معرفی کتاب: انسانشناسی در مریخ
بیگ بنگ: کتاب انسان شناسی در مریخ یکی از مهمترین آثار الیور ساکس، این قصه گوی سرشناس جهان مغز به شمار میآید. ساکس در این اثر، هفت روایت کاملا متناقض از طبیعت و روح بیماران خود را بازگو میکند.
انسانشناسی در مریخ: هفت داستان متناقض
نام اصلی: An Anthropologist On Mars: Seven Paradoxical Tales
نوشته: الیور ساکس
ترجمه: نازگل عزیزی
ناشر: سایلاو
موضوع: عصب شناسی
سال انتشار: ۱۴۰۲
تعداد صفحه: 360
شخصیتهای واقعی داستان های این کتاب به حالات عصبی گوناگونی نظیر سندرم تورت، اوتیسم، فراموشی و کوررنگی کامل دچار شده اند و با این حال، هر یک از آن ها با تکیه بر قدرتهای شگفت انگیز و گاه خطرناک مغز خود به اشکال تکامل یافته حیات دست یافته اند. به تعبیر ساکس آنها هفت خود تغییر یافته و منحصربه فردند که در دنیای خودساختهی خویش زندگی میکنند.
“الیور ساکس” در خلال روایت این داستانها نشان میدهد نقصها، اختلالات و بیماریها و… میتوانند با آزادسازی قدرتهای پنهان و اشکال تکامل یافته حیات نقشی کاملا متناقض در زندگی فرد ایفا کنند- نقشهایی که در غیاب این نقصها و محدودیتها به هیچ وجه قابل دستیابی نیستند و حتی تصورشان هم ناممکن است.
“الیور ساکس” آغازگر راهی بود که می توان آن را تلفیق دنیای ادبیات و داستانها با دانش مغز نامید. بیجهت نیست او را ملک الشعرای پزشکی مینامند. انسانشناسی در مریخ، بلوغ ساکس در عرصه تلفیق علم مدرن و داستان سرایی و پرداختن به کیستی و چیستی انسانهاست. ساکس در انسان شناسی در مریخ هفت داستان متناقض را روایت میکند از سرگذشت نقاشی کوررنگ گرفته که قاعدتا رنگ برایش مهمترین چیز دنیاست و حالا باید در دنیای بدون رنگ دست به نقاشی بزند و نوابغ کودنی که قادر به انجام کارهایی بودند که حتی افراد سرآمد در آن حوزه از پس آن بر نمیآمدند تا سرگذشت تلخ پسری عارف که گرفتار تومور مغزی و نابینایی میشود اما در معبد، همه آن را نشانه روشن بینی و شکوفایی نور درونی میدانند.
ساکس هوشمندانه از عنوان فرعی «هفت داستان متناقض» در کتاب خود استفاده کرده است. «تناقض» در اینجا به این معناست که نقصها، اختلالها و بیماریها میتوانند با شکوفاسازی قدرتهای نهفته، تکامل، تحولات و اشکال زندگی که ممکن است در غیاب آنها هرگز دیده نشوند یا حتی قابلتصور نباشند، نقش متناقضی را ایفا کنند. از اینرو، این تناقض بیماری و توانایی «خلاقانه» آن است که موضوع اصلی این کتاب را تشکیل میدهد. ساکس در این باره مینویسد:
بنابراین، درحالیکه ممکن است فرد از ویرانگریهای بیماری یا اختلال رشد وحشتزده باشد، میتواند گاهی آنها را سازنده نیز در نظر بگیرد- زیرا اگر آنها مسیرها یا روشهای بخصوص انجام کارها را از بین ببرند، ممکن است سیستم عصبی را مجبور به ایجاد مسیرها و روشهای دیگری سازند و رشد و تکامل غیرمنتظرهای را به آن تحمیل کنند. این جنبه دیگر رشد یا بیماری، مسئلهای است که من شاید تقریباً در هر بیماری میبینم؛ و همین موضوع است که من بسیار مشتاق توصیفش در اینجا هستم.
فهرست مطالب:
فصل اول: سرگذشت نقاش کوررنگ
فصل دوم: آخرین هیپی
فصل سوم: زندگی جراح
فصل چهارم: دیدن و ندیدن
فصل پنجم: چشمانداز رویاهای او
فصل ششم: اعجوبهها
فصل هفتم: انسانشناسی در مریخ