینگ دو تن از دانشمندان صاحب نظر و خبره ای هستند.
مستند علمی ساختن و کتاب نوشتن دلیل نمیشه که شما بخواهید به خاطر اون از این دو دانشمند انتقاد کنی.
در ضمن مگه شما در چه حدی هستی که میگی کتابهای ایشان بی اساس بی ارزشه؟و اینکه مگه رفتی از تک تک دانشمندان دنیا سوال کردی در مورد کتابهای ایشان؟
به نظر من اون کسی که باعث تاسف جامعه ی علمی هستن شما و امثال شماست که اینقدر بی اساس و مضحک در مورد دانشمندان اظهار نظر می کنند.
با میلاد موافقم
ببخشید ولی همین شمایید که فیزیک رو خدشه دار می کنید
تو اصلا نمیدونی هاوکینگ کی هست و چه افتخاراتی داره حالا ازش نقد میکنی؟
کی گفته میچیو کاکو از فیزیک پول در میاره؟ اگه این طوری بود که نمی رفت دکترای فیزیک بگیره .میومد مثل امثال شما ها چرت و پرت کتاب می کرد پولش به جیب می زد . برید اول فکر کردنو یاد بگیرید بعد حرف بزنید
سلام
من یک وبلاگ علمی دارم که برای اون نیاز به حساب بالاترین دارم ایا شما می توانید برای من بفرستید
toseyyedali[at]gmail.com
من با نظر واینبرگ موافقم خیام هم پیش از شبیه این همین مطالب را بیان کرده است. البته برای بعضی آدمهای ترسو پذیرفتنش مشکل هست شاید به دلیل باورهایی که از دوران کودکی به ما یاد میدهند