بیگ بنگ: دانشمندان با استفاده از داده‌های تلسکوپ چاندار و تلسکوپ جیمز وب توانستند دورترین سیاهچاله را در طیف پرتو ایکس رصد کنند. این سیاهچاله 13.2 میلیارد سال نوری با زمین فاصله دارد.

به گزارش بیگ بنگ، خوشه کهکشانی عظیم آبل 2744 که تحت سلطه‌ی “ماده تاریک” است، از نظر بعضی‌ها تحت عنوان خوشه پاندورا شناخته می‌شود. این خوشه در فاصله‌ی 3.5 میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد و در صورت فلکی مجسمه‌ساز جای دارد. ستاره‌شناسان با استفاده از جرم عظیم این خوشه کهکشانی به عنوان یک عدسی گرانشی برای تاب برداشتن فضا-زمان و بزرگنمایی اجرام دورتر که مستقیماً در پشت آن قرار دارند توانستند یک کهکشان دوردست به نام UHZ1  را کشف نمایند.

این کهکشان با تغییر رنگ قابل توجه Z=10.1 به سرخ دیده می‌شود یعنی در فاصله‌ی 13.2 میلیارد سال نوری از زمین قرار دارد، زمانی که جهان فقط 3 درصد از سن فعلی خود را داشت. UHZ1 در قسمت‌های داخلی این تصویر ترکیبی دیده می‌شود. دانشمندان با ترکیب داده‌های پرتوهای ایکس (رنگ‌ بنفش) از رصدخانه پرتو ایکس چاندرا مستقر در فضا و ترکیب نور فروسرخ از تلسکوپ فضایی جیمز وب توانست اطلاعاتی در این خصوص بدست آورند.

تابش پرتو ایکس از این جرم در داده‌های تلسکوپ چاندرا شناسایی شد، چاندرا بیش از دو هفته وجود گاز شدید و فوق گرم و پرتو ایکس را در این کهکشان نشان داد که علامتی برای وجود یک سیاه‌چاله بزرگ در حال رشد است. این امر سیاهچاله‌ی رو به رشد UHZ1 را به دورترین سیاهچاله‌ای تبدیل می‌کند که تاکنون در تابش پرتو ایکس شناسایی شده است. نتیجه‌ای که اکنون به چگونگی و زمان تشکیل اولین سیاهچاله‌های کلان‌جرم در جهان اشاره می‌کند، یعنی ما وضعیت این سیاهچاله را درست ۴۷۰ میلیون سال پس از بیگ بنگ می‌بینیم. براساس درخشندگی و انرژی پرتو ایکس، جرم این سیاهچاله بین ۱۰ تا ۱۰۰ میلیون برابر جرم خورشید تخمین زده می‌شود.

این کشف برای درک چگونگی شکل‌گیری سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم که بلافاصله پس از بیگ بنگ به چنین توده‌های بزرگی تبدیل شدند، بسیار مهم است. آیا آنها مستقیما از فروپاشی ابرهای بزرگ گازی تشکیل می‌شوند و سیاه‌چاله‌هایی با جرم بین ۱۰ هزار تا ۱۰۰ هزار برابر جرم خورشید را ایجاد می‌کنند یا از انفجار اولین ستاره‌هایی پدید می‌آیند که سیاه‌چاله‌هایی با جرم بین ۱۰ تا ۱۰۰ برابر جرم خورشید را ایجاد می‌کنند؟ جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Nature Astronomy منتشر شده است.

ترجمه: سحر الله‌وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منابع: NASA , apod