کشف ابرهایی عظیم و سمی در تیتان!
بیگ بنگ: دانشمندان با بررسی تصاویر و داده های کاوشگر کاسینی که از تیتان قمر زحل ثبت کرده بود، به شواهدی از وجود ابرهایی غول آسا و سمی بر فراز قطب جنوب این قمر اسرار آمیز دست یافتند.
به گزارش بیگ بنگ، رکو لیدن رئیس رصدخانه SRON هلند و سرپرست این مطالعات به مجله نیچر گفت: این کشف نشان می دهد که جو نیمکره جنوبی تیتان بیش از آنچه تصور می کردیم بسیار سریع سرد و خنک می شود. از سوی دیگر دمای 200 درجه زیر صفر تیتان، دریاچههای یخی حاوی هیدروکربن مایع و متان را در آن پدید آورده است و این نشان می دهد تقریبا این قمر 10 برابر از زمین سردتر میباشد. تیتان همانند زمین تغییر فصل دارد و در مداری 29 ساله به همراه زحل چرخشش به دور خورشید را تکمیل می کند. هر یک فصل تیتان هفت سال زمینی طول می کشد. در تعویض فصلی اخیر در تیتان در سال 2009 رخ داد، در آن سال، زمستان در نیمکره ی شمالی این قمر به پایان رسید و بهار جایش را گرفت، همان گونه هم در نیمکره ی جنوبی آن، تابستان جای خود را به پاییز داد.
وی افزود: در سال 2012، تصاویر کاسینی نشان می داد که ابر چرخشی عظیم به اندازه ی چند صد کیلومتر در قطب جنوب این قمر در حال شکل گیری است. به نظر می رسد این گرداب های قطبی و طوفانی در اثر تغییر فصل ایجاد می شوند، جزئیات گیج کننده در مورد این ابرهای چرخشی نشان می دهد که ارتفاع آنها، حدود 300 کیلومتر بالاتر از سطح تیتان جریان دارد. دانشمندان فکر می کردند این ابرها بیش از حد گرم می باشند، اما پس از بررسی های دقیق تر، به سرنخ مهمی در طیف نور خورشید که از جو تیتان ساتع شده بود،دست یافتند. در واقع محققان با بررسی و تجزیه طیف نور رنگ های تشکیل دهنده این ابرهای گردابی یک اثر آشکار از عناصر و مولکول های هیدروژن سیانید منجمد را تشخیص دادند.
تیتان به دلیل تفاوتهای ساختاری چشمگیر و اتمسفر با وجود گازهای متان، اتان و نیتروژن از دیرباز موضوع تحقیق دانشمندان بود اما کشف ابرهای محتوی سیانید، مادهای مرگبار در زمین، احتمال امکان حیات را در این قمر را با هالهای از ابهام مواجه کرد. به گفته دانشمندان به احتمال زیاد این قمر اقیانوسی زیرسطحی و لایهای مایع محتوی ترکیباتی از آب و آمونیاک دارد که در عمق 100 تا 200 کیلومتری این قمر قرار دارند.
تیتان در سال 1655 توسط «کریستین هویگنس» دانشمند هلندی کشف شد، این قمر بزرگترین قمر زحل میباشد که در فاصله ۱٫۲ میلیارد کیلومتری از خورشید واقع شده است. این قمر جهانی مملو از دریاها و دریاچههاست و به دلیل وجود باد و بارانهایی از جنس متان و اتان که منجر به ظهور چشماندازهای مشابه زمین شده، به کره خاکی ما بسیار شبیه است. کاوشگر کاسینی در سال ۱۹۹۷ به سمت زحل پرتاب شد، این فضاپیما در سال ۲۰۰۴ به سیاره زحل رسید و قسمتی از آن با نام فضاپیمای هویگنس(Huygens) از آن جدا شده و در سطح تیتان بزرگترین قمر آن فرود آمد و به کاوش پرداخت. دانشمندان امیدوراند تا زمان اتمام ماموریت کاسینی در سال ۲۰۱۷ به داده های بیشتری در این منظومه ی سیاره ای دست یابند.
نویسنده و ترجمه: سمیر الله وردی – بیگ بنگ/منابع: ESA , jpl.nasa