صورت فلکی هرکول(Hercules)
بیگ بنگ: هرکول یکی از صورتهای فلکی آغازین است که احتمالاً نامگذاری آن در ارتباط با قهرمانان و پهلوانانی مانند گیل گمش سومری میباشد. مشاهده ی آن نیاز به کمی تصورات دارد تا بتوان مردی را که وارونه بر روی زانو نشسته و پا بر سر اژدها با ستارگان کم فروغش نهاده، تشخیص داد. زمان رسیدن به نصف النهار 3 مرداد و مساحت آن 1225 درجه مربع می باشد.
نام ستاره آلفای هرکول، رأس جاثی است که در عربی به معنای «سر زانو زده» است. این ستاره از قدر سوم برای چشمان غیر مسلح است و در تلسکوپهای کوچک آماتوری به یک جفت ستاره زیبا قابل تفکیک میباشد. ستاره درخشانتر دارای طیف M۵ II به رنگ سرخ و همدم آن از قدر ۵ با طیف G۵ III با رنگی متفاوت یعنی سبز میباشد و فاصله آنها تا زمین ۶۳۰ سال نوری است.
اجرام عمقی آسمان
M۱۳ یکی از مشخصترین خوشههای کروی قابل رویت در نیمکره شمالی است در شبهای صاف این مجموعه با قدر ۶ همانند ستارهای مات به نظر میرسد. قطر آن حدود ۱۰ دقیقه قوسی و شامل حدود ۳۰۰٬۰۰۰ ستاره و به فاصله حدود ۲۳٬۰۰۰ سال نوری تا زمین است. M۹۲ از دیگر خوشههای کروی است که در خشندگی آن در حد M۱۳ است.
هرکول ماموریت داشت یک اژدهای آبی چند سر را بکشد، این نبرد نخست نا امید کننده به نظر میرسید. به جای هر سری که هرکول از بدن اژدها قطع میکرد، دو سر میروئید. تمام جانوران از هرکول پشتیبانی میکردند، مگر یک خرچنگ – که از سوی الهه “هرا” (hera) که از هرکول نفرت داشت – فرستاده شده بود. اگرچه خرچنگ مرتب پاشنه پای قهرمان را گاز میگرفت، ولی بالاخره او موفق شد بر اژدهای بزرگ پیروز شود. شیر نیمیا را از پای در آورد، گراز وحشی “اریمانت” (erymanth)را زنده به دام انداخت. او “استیمفالید” (stymphalide) پرنده آهنین بال شکمباره و حریص را، که مانع تابش خورشید شده بود، با نیزههای خود به زیر کشید. گوزن “کرینیا” (keynea) را که جانوری با شاخ طلایی بود، یک سال تمام تعقیب کرد و بالاخره او را به چنگ آورد. او تنها در یک روز اصطبل “آگیا” (augia) را، که در آن سه هزار گاو یک سال تمام نگاهداری شده بودند، تمیز و پاکیزه کرد.
او گاومیش وحشی پادشاه “مینو” (mino) و هیولای اسبپیکر آدم خوار “دیوید” (diomede) را به چنگ آورد. او در جنگ با ملکه آمازونها پیروز شد و گاوهای سرخ ارغوانی رنگ “گریونری” (geryoneu) را به دست آورد. بالاخره، همانطور که پیشتر بیان شد، بر اژدهای لادون غلبه یافت و با دستان خالی “زربروس” (zerberus) سگ جهنمی را خفه کرد. وقتی انسان به تمام این عملیات قهرمانانه نظر میافکند، صورت فلکی هرکول (جاثی) متواضعتر و بی تکلفتر در نظرش جلوه میکند. هرکول، با کهکشان راه شیری نیز ارتباط داده میشود. میگویند خداوند “هرمس” در ماموریتی از جانب زئوس هرکول نوزاد را بر سینه الهه “هرا” که خفته بود گذاشت. نوزاد با تغذیه از این شیر خدایی چنان قوی و قدرتمند شد که در میان فنا پذیران مثل و مانند نداشت. وقتی که “هرا” از خواب بیدار شد، هرکول کوچک را با شدت و سرعت از سینه خود جدا کرد، شیر او تا دور دستها ی آسمان پاشید و راه شیری را به وجود آورد.
منابع:
کتاب صورتهای فلکی – دکتر گری مکلر – دکتر مارک چارترند مترجم مهندس احمد دالکی
کتاب صورتهای فلکی دکتر اوبلاکر ترجمه بهروز بیضایی
مطالعه بیشتر در: Hercules constellation
بسیار زیبا و صریح و روان بود ممنون