بیگ بنگ: هر کسی که با ستاره‌شناسی آشنا باشد می‌داند که کهکشان‌ها معمولاً اَشکال نسبتاً محدودی دارند. مارپیچی، بیضوی، میله‌ای-مارپیچی، عدسی شکل و نامنظم. کهکشان مارپیچی میله‌ای به عنوان یکی از ویژگی‌های کیهان مدرن شناخته شده، اما مطالعه‌ی ستاره‌شناسان بتازگی این دیدگاه را به چالش کشیده است.

به گزارش بیگ بنگ، مشاهدات انجام شده توسط تلسکوپ جیمز وب، خصوصیت میله‌ای را در برخی از کهکشان‌های مارپیچی به قدمت 11 میلیارد سال پیش کشف کرد که نشان می‌دهد کهکشان‌ها در اوایل کیهان سریع‌تر از آنچه قبلاً انتظار می‌رفت تکامل یافته‌اند.

کهکشان راه شیری ما یک کهکشان مارپیچی با هسته مرکزی و بازوهای مارپیچی است. منظومه شمسی ما حدود 25000 سال نوری با مرکز کهکشان فاصله دارد. هرچند وقتی به کهکشان‌های موجود در آسمان نگاه کنید، ترکیبی واقعی را خواهید دید، اما به طور کلی آنها در پنج دسته اصلی قرار می‌گیرند. “ادوین هابل” سعی کرد با توسعه‌ی طرح طبقه‌بندی کهکشان خود، ساختاری را در اشکال مختلف ارائه کند تا نه تنها شکل، بلکه زیرمجموعه‌های درون آنها را نیز بیان کند.

این تحقیق، اولین تایید مستقیم است مبنی بر این که سیاهچاله‌های کلان‌جرم قادر به از بین بردن کهکشان‌ها هستند. مدتی است که مشخص شده کهکشان‌ها ساکن نیستند، بلکه حرکت می‌کنند و تکامل می‌یابند و تغییر می‌کنند. به طور مثال، کهکشان‌های مارپیچی، با افزایش سن، اغلب یک ویژگی میله‌ای را در خود ایجاد می‌کنند. این میله به‌جای هسته‌ای که آنها را به هم متصل می‌کند، به بازوهای مارپیچی می‌پیوندد و اعتقاد بر این است که این بازوها موقتی هستند و زمانی تشکیل می‌شوند که یک توده گازی باعث ایجاد انفجار ستاره‌ای شود.

وجود یک میله در یک کهکشان مارپیچی نشان می‌دهد که کهکشان نسبتاً پایدار است. درک چگونگی شکل‌گیری خصوصیت میله‌ای برای درک فرآیند تکامل کهکشان، حیاتی است. همه‌ی مشاهدات قبلی نشان داد که ظاهر میله‌ای به طور قابل توجهی از کیهان مجاور به انتقال به سرخ به مقداری نزدیک به یک کاهش می‌یابد. این امر به ما می‌گوید که به نظر می‌رسد میله یک ویژگی مدرن باشد و در اوایل کیهان وجود نداشته است.

در یک مقاله‌ی جدید نوشته‌ی نویسنده اصلی “زوئی ای لا کنته” مشاهدات حساس‌تر تلسکوپ جیمز وب، گزارش می‌دهد که کهکشان‌هایی با انتقال به سرخ بیشتر از لحاظ ویژگی‌های میله‌ای مورد مطالعه قرار می‌گیرند. داده‌های حاصل از بررسی علمی انتشار زودهنگام تکامل کیهانی و مشاهدات تصویربرداری برای مطالعات فراکهکشانی استفاده می‌شود. فقط کهکشان‌هایی که در بررسی میراث فراکهکشانی عمیق فروسرخ نزدیک کیهانی نیز ظاهر می‌شوند، نمونه‌ای از 368 وجه در کهکشان‌ها را ارائه می‌دهند.

این تیم در میان 368 کهکشان به صورت بصری جستجو انجام داد تا کهکشان‌هایی که میله‌هایی بین انتقال به سرخ 1 و 2 داشتند را شناسایی و طبقه‌بندی کند و سپس این کار را برای کهکشان‌هایی که انتقال به سرخ بین 2 و 3 داشتند تکرار کرد.

این مطالعه نشان می‌دهد که حساسیت فروسرخ تلسکوپ جیمز وب در مقایسه با پلت‌فرم تصویربرداری حساس‌تر آبی هابل، دو برابر بیشتر کهکشان‌های مارپیچی میله‌ای را انتخاب کرده است. “لا کنته” و تیمش به این نتیجه رسیدند که تکامل میله‌ها در کهکشان‌های مارپیچی در دوره‌ای بسیار زودتر یعنی حدود 11 میلیارد سال پیش ظاهر شد و این یعنی کهکشان‌ها در دوران اولیه‌ی کیهان با سرعت بیشتری تکامل پیدا کردند. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Nature منتشر شده است.

ترجمه: سحر الله‌وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: universetoday.com