سحابي هليكس
بیگ بنگ: سحابی هلیکس یک سحابی سیاره ای است که آینده خورشیدمان را به ما نشان می دهد. در مرکز سحابی هلیکس یک کوتوله سفید قرار دارد. سحابی هلیکس، زمانی شکل گرفته که ستارهای مانند خورشید در مرحله انتهایی زندگی خود بوده و به آرامی لایههایی از گاز را شکل داده و در نهایت به شکل سحابی در آمدهاست.
سحابي هلیکس یا پيچك نزديكترين سحابي سيارهاي به خورشيد است، این سحابی 700 سال نوری از زمین فاصله دارد و در حدود دو سال نوری گستردگی هم گستردگی دارد. نام پیچک را به این علت روي سحابي گذاشته شده كه از روي زمين گازهاي بيروني ستاره در فضا پخش شده و اين احساس را در بيننده ايجاد ميكند كه گويي در حال تماشاي گياه پيچك است. اين سحابي يكي از بزرگترين سحابيهاي سيارهاي است. ستاره در حال فروپاشي مركز اين سحابي در آينده به شكل يك كوتوله سفيد فرو خواهد پاشيد و با ادامهي فرايند سوزاندن تمام انرژي خود، به پراكندن ماده به درون محيط ستارهاي ادامه خواهد داد.
این تصاویر سحابی را به شکل ترکیبی پیچیده از گرد و غبار، مواد یونیزه شده و گاز نشان میدهد که این گاز در حال شکل دادن الگوهای پیچیده و درخششهای عجیب است. تصویر سمت راست از این سحابی در نور مرئی توسط تلسکوپ 2.2 متری MPG / ESO گرفته شده و تصویر جدیدتر سمت چپ سحابی، توسط تلسکوپ VISTA در نور مادون قرمز گرفته شده است.
سحابي هلیکس نمونه خوبي از آخرين مرحلهاي است كه ستارگاني مانند خورشيد قبل از آخرين فروپاشي خود تجربه خواهند كرد. اين ستاره براي اولين بار توسط ستارهشناس آلماني، كارل لودويگ هاردينگ، در حدود سال 1824 كشف شد و اندازه و نزديكي آن اين امكان را فراهم آورده است كه به طور وسيعي مورد رصد و تصويربرداري قرار گيرد. حلقههاي مادهي پرتاب شده از ستاره موجب درخشش قرمزرنگي ميشود كه در اثر تحريك اتمهاي نيتروژن و هيدروژن توسط پرتوهاي فرابنفش توليد ميشوند.
تصویری از سحابی هلیکس که تلسکوپ فضایی اسپیتزر در سال 2007 به ثبت رسانده است، در این تصویرصفحه ای از مواد یخی بطور شگفت انگیزی درون سحابی احاطه شده است.
تصاوير دقيقتري كه از لبهي داخلي حلقهي مادهي اطراف ستارهي مركزي گرفته شده، نشان داده شده است كه ريزقطرههاي گازي سردتر، كه قطري دوبرابر قطر منظومه شمسي دارند، تا ميلياردها كيلومتر دورتر تابش ميكنند. اين ريزقطرهها احتمالاً در اثر برخورد يك سپر گازي پرسرعت كه توسط يك ستاره در حال مرگ به بيرون پرتاب شده است، با مادهي در حال رگباري كه هزاران سال پيش به بيرون پرتاب شده به وجود آمدهاند. آنچه در مركز سحابي ديده ميشود، بقاياي موجود از ستاره مادر اين سحابي است كه بهطور شگفتانگيزي توسط صفحهاي از مواد منجمد و يخزده احاطه شده است.
دليل تشكيل و تجمع اين ذرات يخزده هنوز ناشناخته است اما دانشمندان گمان ميكنند مرگ ستاره باعث شده تا ناحيه مربوط به دنبالهدارهايي كه به دور اين ستاره گردش ميكردند، جلوتر بيايد به طوريكه اين ناحيه ستاره را احاطه كند. به نظر دانشمندان اين تكه سنگهاي يخزده حاصل برخورد دنبالهدارها با يكديگر دراين منطقه است. با اين وجود حدود ده هزار سال ديگر تنها يك ستاره كمنور از اين سحابي باشكوه بجا خواهد ماند و اين ناحيه بسيار زيبا از فضا به نقطهاي سرد و تاريك تبديل خواهد شد. اين سرنوشتي است كه براي خورشيد ما هم رقم خواهد خورد.
سلام وقت بخیر گستردگی دوساله نوری یعنی چی دقیقا؟
گستردگی به چه معناست؟
ممنون. از چه نوع سحابی است؟ تاریک یا بازتابی یا گسیلشی؟