11 آذر 1393 4

خرافات، از شبه ربط تا علیّت

بیگ بنگ: برقراری رابطه علّی میان پدیده ها خاصیت (ذهن) انسان است. ما نهایتاً می خواهیم همه پدیده ها واضح و قابل درک باشند و در این جهان پرآشوب و بی نظم، طبق یک روال و قانون منظم طبقه بندی شوند. طبقه بندی هایی مثل “اتفاقی” یا “باری به هر جهت” برای پدیده ها مطلوب…

5 آذر 1393 11

طبيعت: عجيب تر از مافوق خود – بخش اول

بیگ بنگ: چندين سال پيش در دوران پر هيجان نوجواني ، مانند بسياري از هم سن و سالان خود علاقه وافري به پديده هاي فوق طبيعي داشتم. در همين زمان، فيلمي شبه مستند ديدم كه با نمايش اتفاقات عجيب در گوشه و كنار دنيا سعي در تحريك ميل آدمي به ماوراي طبيعت داشت. به تدريج…

2 آذر 1393 1

روش علمی چیست؟

بیگ بنگ: بشر اولیه همواره در پی تفسیر جهان و همچنین در جستجوی یافتن دلیل وقوع پدیده ها و راهی برای مهار طبیعت بوده است. باران های سیل آسا، طلوع و غروب خورشید، خشکسالی و حاصلخیزی مزارع، مرگ و میر کودکان و شیوع بیماری از دیدگاه بشر نمی توانسته بدون دلیل باشد.

1 آذر 1393 4

احساس يا درك واقعيت؟

بیگ بنگ: گاهي جملاتي ادبي يا نسبتا علمي مي شنويم يا مي خوانيم كه با احساسات ما جور در مي آيد ، اما واقعيت علمي و عقلاني آن چيز ديگري است! در زير به چند مثال اشاره مي كنيم.

26 آبان 1393 46

آیا علم می تواند به پرسش های فلسفی پاسخ دهد؟

بیگ بنگ: طبیعت از دیدگاه اجداد انسانی ما دو چهره کاملاْ متفاوت داشت. هم حاصلخیزی و باران؛ هم طوفان و طغیان رودخانه ها یا صاعقه و خشکسالی و فوران خاکستر آتشفشان ها. آنها جهان را به عنوان عرصه مناقشات ارواح و خدایان یا واجد یک روح انسانی تصور می کردند که گاهی مهربان و شفیق…

4 آبان 1393 3

قـدرت عـلـم

بیگ بنگ: آنچه كه يك شخص و يك اجتماع را به عقب ماندگي مي كشاند و از پيشرفت باز مي دارد، عدم آموزش و دور ماندن از دانش روز و نيز عمل نكردن به اصول علمي است. عدم آموزش و ياد گيري ضعف بزرگي است. هر چند كه دانستن و عمل نكردن و سر سري…

14 مهر 1393 2

گلوله چقدر در آب نفوذ مي كند؟

بیگ بنگ: فيلمها در كل به دنبال تحريك احساسات و تخيلاتند تا بتوانند فروش مناسبي در گيشه داشته باشند و براي اين منظور گاهي تا مرز دروغ و شايعه پراكني پيش مي روند. اوج اين مطلب را مي توان در فيلمهای باليوود مشاهده كرد.

23 شهریور 1393 8

دقت و صحت

بیگ بنگ: اين دو كلمه يعني دقت (Precision) كه در معناي علمي همان تكرار پذيري (reproducibility) است و صحت (Accuracy) در بسياري از علوم كاربرد دارند و به همين خاطر برداشتها ي درست از مفهوم آنها براي بسياري سودمند خواهند بود.

5 شهریور 1393 1

انرژي اَكتيواسيون (فعالسازي)

بیگ بنگ: از زماني كه كوه دماوند توسط فوران آتشفشان ساخته شده است، هزاران سال مي گذرد. اين كوه كه بلندترين در خاور ميانه و مرتفع ترين قله آتشفشاني آسياست، همچنان پابرجاست، اما ظاهرا اين پايداري و استواري برخلاف علم ترموديناميك است!

27 مرداد 1393 4

قانون پايستگي انرژي

بیگ بنگ: اين اصل كه به عنوان قانون اول ترموديناميك شناخته مي شود، يكي از قوي ترين اصول علمي است كه ظاهرا مويي لاي درزش نمي رود. به حدي در تاريخ اين اصل علمي، قدرتمند ظاهر شده است كه امانوئل كانت، فيلسوف مشهور آلماني آنرا يك اصل پيش از تجربه مي دانست، يعني شبيه قوانين…

29 آذر 1392 0

اصول اخلاقی پژوهش: سه روش افشای تقلب علمی

گزارش سوء‌ظن نسبت به تقلب علمی اغلب دشوار است. اما برخی راه‌ها مؤثرترند. در اینجا سه روایت از افرادی که بر مبنای سوءظن خود اقدام کرده‌اند، آمده است که می‌تواند حاوی نکات ارزنده‌ای باشد. به گزارش انجمن فیزیک ایران، آیا افراد بیشتری کار اشتباه انجام می‌دهند یا اینکه افراد بیشتری بی‌پرده سخن می‌گویند؟ تعداد برگشت…

19 مرداد 1392 6

راز تجربه نزدیک مرگ ( قسمت دوم )

برخي از محققان معتقدند تجربه تونل نور در حقيقت در اثر رفتاري است كه مغز ما  در اين شرايط از خود بروز ميدهد. به نظر ميرسد قرار گرفتن  در شرايطي كه به آن تجربه نزديك به مرگ ميگويند باعث ميشود ساز و كا ري در مغز آغاز شود كه نتيجه اش مشاهده تونل نور است….

13 مرداد 1392 33

راز تجربه نزدیک مرگ ( قسمت اول )

يكي از بزر گترين اسراري كه در برابر دانشمندان قرار دارد، مرگ است. اين سوال قديمي پاسخ هاي مناسبي از سوي اديان و مذاهب دريافت كرده، اما براي دانشمندان عرصه اي ناشناخته است. به نظر مي رسد اين عرصه براي مدتهاي طولاني به روي دانشمندان ناشناخته و اسرارآميز باقي بماند اما درباره برخي از تجربيات…