10 فرد تاثیرگذار علم در سال ۲۰۱۹
بیگ بنگ: مجله “نیچر”(Nature) لیست ۱۰ فرد تاثیرگذار حوزه علمی جهان در سال ۲۰۱۹ را منتشر کرد.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، در سال ۲۰۱۹ پژوهشگران سراسر جهان فعالیتها و کارهای مهمی انجام دادند. نشریه “نیچر” ۱۰ نفر را که از آنها به عنوان تاثیرگذارترین افراد علمی در سال ۲۰۱۹ نام برده، معرفی کرده است.
ریکاردو گالوائو
“ریکاردو مگنوس اوسوریو گالوائو”(Ricardo Magnus Osório Galvão) فیزیکدان و مهندس نامی برزیلی است. وی مدتی مدیرکل موسسه ملی تحقیقات فضایی بزریل بود. او استاد تمام موسسه فیزیک دانشگاه سائو پائولو بود و سمتهای دیگری از جمله عضو آکادمی علوم برزیل، عضو پژوهشکده فیزیک و مشاور شورای انجمن فیزیکی اروپا را نیز داراست. چندی پیش “ریکاردو گالوائو”به همراه چند پژوهشگر مؤسسه ملی تحقیقات فضایی گزارشی درباره جنگل زدایی منتشر کردند و طی آن اظهار کرده بودند که عملیات جنگلزدایی از زمان حضور “ژائیر بولسونارو”(Jair Bolsonaro)، رئیس جمهور بزریل افزایش چشمگیری یافته است.
در ۱۹ ژوئیه سال جاری بولسونارو با خواندن این گزارش بسیار خشمگین شد و گزارش گالوائو و تیمش را مورد انتقاد شدید قرار داد و آنها را به اظهارات دروغین متهم کرد. پس از آنکه گالوائو واکنش شدید رئیس جمهور را نسبت به گزارش دید در نامهای از دانشمندان مؤسسه ملی تحقیقات فضایی و صحت دادههای آنها دفاع کرد و رئیس جمهور برزیل را “بزدل” خواند و خواستار جلسه رو در رو شد. وی این کارها را با شجاعت انجام داد و میدانست که این اقدامات وی ممکن است منجر به از دست دادن شغلش شود.
آنچه که او نمیدانست این بود که او با انجام این کار میتواند قهرمان مردم شود چرا که او پس از انجام این کارها با تحسین خیل عظیمی از مردم مواجه شد و افراد بسیاری از اقدامات وی حمایت کردند، گرچه در پی این اقدامات او شغل خود را از دست داد زیرا موضع بسیار واضح و محکمی در دفاع از علم و در برابر اقتدارگرایی گرفت.
ویکتوریا کسپی
“ویکتوریا مایکل ویکی کسپی”(Victoria Michelle “Vicky” Kaspi) اخترفیزیکدان آمریکایی- کانادایی و استاد دانشگاه مکگیل کانادا است. او مطالعات بسیاری درباره ستارههای نوترونی و تپ اخترها انجام داده است. طی ۲۵ سال گذشته کسپی با استفاده از برترین تلسکوپهای جهان موفق به کشف اسرار بزرگ نجومی شد.
در سال ۲۰۱۷ او به همراه چند پژوهشگر ساخت تلسکوپ رادیویی تداخلسنجی CHIME را آغاز کردند و تمام تلاش خود را کردند تا این تلسکوپ بتواند برترین تلسکوپ برای شناسایی “انفجارهای رادیویی سریع”(FRB) شود. امسال مزد تلاشهای کاسپی و دیگر همکارانش پرداخت شد چرا که تلسکوپ CHIME به بهترین شکارچی انفجارهای رادیویی سریع در جهان تبدیل شد. انفجار رادیویی سریع یکی از پیچیدهترین اسرار کهکشانی امروز است.
