بیگ بنگ: در بالای ابرهای ضخیم ناهید که در شرایطش نسبت به روی سطح این سیاره معتدل و کمتر خشن است، محققان ردپای گاز “فسفین” را کشف کردند، ترکیبی که بر روی کره زمین توسط فرآیندهای زنده و غیرزنده تولید می‌شود.

به گزارش بیگ بنگ، به گفته‌ی محققان، بعید به نظر می‌رسد که فرآیندهای غیرزندۀ شناخته شده مقدار زیاد “فسفین” کشف شده – حدود 20 قسمت در میلیارد(ppb) – را بر فراز ابرهای ناهید تولید کنند. محققان اثر طیفی منحصر به فرد “فسفین” را با استفاده از دو ابزار مختلف در زمان‌های مختلف – تلسکوپ جیمز کلرک مکسول در سال 2017 و آرایه بزرگ میلی متری/ زیر میلی‌متری آتاکاما در سال 2019 -کشف کردند.

آنچه این کشف را جذاب‌تر کرده ابرهای اسیدی ناهید است که احتمال دارد “فسفین” را خیلی سریع از بین ببرند. دو کشف تقریباً با فاصله‌ی دو سال نشان می‌دهند که هر آنچه در حال ِ تولید این ترکیب است، همچنان ادامه دارد. در سیارۀ ناهید و مشتری، “فسفین” که از یک فسفر و سه اتم هیدروژن تشکیل شده، در مقادیر قابل توجهی تشخیص داده شده است. در فضای گرم و پرفشار غول‌های گازی تشکیل می‌شوند و از طریق همرفت به سطح خارج می‌شوند.

اما با وجود گرما و فشار سطحی ِ سیارۀ ناهید نمی‌تواند با این شرایط تشکیل ِ “فسفین” مطابقت داشته باشد. سایر فرآیندها، مانند برخورد صاعقه به محل حامل فسفر یا خرده‌شهاب سنگ‌های فسفردار، می‌توانند فسفین جوی تولید کنند، اما محققان این مکانیزم‌ها را رد کردند – آنها به حدی در ناهید شایع نیستند که بتوانند 20 ppb فسفین تولید کنند.

“فسفین” در زمین، توسط ارگانیسم‌هایی تولید می‌شود که برای زنده ماندن به اکسیژن نیازی ندارند و یا می‌توان آنها در آزمایشگاه به وجود آورد. اخترشناسان طی سال‌های اخیر، این موضوع را مطرح کرده‌اند که “فسفین” می‌تواند یک نشانۀ شیمیایی باشد که با فرآیندهای بیولوژیکی سیارات فراخورشیدی در ارتباط است و با فرایندهای میکروب‌های بی‌هوازی هم می‌تواند به وجود آید.

محققان بطور قطع نمی‌دانند که حیات در ناهید وجود دارد، اما امید زیادی نسبت به این موضوع دارند. شاید بهترین راه حل این باشد که فضاپیماهایی به ناهید فرستاده شوند و نمونه‌های لازم را جمع‌آوری و آزمایش کنند. چندین مأموریت پیشنهادی برای ناهید در دست اجرا است، اما اغلب بین پیشنهاد و اجرا مدت زمان طولانی وجود دارد.

در این میان، مدل‌سازی و آزمایش می‌توانند احتمالات را محدود کنند. “کلارا سوزا-سیلوا”، اخترفیزیکدان مولکولی، از MIT گفت: «اثبات بسیار دشوار است. اکنون، اخترشناسان به تمام راه‌های توجیهِ “فسفین” فاقد حیات فکر می‌کنند و من از آن استقبال می‌کنم.» جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Nature Astronomy منتشر شده است.

ترجمه: سحر  الله‌وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sciencealert.com