جو پلوتو در حال نابودی است
بیگ بنگ، به گفتۀ دانشمندان جو سیاره کوتوله پلوتو در حال نابودی است. اتمسفر پلوتو، تقریبا مانند اتمسفر زمین بیشتر از نیتروژن تشکیل شده است. این اتمسفر با فشار بخار یخ روی سطح این سیاره تثبیت و نگهداری میشود. این به معنای آن است که در صورت افزایش دمای پلوتو، چگالی اتمسفر آن میتواند به میزان قابلتوجهی تغییر کند.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایندیپندنت، پلوتو در ۲۵ سال گذشته مدام از خورشید دورتر شده است و از این رو دمای سطح آن در حال کاهش است. این باعث شده که اتمسفر این جرم آسمانی کوچک سردتر شود؛ این روند تا زمانی ادامه مییابد که پلوتو با رسیدن به سایر بخشهای مدار نامنظم خود به خورشید نزدیکتر شود.
هر دور کامل از مدار پلوتو پیرامون خورشید ۲۴۸ سال به طول میانجامد و فاصله آن تا خورشید (از نزدیکترین تا دورترین موقعیت نسبت به خورشید) تا حدود ۲۰ واحد نجومی(AU) تغییر میکند. نزدیک ترین فاصله پلوتو به خورشید ۴.۴ میلیارد کیلومتر (در حدود ۳۰ واحد نجومی) و دورترین فاصله آن از خورشید ۷.۳ میلیارد کیلومتر (یعنی در حدود ۵۰ واحد نجومی) است.
فشار سطح و چگالی اتمسفر پلوتو تا سال ۲۰۱۸ بهرغم دور شدن آن از خورشید در حال افزایش بود. این مسئله به علت فرایندی رخ میدهد که اینرسی(لَختی) حرارتی خوانده میشود.
دکتر “لزلی یانگ” از موسسه تحقیقات جنوب غربی(SwRI) که تخصصش مدلسازی برهمکنش بین سطوح و اتمسفر اجرام یخی در منظومه شمسی بیرونی است، میگوید: «مورد مشابه این پدیده شبیه به همان الگویی است که خورشید شنهای ساحل را گرم میکند. نور خورشید هنگام نیمروز در شدیدترین حالت خود است اما ماسه همچنان در تمام بعدازظهر به جذب گرما ادامه میدهد از این رو در اواخر بعدازظهر در داغترین حالت خود است.»
«در واقع پایدار ماندن دائمی جو پلوتو نشان میدهد که ذخایر یخ نیتروژن روی سطح پلوتو با گرمای ذخیره شده زیر سطح گرم نگه داشته شدهاند. دادههای جدید نشان میدهد که ذخایر یخ نیتروژن در حال سرد شدن هستند.»
اخترشناسان برای کشف این پدیده عجیب از تلسکوپهایی در ایالات متحده و مکزیک استفاده کردند تا اتمسفر پلوتو را در زمان گذر آن از مقابل یک ستاره -که تنها دو دقیقه به طول انجامید- رصد کنند. این رصدها به دانشمندان امکان داد که با بررسی تعداد دفعات ظاهر و ناپدید شدن ستاره، اتمسفر پلوتو را ارزیابی کنند.
دکتر “الیوت یانگ”، مدیر ارشد این پروژه در بخش علوم فضایی و مهندسی موسسه تحقیقات جنوب غربی، میگوید: «دانشمندان از سال ۱۹۸۸ تاکنون برای پایش تغییرات جو پلوتو از روش اختفا استفاده کردند.» اختفا پدیدهای نجومی است که هنگامی رخ میدهد که یک جرم آسمانی توسط جرم در حال عبور دیگری از دید ناظر پنهان شود.
فضاپیمای «نیوهورایزنز» در جریان پرواز خود به نزدیکی پلوتو در سال ۲۰۱۵، اطلاعات چگالی فوقالعادهای به دست آورد که با یافتههای قبلی مبنی بر دو برابر شدن میزان چگالی اتمسفر پلوتو در هر دهه سازگاری داشت. اما مشاهدات سال ۲۰۱۸ حاکی از آن است که این روند از سال ۲۰۱۵ به این سو ادامه نداشته است.» جزئیات بیشتر این پژوهش در نشست سالانه انجمن نجوم آمریكا منتشر میشود.
سایت علمی بیگ بنگ / منبع: independent.co.uk