زمان عبور این سیگنالهای رایویی قوی، تنها چند میلی ثانیه است و همین ویژگی، ردیابی منبع و جایگاه کنونی آنها را دشوار میسازد اما توسط این تلسکوپ دیگر این امر دشوار نخواهد بود. “چایم”(CHIME) که در بخش جنوب بریتیش کلمبیا قرار دارد و تاکنون موفق به رصد صدها انفجار(بیش از هر تلسکوپ دیگر) شده است.
نناد سستان
“نناد سستان”(Nenad Sestan) استاد علوم اعصاب، پزشک، ژنتیکدان و روانپزشک دانشکده پزشکی دانشگاه “ییل” است. نناد سستان به همان چند محقق از سال ۲۰۱۶ در حال کار بر روی فعالیت الکتریکی مغز بودند. آنها طی این سالها آزمایشات بسیاری انجام دادند و سرانجام در سال ۲۰۱۹ موفق به احیای مغز خوکها پس از مرگ و اندازهگیری فعالیت الکتریکی مغز آنها شدند. پژوهشگران موفق به احیای مغز خوکها تنها ۴ ساعت پس از مرگ آنها شدند.
دانشمندان با استفاده از یک سیستم موسوم به “BrainEx” موفق به احیای مغز خوکها پس از مرگ شدند. این سیستم با استفاده از سیستمهایی که مواد شیمیایی را از طریق سیستم گردش خون مغز نگه میدارند، نه تنها از مرگ سلول جلوگیری میکند، بلکه برخی از عملکردها مانند فعالیت سیناپسی را نیز بازسازی میکند. قانون کلی این است که وقتی مغز از اکسیژن محروم شود، نورونها در عرض چند دقیقه میمیرند. اما محققان طی این مطالعه سرنوشت دیگری را برای خوکها رقم زدند و توانستند مغز خوکها را تنها ۴ ساعت پس از مرگ احیا کنند.
فناوری پشت این تجربه باور نکردنی سیستم BrainEx است که یک مایع مخصوص طراحی شده را با ضرباهنگ مشخصی در اطراف مغز پمپ کرد. پژوهشگران این آزمایش را بر روی مغز ۳۲ خوک آزمایش کردند. طی این آزمایشات مغزها از جمجمهها خارج میشوند و چهار ساعت پس از مرگ به سیستم BrainEx متصل میشوند. آنها موفق به نگه داشتن سیستم در حال اجرا برای ۶ ساعت پس از مرگ خوکها بودند. تمرکز آنها در این مطالعه، کمک به مغز پس از آسیبهای ناشی از ضربه، مانند سکته مغزی بود. دانشمندان گفتند پس از انجام این مطالعه دریافتیم که مرگ سلولهای مغزی را میتوان متوقف کرد.
ساندرا دیاز
ساندرا میرنا دیاز(Sandra Myrna Díaz) دانشمند آرژانتینی و استاد محیط زیست دانشگاه ملی کوردوبا است. او صفات عملکردی گیاهان را مورد مطالعه قرار میدهد و بررسی میکند که گیاهان چگونه بر اکوسیستم تأثیر میگذارند. دیاز عضو ارشد شورای ملی تحقیقات علمی و فنی و آکادمی ملی علوم آرژانتین است.
در تاریخ ۴ ماه مه سال جاری میلادی ساندرا دیاز به همراه ۱۴۴ پژوهشگر دیگر با انتشار یک گزارش پیام بزرگی را به جهانیان مخابره کردند. آنها مطالعهای درباره تنوع زیستی گیاهان در جهان انجام داده بودند اما در گزارششان پیام خوبی برای جهانیان نداشتند چرا که طی آن اظهار کرده بودند یک میلیون گونه گیاه به دلیل فعالیتهای انسانی در حال انقراض هستند و برای متوقف کردن آن میبایست اقدامات جدی انجام شود. دیاز طی این مطالعه گفت: سرعت انقراض گونهها حداقل دهها تا صدها برابر سریعتر از حد متوسط در طی ۱۰ میلیون سال گذشته بوده است.
