25 خرداد 1392 36

معناي جهان و آفرينش از نگاه فيزيك‌دانان ( قسمت دوم )

مسئله وجود خالق اين سؤال را برمي‌انگيزد كه آيا علم قادر است در مورد وجود خدا به ما اطلاعاتي بدهد؟ خداشناسي به نام پل تيليچ گفته است كه فيزيك‌دانان تنها دانشمنداني هستند كه مي‌توانند كلمه خدا را به زبان آورده و شرمنده نشوند. در حقيقت فيزيك‌دانان در مواجهه با يكي از مهم‌ترين سوالات انسان تنها…

19 خرداد 1392 10

معناي جهان و آفرينش از نگاه فيزيك‌دانان ( قسمت اول )

جملات تحريك‌آميز استيون واينبرگ (1) در كتاب «سه‌ ثانيه اول»، بحث جدي را در مورد معناي حيات به جريان درآورد. او نوشته است: ««هر چقدر كه جهان بيشتر قابل درك به نظر برسد، بيشتر هم بي‌معني به نظر مي‌رسد. تلاش براي درك جهان يكي از چيزهايي است كه سطح زندگي انسان‌ها را از بيهودگي كمي‌…

12 خرداد 1392 0

اندازه‌گیری «هیچ‌چیز»

اندازه‌گیری در حالت خلا کوانتومی کار دشواری است، چرا که انجام هر گونه اندازه‌گیری در ابعاد کوانتومی باعث تغییر حالت سیستم می‌شود. اما پژوهشگران انگلیسی به تازگی روشی را یافته‌اند که با کمک آن می‌توان حالت خلا یک سیستم کوانتومی را بدون تغییر این حالت مورد اندازه‌گیری قرار داد. اندازه‌گیری فضای خالی کار آسانی به…

9 خرداد 1392 0

تصویری از درون اتم!

دانشمندان هلندی با استفاده از لیزر و میکروسکوپ توانستند درون اتم هیدروژن را مشاهده کرده و از آن عکسبرداری کنند. دانشمندان در آمستردام از لیزر و میکروسکوپ برای نظاره به درون ذره هیدروژن، بهره بردند. این نوع تصاویر هرگز تهیه نشده بود؛ زیرا تمامی آزمایش‌های پیشین ذراتی را که دانشمندان در تلاش برای تصویربرداری از…

1 خرداد 1392 1

جرم و نوترينو‌هاي جرم‌دار و ميدان هيگز ( قسمت اول )

در مدل استاندارد فرض مي‌شود كه نوترينو بي‌جرم است. چون اندازه‌گيري جرم آن هر قدر هم كه باشد، هنوز در پرده‌اي از ابهام است. مقدار آن به اندازه‌اي كم است كه شايد صفر باشد. با اين حال، هيچ اصل بنيادي شناخته‌شده‌اي را نمي‌دانيم كه بي‌جرم بودن نوترينو را ضروري شمارد. در واقع اكنون مي‌دانيم كه…

30 اردیبهشت 1392 0

رمزنگاری کوانتومی

فیزیکدانان دانشگاه LMU برای اولین‌بار موفق شدند یک کد امن کوانتومی را از طریق اتمسفر و به وسیله هواپیما به یک ایستگاه زمینی ارسال کنند. آیا می توان ارتباطات در سراسر جهان را به طور کامل امن ساخت؟ متخصصان و فیزیکدانان کوانتوم معتقدند به کمک رمزنگاری کوانتومی و از طریق ماهواره قادر به تولید کلیدهای…

26 اردیبهشت 1392 0

آزمودن سرعت یک کامپیوتر کوانتومی

تنها کامپیوتر کوانتومی جهان که به صورت تجاری دردسترس است با ستیز جدیدی مواجه شده است: آیا این کامپیوتر واقعا از یک کامپیوتر متداول سریع‌تر یا بهتر است؟ آزمون سرعت جدیدی برای پاسخ به این سوال کمک می‌کند. به طور خلاصه: کامپیوتر کوانتومی D-Wave در حل مسایلی که برای آن طراحی شده، هزاران برابر سریع‌تر…

25 اردیبهشت 1392 0

دردسر داده های هیگز برای نظریه بیگ بنگ!

