بیگ بنگ: بیماری همه‌گیر کووید-19 علی‌رغم قرنطینه، باعث ِ مرگ بیش از 7 هزار نفر در سراسر دنیا شده و ضربه‌‌ای مستقیم به اقتصاد جهانی زده است. اما حتی اگر یک خبر خوب وجود داشته باشد، این است که شیوع ویروس کرونای جدید باعث کاهش آلودگی هوا و حتی نجات جان برخی انسانها شده است.

به گزارش بیگ بنگ، در 8 مارس، “مارشال بروک” اقتصاددان منابع زیست‌محیطی از دانشگاه استنفورد، محاسباتی را دربارۀ افت آلودگی هوا در بخش‌هایی از چین و نجات جان ِ انسان‌ها انجام داد و آن را در وبلاگ پویایی اقتصادی و زیست‌محیطی و غذای جهانی (G-FEED) منتشر کرد.

وضعیت از آن زمان به بعد دستخوش تغییر شده، بنابراین این آمار و ارقام برای مدت ِ زمان طولانی ماندگار نخواهند بود؛ اما به گفتۀ بروک، حتی به طور محافظه‌کارانه این احتمال وجود دارد که نجات جان جوامع محلی در اثر کاهش آلودگی بیشتر از تعداد مرگ و میر بر اثر ویروس کووید-19 در چین بوده باشد.

بروک نوشت: «با توجه به حجم بالای شواهد مبنی بر اینکه استنشاق هوای آلوده منجر به مرگ زودهنگام می‌شود، یک سئوال عجیب مطرح می‌شود: آیا تعداد ِ افرادی که بخاطر کاهش آلودگی هوا، نجات پیدا کرده‌اند، بیشتر از تعداد مرگ و میرِ ناشی از ویروس کرونا بوده است؟ حتی تحت فرضیات بسیار محافظه‌کارانه، پاسخ من «بله» است».

بر اساس محاسبات بروک، دو ماه کاهش آلودگی هوا احتمالأ جان 4000 کودک زیر 5 سال و 73000 بزرگسال ِ بالای 70 سال را در چین نجات داده است. این تعداد به طور قابل توجهی بیشتر از مرگ و میر جهانی کنونی ناشی از این ویروس است. اگرچه این موضوع کمی غافلگیرکننده است، اما این چیزی است که از مدت‌ها قبل می‌دانستیم. در اوایل این ماه، تحقیقات نشان داد که آلودگی هوا به طور میانگین سه سال از امید به زندگی جهانی کاسته است!

فیزیکدان “جوس للیولد” از موسسه قبرس در نیکوزیا گفت: «بسیار قابل توجه است که هم تعداد مرگ و میر و هم کاهش امید به زندگی بر اثر آلودگی هوا بیشتر از تأثیر استعمال دخانیت و بسیاری از علل مرگ و میر، است. آلودگی هوا بعنوان یکی از مهمترین علل مرگ و میر جهانی با فاکتور 19 از مالاریا پیشی می‌گیرد و همچنین با فاکتور 16 از خشونت، با فاکتور 9 از اچ‌آی‌وی/ایدز، با فاکتور 45 از مصرف الکل و با فاکتور 60 از سوء مصرف مواد مخدر، بالاتر است». بنابراین، بخوبی مشخص است که آلودگی هوا، واقعأ مرگبار است. اما تحلیل بروک فقط با استفاده از داده‌های بدست آمده از چین انجام شده و قبل از اثرگذاری کووید-19 بر بخش‌های دیگر جهان تکمیل شد.

با توجه به اینکه ایتالیا دومین کشور با بالاترین میزان ِ آلودگی کووید-19 است و اقدامات قرنطینۀ اکیدی را پیش گرفته، داده‌های ماهواره‌ای مربوط به شمال ایتالیا اکنون افت ِ شدید آلودگی هوا به ویژه گاز نیتروژن دی اکسید را نشان می‌دهد. این گاز غالبأ از خودروها، کامیون‌ها، نیروگاه‌ها و برخی از کارنجات صنعتی منتشر می‌شود. با استفاده از ابزار ترومپی در ماهوارۀ Copernicus Sentinel-5P، تصاویر گرفته شده از 1 ژانویه تا 11 مارس 2020 بر فراز ایتالیا کاهش چشمگیری را در انتشار “نیتروژن دی اکسید” نشان می‌دهد. در ویدئوی زیر می‌توانید این رویداد را مشاهده نمایید:

“کلائوس زهنر”، مدیر مأموریت Copernicus Sentinel-5P گفت: «کاهش انتشارات نیتروژن دی اکسید بر فراز دره‌ی پو در شمال ایتالیا به وضوح مشهود است. اگرچه به دلیل پوشش ابر و آب و هوای متغیر، تغییرات خفیفی در داده‌ها  وجود دارد؛ اما به شدت اطمینان داریم که کاهش انتشارات مشاهده شده با قرنطینه در ایتالیا و در نتیجه کاهش ترافیک و فعالیت‌های صنعتی در ارتباط است».

فعلأ مطالعه‌ای که تأثیر واقعی کاهش این انتشارات، بر سلامت انسان را اندازه‌گیری کرده باشند در دسترس نداریم، اما با توجه به اطلاعاتی که دربارۀ خطرات آلودگی هوای جهانی داریم، این احتمال وجود دارد که یک مزیت مستقیم در تعداد کمترِ مرگ و میرهای ناشی از آلودگی نهفته باشد.

این اطلاعات کوچک کمک زیادی به بیماری همه‌گیر کووید-19 نخواهد کرد، اما آمار و ارقام نشان می‌دهد که این مصیبت بهداشت جهانی فرصتی برای سنجش و ارزیابی فراهم کرده است – مثلأ کدام جنبه‌های زندگی مدرن واقعأ الزامی هستند و کدام تغییرات مثبت در اثر تغییر عاداتمان در مقیاس جهانی امکانپذیرند.

ترجمه: سحر  الله‌وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sciencealert.com