اقیانوس داخلی “انسلادوس” چند میلیارد ساله است
بیگ بنگ: محققان آژانس فضایی اروپا در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدهاند که قمر “انسلادوس” میلیاردها سال است که دارای یک اقیانوس زیرسطحی است.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، محققان آژانس فضایی اروپا با بررسی آخرین دادههای فضاپیمای “کاسینی” به این نتیجه رسیدهاند که وجود اقیانوسهای زیرسطحی در یکی از قمرهای سیاره زحل موسوم به انسلادوس سابقهای چند میلیارد ساله دارد. محققان اروپایی به این نتیجه رسیدهاند که اگر هسته “انسلادوس”(Enceladus) به اندازه کافی متخلخل باشد، میتواند گرمای لازم برای ایجاد یک اقیانوس آب گرم سراسری را در عمق 20 تا 25 کیلومتری سطح این قمر، فراهم کند.
این مطالعه به سرپرستی دکتر “گائل شبلت”(Gaël Choblet) از دانشگاه نانت فرانسه و با همکاری محققانی از آزمایشگاه پیشرانش جت(JPL) از سازمان فضایی آمریکا(ناسا) انجام شده است. فوران آب و برخی مولکولهای ارگانیک از بخشهای جنوبی این قمر سبب شد که محققان به بررسی دقیق آن پرداخته و به این نتیجه برسند که انسلادوس نیز ممکن است، همانند “اروپا” (قمر مشتری) دارای اقیانوسی زیرسطحی از آب گرم باشد.
محققان معتقدند اقیانوس زیرسطحی موجود در انسلادوس تمام مواد مورد نیاز برای حیات موجودات زنده را دارد. بررسی این فورانها از زوایای مختلف دیدهای مختلفی از ویژگیهای این قمر به دانشمندان داده است. تحلیل شیمیایی این اقیانوسها قویا حاکی از این است که بستر دریای انسلادوس حاوی فوارههای آب داغ است. همین فوارهها در بستر اقیانوسهای زمین محل رشد و نمو ارگانیسم هاست.
البته وجود این سیستمهای هیدروترمال(گردش آب داغ) به خودی خود تضمین کننده وجود ارگانیسمها در این قمر به قطر ۵۰۰ کیلومتر نیست و احتمال دارد محیط آن استریل باشد. اما یافتههای تازه دلیل قانع کنندهای برای بازگشت به این کره با ابزارهای پیشرفته فراهم میکند؛ ابزارهایی که بتوانند آب را برای یافتن شواهد زیستی بررسی کنند.
چندی پیش تصاویری از قطب شمال این قمر منتشر شد که ویژگیهای کاملا متفاوتی با جنوب آن دارد و سراسر پوشیده از منابع و فورانهای گازی است. وجود هیدروژن در این قمر میتواند منبع انرژی برای ایجاد حیات میکروبی باشد و محققان امیدوارند بتوانند نشانههایی از وجود حیات میکروبی در آن بیابند. یکی از جذابیتهای انسلادوس راحت بودن مطالعه زیر سطح یخی آن است چون این مواد با فوارهها به فضا پرتاب میشوند؛ کافی است قمری مثل کاسینی از میان آن رد شود.
دکتر شبلت در رابطه با مطالعه جدید خود در کنفرانس خبری اظهار کرد: پیش از این یکی از سوالات مهم در این زمینه، منشا نیروی مورد نیاز برای ایجاد اقیانوسهای زیرسطحی در انسلادوس بود. وی افزود: ما موفق شدیم با بررسیهای گسترده به این نتیجه برسیم که میلیاردها سال است که هسته سنگی انسلادوس این انرژی را فراهم کرده است.
استاد دانشگاه نانت فرانسه خاطرنشان کرد: هسته انسلادوس بسیار متغیر، متخلخل و منعطف است و به همین دلیل امکان نفوذ آب در آن وجود دارد که به این ترتیب انرژی مورد نیاز برای گرم شدن به آب داده میشود و زمانی که آب گرم شد به دلیل ایجاد جریانی مشابه جزر و مد از هسته خارج میشود و جریان آب سرد جایگزین آن میشود. این فرایند در نهایت سبب رسیدن جریان آب به فوارههای جنوبی انسلادوس میشود که از قطب جنوب این قمر فواره میزند.
محققان معتقدند ظهور میکروارگانیسمها در زمین حدود 500 میلیون سال به طول انجامیده است و حدود 2.5 میلیارد سال بعد از آن اولین موجودات تکسلولی به وجود آمدهاند. این در حالی است که از پیدایش حیوانات و گیاهان در زمین تنها 500 میلیون سال میگذرد و به همین دلیل نشانههای انسلادوس برای داشتن حیات بسیار جذاب و مساعد است. نتایج این تحقیق درنشریۀ علمی Nature Astronomy منتشر شده است.
سایت علمی بیگ بنگ / منبع: universetoday.com