جین ژاک مویمب تامفوم
” جین ژاک مویمب تامفوم”(Jean-Jacques Muyembe-Tamfum) میکروبیولوژیست اهل کنگو است. وی مدیرکل موسسه “INRB” جمهوری دموکراتیک کنگو است. در سال ۱۹۷۶، جین ژاک مویمب تامفوم در اعماق جنگلهای گرمسیری تحقیق کرد تا شیوع بیماری ناشناس را که به سرعت جان مردم را میگرفت، بررسی کند. این محقق جوان فهمید که وقتی نمونه خون از بیماران میگرفتند یک اتفاق عجیب رخ میداد. پرستارهایی که او در کنار آنها کار میکرد در حال مرگ بودند و مویمب نگرانی شد. او در این باره گفت: من هر روز صبح و هر شب دمای بدن خود را اندازه گیری میکردم و به طور معجزهآسایی از دست این بیماری که بعدها “ابولا” نام گرفت جان سالم به در بردم.
اکنون ۴۳ سال پس از کشف این بیماری مویمب آزمایشاتی به منظور پیشگیری مجدد از این بیماری انجام داد. از اوت سال ۲۰۱۸ ، این بیماری همه گیر موجب کشته شدن بیش از ۲۲۰۰ نفر در شمال شرقی کشور کنگو شده است. ماه گذشته ، یک کارآزمایی بالینی کنترل شده با ۶۸۰ فرد به رهبری وی انجام شد و درمانی توسعه دادند که توسط آن میزان بقای افراد از این بیمای به ۹۰ درصد رسید.
آنها داروهایی با نامهای REGN-EB۳ و mAb۱۱۴ از طریق آنتیبادی ویروس ابولا را مورد هدف قرار داده که تاثیر آن را بر سلولهای بدن انسان خنثی میکند. گفته شده این دو نوع دارو از جمله اولین داروهایی هستند که در کاهش چشمگیر مرگ و میر مبتلایان به ابولا تاثیر داشتهاند.
یوهانس هیل سلاسی
“یوهانس هیل سلاسی امبای” (Yohannes Haile-Selassie Ambaye) یک دیرینهشناس اهل اتیوپی است. بیشتر تحقیقات وی درباره نخستیان هومو ساپینس(انسان خردمند) است. وی امسال به همراه دیگر پژوهشگران بر اساس جمجمه کامل ۳.۸ میلیون سالهای که در کشور اتیوپی کشف کردند، چهره قدیمیترین انسانهای اولیه را بازسازی کردند.
این فسیل کشف شده که یافتههای جدیدی را در مورد دورههای بسیار مهم فرگشت انسان فاش میکند، متعلق به گونهای از انسانهای اولیه به نام “جنوبیکپی انامی”(Australopithecus anamensis) است که اولین بار ۴.۲ میلیون سال پیش، میزیسته است.
جمجمه تقریبا سالم کشف شده را از اجداد مستقیم “جنوبیکپی عفاری”(Australopithecus afarensis) میدانند، گونه اسکلت معروف کشف شده در سال ۱۹۷۴ به نام “لوسی” شناخته میشد. این جمجعه ۳.۸ میلیون ساله که (MRD) نام دارد در سال ۲۰۱۶ و در فاصله ۳۵ مایلی از منطقهای کشف شده که پیش از آن اسکلت لوسی پیدا شده بود. سن این جمجمه نشان میدهد که گونه آن حدود ۱۰۰ هزار سال با گونه لوسی زندگی کرده و این فرضیه پیشین را نفی کرد که یک گونه بدون هیچ همپوشانی زمانی به گونهای دیگر فرگشت یافته است.
یوهانس هیل سلاسی دیرینهشناس در موزه تاریخ طبیعی کلیولند آمریکا و رئیس این تیم تحقیقاتی عنوان کرد که این اولیه نمونهای است که یافتهها و اطلاعاتی دربارۀ چهره گونه انسانهای اولیه موسوم به “جنوبیکپی انامی” در اختیار ما قرار میدهد که ۳.۸ میلیون سال پیش زندگی میکردند. پیش از این هیچ ایدهای در این باره نداشتیم چون تنها درباره دندانها و بخشهایی از فک اطلاعاتی داشتیم و شانس بازسازی کامل صورت انسانهای اولیه ممکن نبود. از این فسیل میتوان برای کسب اطلاعاتی پیرامون رژیم غذایی، اندازه مغز و ویژگیهای چهره نیز استفاده کرد.
