بیگ بنگ: آکادمی علوم سلطنتی سوئد روز چهارشنبه ۱۶ مهر (۷ اکتبر) امانوئل شارپنتیر، دانشمند ۵۱ ساله فرانسوی و جنیفر دودنا، دانشمند ۵۶ ساله آمریکایی را برنده جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۲۰ معرفی کرد.

این دو بانوی دانشمند به دلیل تحقیقات‌شان در مورد ویرایش ژنوم و ابداع روشی که به نام “قیچی‌های ژنتیکی” شهرت دارد، این جایزه را برنده شدند. کمیته داوران نوبل گفته‌اند این روش “تأثیری انقلابی” در علوم زیستی داشته است. قیچی ژنتیکی یا فناوری کریسپر (CRISPR-Cas9 DNA) روشی است که از آن برای بریدن و جدا کردن یک ژن معیوب استفاده می‌شود. این تکنولوژی کمک می‌کند تا با حذف، اضافه یا جایگزین کردن بخشی از ژنوم، آن را ویرایش و اصلاح کرد.

شارپنتیر در سال ۲۰۱۱ تحقیقات خود را به چاپ رساند و همکاری با پروفسور دودنا از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی را آغاز کرد. این دو نفر برای اولین بار توسط یکی از همکاران دودنا در یک کافه در پورتو‌ریکو به هم معرفی شدند. آن‌ها برای شرکت در یک کنفرانس به آنجا رفته بودند. و درست یک روز بعد، وقتی این دو دانشمند در حال قدم زدن در خیابان‌های سان خوان، پایتخت پورتوریکو بودند، شارپنتیر ایده همکاری‌‌شان با یکدیگر را مطرح کرد.

این دو در کنار هم قیچی ژنتیکی باکتری را در یک لوله آزمایشگاهی بازآفرینی کردند. آن‌ها علاوه بر این ساختار مولکولی قیچی راهم ساده کردند تا استفاده از آن‌ آسان‌تر شود. قیچی‌ ژنتیکی در شکل طبیعی خود می‌تواند دی‌ان‌ای را از ویروس‌ها تشخیص دهند. اما شارپنتیر و دودنا ثابت کردند می‌توان به آن‌ها دوباره طوری برنامه داد تا در هر کدام از مولکول‌ها دی‌ان‌ای موجود در یک منطقه مشخص برش ایجاد کنند. یافته‌های این دو دانشمند سال ۲۰۱۲ منتشر و به یکی از مقالات برجسته سال تبدیل شد.

کشف غیرمنتظره فناوری ایجاد برش در دی‌ان‌ای امکان بازنویسی “کد زندگی” را فراهم کرد. از زمان کشف قیچی ژنتیکی کریسپر-کاس۹ توسط این دو دانشمند، استفاده از آن به سرعت گسترش یافته است. این روش به بسیاری از کشف ‌های مهم در تحقیقات پایه کمک کرده و در علم پزشکی هم آزمایش‌های بالینی روی روش‌های جدید درمان سرطان به واسطه استفاده از این روش پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته‌اند.

assets.newatlas.comاین تکنولوژی علاوه بر این احتمالا در بهبود و حتی علاج بیماری‌های موروثی هم تاثیرگذار خواهد بود. در حال حاضر تحقیقات در رابطه با قابلیت استفاده از این روش در درمان کم خونی داسی شکل در جریان است. این بیماری یک اختلال خونی است که میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا به آن مبتلا هستند.

اما عده‌ای نگرانند در نبود مقررات برای بکارگیری این روش، از آن در جهت ساخت “نوزادان طراحی‌شده” (نوزادانی که با دستکاری ژنتیکی برای ایجاد ویژگی خاص بوجود آمده‌اند) استفاده شود و یک میدان مین اخلاقی شکل بگیرد. دستکاری‌های صورت گرفته در ژنوم این کودکان، در صورت بچه‌دار شدن آن‌ها می‌تواند نسل به نسل منتقل شود و جمعیت بشر را دستخوش تغییراتی ماندگار کند.

امانوئل شارپنتیر در روز ۱۱ دسامبر سال ۱۹۶۸ در فرانسه متولد شد و هم  اکنون در واحد علوم پاتوژن‌های موسسه ماکس پلانک واقع در آلمان مشغول به کار است. او به دلیل توسعه روشی برای ویرایش ژنوم، برنده نیمی از جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۲۰ میلادی شد.
جنیفر ای دودنا در روز ۱۹ فوریه سال ۱۹۶۴ در واشنگتن آمریکا متولد شد و اکنون در دانشگاه کالفیرنیا، برکلی مشغول به کار است. او به دلیل توسعه روشی برای ویرایش ژنوم، برنده نیمی از جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۲۰ میلادی شد.

مبلغ نقدی جایزه نوبل شیمی ده میلیون کرون سوئدی معادل یک میلیون و صد هزار دلار است که میان این دو دانشمند تقسیم خواهد شد.

از سال ۱۹۰۱ تا ۲۰۱۹ میلادی، ۱۱۱ جایزه نوبل به ۱۸۴ دانشمند در حوزه شیمی اهدا شده است. سال‌های ۱۹۱۶، ۱۹۱۷، ۱۹۱۹، ۱۹۲۴، ۱۹۳۳، ۱۹۴۰، ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲، جایزه نوبل شیمی هیچ برنده‌ای نداشت.

جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۱۹ میلادی بطور مشترک به «جان بی گودایناف» دانشمند آلمانی، «استنلی ویتنگهام» دانشمند انگلیسی و «آکیرا یوشینو» محقق ژاپنی به دلیل ابداع باتری‌های لیتیوم یونی تعلق گرفت. نوبل شیمی ۲۰۱۸ میلادی در دو بخش به فرانسیس آرنولد آمریکایی بابت تکامل هدفمند آنزیم‌ها و نیز به طور مشترک به جرج اسمیت آمریکایی و گرگوری پی وینتر انگلیسی به دلیل نمایش فاژ پپتیدها و آنتی بادی‌ها تعلق گرفت.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: BBCnobelprize.org

پاسخ دادن به hamidhamvatan لغو پاسخ

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

1 دیدگاه