بیگ بنگ: دکتر دنیلزو کامارگو از دانشگاه کولگو میلیتار دی پورتو آلگر برزیل با کمک عکس‌های پروژه وایز(WISE) ناسا موفق به کشف پنج خوشه کروی در برآمدگی کهکشانی راه شیری شد. خوشه‌های کروی مجموعه‌ای از ستارگان بسیار قدیمی هستند که به وسیله جاذبه گرانشی دو سویه‌شان، به شکل کروی در امتداد چند صد سال نوری در کنار هم قرار گرفته‌اند.

به گزارش بیگ بنگ، این خوشه‌ها حاوی  صدها هزار و یا شاید یک میلیون ستاره هستند. توده عظیم خوشه در مرکز پر ستاره آن ستارگان را به سمت داخل می‌کشاند و توپی ستاره‌ای را شکل می دهد. کلمۀ globulous که نام این خوشه‌ها از آن گرفته شده، واژه‌ای لاتین به معنای کره یا گوی کوچک است. تصور بر این است که هر کهکشان دارای تعدادی خوشۀ ستاره‌ای کروی است که تعدادشان در برخی کهکشان‌ها نظیر کهکشان راه شیری چند صد عدد است، حال آنکه در برخی از کهکشان‌های بیضوی این تعداد به چندین هزار خوشه نیز می‌رسد.

دکتر کامارگو می گوید: « خوشه‌های کروی نخستین مجموعۀ ستاره‌ای هستند که در ابتدای هستی شکل گرفتند و اغلب آن‌ها را فسیل‌های زنده کهکشان‌ها  می‌دانند. در واقع این خوشه‌ها ابزاری قدرتمند در افزایش دانش ما از نحوۀ شکل‌گیری کهکشان راه شیری و تکامل اولیه‌ی آن هستند. همچنین این خوشه‌ها ابزاری مناسب برای بررسی ویژگی‌های کهکشانی نظیر ساختار برآمدگی و جنبش‌شناسی یا سینماتیک، در اختیارمان می گذارند.»

خوشه‌های تازه کشف شده که کامارگو 1102، 1103، 1104، 1105 و 1106 نام دارند، قدمتی بسیار طولانی بالغ بر 12.5 تا 13.5 میلیارد سال دارند. همۀ این خوشه‌ها در برآمدگی ستارگان کهکشان راه شیری واقع شده و ساختاری کروی هستند که در امتداد مرکز کهکشان ما در فاصله 10000 سال نوری قرار دارند. کامارگو 1102 در بازوی راه شیری در سمت دورتر مرکز کهکشان در فاصلۀ 26700 سال نوری از خورشید و در فاصله 2800 سال نوری از مرکز کهکشان قرار داشته و قطر عمودی آن معادل 2700 سال نوری است. خوشه‌های دیگر در سمت نزدیک‌تر کهکشان و با فاصله 14700 تا 18900 سال نوری از خورشید و 6800 تا 11700 سال نوری از مرکز کهکشان واقع شده‌اند ولی به صفحه کهکشانی نزدیک‌تر هستند.

دکتر کامارگو می‌گوید: « شکل‌گیری و تکامل برآمدگی کهکشانی یکی از مسائل مهم اما بی پاسخ است و همواره موضوع بحث‌های داغی در این حوزه بوده است، بنابراین کشف خوشه‌های کروی جدید در این برآمدگی و همینطور ارائه پارامترهای دقیق برای خوشه‌های شناخته شده در افزایش دانش ما از تاریخچه کهکشان راه شیری و همینطور مشخص کردن مرحلۀ کنونی تکاملی آن، حائز اهمیت است.

ترجمه: مریم رفیعی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sci-news.com