وندی راجرز
به مدت دو دهه موضوعی ذهن افراد سراسر جهان را به خود مشغول کرد و آن این بود که اعضای بدن مورد استفاده برای پیوندهای عضو در چین از کجا میآیند؟ که این موضوع بحث اخلاق در پزشکی را زیر سوال برد. برخی ادعا کرده بودند که اعضای بدن برای پیوند از اعضای بدن زندانیان گرفته شده است. دولت چین در ابتدا منکر این موضوع شد که اعضای مورد نیاز برای پیوند از زندانیان گرفته شده است اما بعدها این موضوع را پذیرفت. اکنون گفته میشود که این عمل از سال ۲۰۱۵ ممنوع شده است و اعضای بدن برای پیوند، همه از داوطلبان و افرادی که مایل هستند، گرفته میشوند. اما محققان این مسئله را نیز زیر سوال بردهاند.
پس از آن گروهی بینالمللی به نام “پایان سواستفاده از پیوند در چین”(End Transplant Abuse in China) یا (ETAC) برای رسیدگی به این مسائل شکل گرفت. یکی از اعضای مهم و نامی این گروه “وندی راجرز”(Wendy Rogers) استاد اخلاق زیست شناسی دانشگاه مککواری استرالیا بود. وی پروندههای بسیاری فاش کرد که طی آن گروهی از پزشکان چینی(بیش از ۴۰۰ فرد) را که منکر این موضوع شده بودند، به انجام عمل پیوند اعضا بدون اجازه از افراد زندانی متهم کرد. بنابر گزارش راجرز و تیمش چینیها بیش از ۸۵ هزار عمل پیوند اعضای غیرقانونی انجام داده بودند. آنها پس از رونمایی از این مدارک توانستند کاری کنند که دولت چین این موضوع را بپذیرد. پس از آن این گروه از جفری نیس وکیل باتجربه در زمینه پیگیری قانونی جنایات جنگی در لاهه، هلند خواستند تا گزارش کاملی درباره این اتفاقات بنویسد.
نیس نیز درخواست آنها را پذیرفت و از آنها خواست تا تمام شواهد و مدارک را به وی ارائه دهد. پس از آن تیم راجرز مقالهای منتشر کردند و طی آن دادههای برنامه اهداء عضو چین را زیر سؤال بردند. در ماه ژوئن، این هیئت نتیجه گرفت که افرادی که به دلیل دیدگاههای مذهبی یا سیاسی زندانی شده بودند و کشته میشدند، دولت چین از اعضای بدنشان استفاده میکرده است. دولت چین پس از انتشار این گزارش هیچ واکنشی نشان نداد و تنها سکوت کرد. راجرز بر این باور دارد که دولت چین هیچ گاه در این باره شفاف سازی نخواهد کرد اما امیدوار است این پیگیریها سبب توقف انجام این عملیات شود.
دنگ هونگکو
“دنگ هونگکو”(Deng Hongkui) ایمن شناس و محقق سلولهای بنیادی چینی است. وی مدیر موسسه تحقیقات سلولهای بنیادی دانشگاه پکن است. وی به دلیل تحقیقات خود در مورد واکسنهای HIV و هپاتیت C در بنیاد بیل و ملیندا گیتس ۱.۹ میلیون دلار جایزه دریافت کرد. دنگ هونگکو اخیرا با انجام مطالعهای نشان داد که چگونه ویرایش ژن کریسپر میتواند یک منبع بالقوه نامحدود از سلولهای ایمنی بدن ایجاد کند که در برابر عفونت توسط HIV غیرقابل نفوذ هستند.
این دانشمند چینی مدعی شد که ویرایش ژن کریسپر میتواند با خیال راحت در بزرگسالان مبتلا به HIV انجام شود. آنها سلولهای بنیادی را ویرایش کردند و آن را به بدن فرد مبتلا به ایدز وارد کردند و مشاهده کردند سلولهای بنیادی در برابر این ویروس ایمن شدهاند.
