بیگ بنگ: دانشمندان ناسا با استفاده از آرایه تلسکوپی آلما (ALMA) توانستند برای اولین بار ذرات گرد و غبار و ابر گاز مولکولی حاصل از دو انفجار اشعه گاما (GRB) را مشاهده و اندازه گیری کنند، این انفجارها بدلیل هاله های موجود در اطرافشان به انفجارهایی “تاریک” معروف شده اند.

به گزارش بیگ بنگ، محققان رصدخانه  آتاکاما واقع در شیلی، طول موج‌های میلیمتری بین نور فروسرخ و امواج رادیویی دو انفجار را در کهکشان GRB 020819B و کهکشان GRB 051022 که میزبان این امواج پرتو گاما  بودند را رصد کردند. تابش های رادیویی از گاز مولکولی و غباری تاریک تشکیل شده اند که از دو کهکشان با فاصله ای به ترتیب ۴.۳ و ۶.۹ میلیارد سال نوری با زمین ثبت شده اند. انتشار این گازهای مولکولی  پس از چندین میلیارد سال حقایقی مربوط به تولد و مرگ ستارگان را فاش ساخته است.

«بونیوهاتسوکاده» از محققان پروژه شیلی و مسئول تحقیقات رصدخانه ملی ژاپن در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام کرد: « ما انتظار نداشتیم پرتوهای گاما را در محیط مملو از گرد وغبارهای فضایی بتوانیم تماشا کنیم. تصاویر جدید حاکی از تشکیل پرتوهای گاما در محیطی با ستارگان مختلف است. این شگفت آور است که این گرد و غبار کیهانی در این انفجارها نسبت به تصور ما، گاز کمتر و به همان نسبت هم از غبار بیشتری تشکیل شده است. نسبت غبار به گاز مولکولی در جایگاه اشعه گاما به اندازه ی ۱۰ برابر بیش از محیط های معمولی میباشد. این نکته نشان می دهد منطقه ای که انفجار کیهانی رخ داده محیطی کاملا متفاوت با یک منطقه ی ستاره زایی معمولی است. اکنون می دانیم که گرد و غبارِ به جا مانده، پرتوهای کیهانی را جذب می کنند و باعث شکل گیری این فوران‌های تاریک پرتو گاما می شوند. »

انتشار پرتو گاما به‌همراه توده ابرهای بسیار ضخیم نتیجه انفجارهای ستارگان است که در چندین میلیارد سال پیش در صور فلکی مختلف متولد شده‌اند. به گفته ستاره شناسان، بیشتر این فوران ها زمانی رخ می دهند که ستارگان سنگین سوخت هسته ای خود را به پایان برده و زیر فشار وزن خود می رُمبند. “هسته ی ستاره” همچنان که رمبیده و فشرده شده تا به سیاهچاله تبدیل شود، فواره هایی از مواد را نیز با سرعت نور به بیرون می جهان اند. تحقیق درباره انفجارهای پرتو گامای کیهانی می‌تواند راز تشکیل جهان را برای محققان آشکار کند.

منبع ترجمه: بیگ بنگ / مطالعه بیشتر در: universetoday