یافته‌های جدید در LHC به همراهِ تازه‌ترین تصویرِ به دست آمده از کیهانِ نخستین، پرسش‌های نوینی را درباره‌ی «تورمِ» کیهانی مطرح کرده است. تاکنون در آزمایش‌های LHC هیچ نشانه‌ای مبنی بر ناسازگاری با مدلِ استانداردِ ذراتِ بنیادی مشاهده نشده است. بنابراین اگر داده‌های به دست آمده درباره‌ی بوزون هیگز در LHC را به عنوانِ اساس…

21 اردیبهشت 1392 1

گربه‌ی شرودینگر چقدر چاق است؟!

در سال‌های اخیر فیزیک‌دانان سعی داشته‌اند تا بزرگترین اشیاء را در داخل حالات برهم‌نهی کوانتومی جا دهند؛ این حالات، حالات نادری هستند که گربه‌ی شرودینگر را می‌توان در آنها یافت. اکنون محققانی در آلمان روشی را پیشنهاد داده‌اند که بر اساس آن می‌توان میزان بزرگی‌مقیاسی (macroscopicity) چنان اشیایی را تعیین کرد. گربه‌ی اروین شرودینگر یک…

10 اردیبهشت 1392 1

تایید نسبیت: اینشتین راست می گفت

یک گروه بین المللی از دانشمندان سامانه ی دوتایی شگفت انگیزی کشف کرده اند که از یک ستاره ی نوترونی کوچک تشکیل شده ولی سنگین تر از معمول که با سرعت ۲۵ دور در ثانیه به گرد محور خود و هر ۲.۵ ساعت یک بار هم به گرد یک کوتوله‌ی سفید می چرخد. سیستم تپ…

4 اردیبهشت 1392 0

آتش در چاله ( قسمت دوم )

سرچشمه‌های آتشین : ریشه‌های ایده‌ی دیوارِ آتشین که نقطه‌ی عطفی در فیزیکِ سیاه‌چاله‌هاست به سالِ 1974 باز می‌گردد، هنگامی که استیون هاوکینگ (Stephen Hawking) از دانشگاهِ کمبریجِ انگلستان نشان داد که اثراتِ کوانتومی سبب می‌شود که بتوان به سیاه‌چاله‌ها دما نسبت داد [1]. سیاه‌چاله‌های منزوی به آرامی و به صورتِ فوتون و ذراتِ دیگر، از…

4 اردیبهشت 1392 1

ساز و كار يك ستاره تپنده

تپ اخترها (Pulsar)‏ یا ستاره های تپنده – ستاره‌های نوترونی چرخانی هستند که با سرعت بسیار زیادی دوران می‌کنند و پالس‌های مداومی از انرژی تابشی به همراه خطوط میدان مغناطیسی قوی را از خود منتشر می‌کنند. برخی از تپ‌اخترها نیز پرتوهای ایکس تابش می‌کنند. ستاره‌های نوترونی در حقیقت بقایای هستهٔ ستارهٔ منفجر شده‌ای هستند که…

30 فروردین 1392 4

حوادث کیهانی – قسمت دوم

دانشمند دیگری، مثل لرد مارتین ریس از دانشگاه کمبریج، عقیده دارد که این حوادث کیهانی دلایلی برای وجود جهان چندگانه است. ریس عقیده دارد که تنها راه بیان این حقیقت که ما درون یک ناحیه بسیار باریک از صدها “اتفاق” زندگی می کنیم، مسلم فرض کردن وجود میلیون ها جهان موازی است. در این جهان…

21 فروردین 1392 2

کامپیوترهای کوانتومی

فیزیکدانان دریافتند که تعبیر آنها از مکانیک کوانتومی چقدر عجیب به نظر می رسد. همه این مطلب را پذیرفتند که مکانیک کوانتومی، بر خلاف فیزیک کلاسیک، حرکت و رفتار ذرات اتمی را به درستی توصیف کرده است. تنها اختلاف نظر این بود که آیا ماهیت تصادفی مکانیک کوانتومی محدودیتی بود که به وسیله ی فیزیک…