جان مارتینیز
جان مارتینیز فیزیکدانی بود که به شرکت گوگل کمک کرد تا گوگل اولین رایانه کوانتومی جهان را بسازد. گوگل به تازگی ادعا کرد که به “برتری کوانتومی” دست یافته است و این در حالی است که محاسبات کوانتومی دنیا را تغییر خواهند داد. محاسبات کوانتومی میتواند پیامدهای بسیار شگرفی در هر چیز دنیای دیجیتال امروز از هوش مصنوعی گرفته تا توسعه داروها داشته باشد. با این حال به نظر میرسد این رقابت برای دستیابی به برتری کوانتومی، یک رهبر پیدا کرده است.
به طور خلاصه، محاسبات کوانتومی از پدیده گیج کننده مکانیک کوانتومی برای تأمین نیروی محاسباتی فوقالعاده خود بهره میبرد. یک رایانه کوانتومی میتواند به راحتی از برخی از ابررایانههای برتر جهان پیشی بگیرد و این قدرت پردازش را مدیون کیوبیتهای عجیب و غریب است.
رایانههای کنونی از بیتها استفاده میکنند که جریانی از پالسهای الکتریکی یا نوری نمایانگر ۱ یا ۰ هستند. در پردازش کوانتومی یک کیوبیت یا بیت کوانتومی واحد پایهای پردازش کوانتومی و رمزنگاری کوانتومی بوده و مشابه بیت در رایانههای کلاسیک میباشند که کوچکترین واحد ذخیره اطلاعات و معیاری از مقدار اطلاعات کوانتومی است.
ظاهراً رایانه کوانتومی گوگل قدرتمندتر از ابررایانههای برتر جهان است و عملکرد آن به تازگی این را اثبات کرده است. بعنوان مثال رایانه کوانتومی گوگل یک محاسبه را که ابررایانه شرکت IBM موسوم به “سامیت”(Summit) که قدرتمندترین رایانه تجاری جهان است طی ۱۰ هزار سال انجام میدهد، در ۳ دقیقه انجام داد.
همانطور که توسط دانشمندان گوگل بیان شده است، گوگل موفق به انجام آزمایش اولین محاسباتی شده است که فقط میتواند بر روی یک پردازنده کوانتومی انجام شود. محاسبات کوانتومی میتواند در نحوه برخورد ما با موضوعات و معضلات جهانی و پروژههای تحقیقاتی مورد استفاده قرار گیرد و رویکرد ما را به کلی تغییر دهد.
گرتا تونبرگ
گرِیتا تینتین النُرا ارنمان تونبَری نوجوان ۱۶ ساله فعال محیط زیست سوئدی است که به خاطر فعالیت برای آگاهسازی جهانی در مورد خطرات ناشی از تغییرات اقلیمی و با سؤال از سیاستمداران برای پاسخگویی به عدم اقدام خود در مورد بحران آب و هوا، مشهور است.
در اوت ۲۰۱۸، هنگامی که تونبری ۱۵ ساله بود اعتصاب و مدرسه را ترک کرد و در خارج از پارلمان سوئد، تابلویی را در دست گرفت که خواستار اقدام شدیدتر در زمینه اقلیم شد. دانش آموزان مناطق مختلف نیز دست به اعتراضات مشابه زدند. این اعتراضات که از ۱۵ مارس سال جاری آغاز شده است به ابتکار گرتا تونبرگ فعال ۱۶ ساله سوئدی پایهگذاری شده است.
او پیش از این گفته بود ما به خیابان میآییم تا بزرگترها از خواب بیدار شوند. پس از سخنرانی تونبری در کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل ۲۰۱۸ اعتصابات دانش آموزی به شکل هفتگی در مناطقی از دنیا صورت گرفت. در ماه مه سال ۲۰۱۹، مجله تایم روی جلد خود او را به عنوان “رهبر نسل بعدی” معرفی کرد.
سایت علمی بیگ بنگ / منبع: nature.com