14 تیر 1394 26

یادداشتی درباره ی “خود دانشمند پنداری”

بیگ بنگ: جمله ای مشهور؛ منسوب به سقراط است که می گوید: « می دانم که نمی دانم» جمله ای که در زمانه ما به ندرت شنیده می شود. در مراودات روزمره؛ در خلال گفت و گوهای رایج ساده؛ لاجرم به افرادی بر می خوریم که خود را در هر موضوعی فوق تخصص و شنیدن…

12 خرداد 1394 6

آن را که حساب پاک است، از محاسبه چه باک است!

بیگ بنگ: به ندرت می توان غیب گو یا فالگیری را یافت که بپذیرد ادعایش را در معرض آزمون علمی قراردهد. اغلب آنها مراسم فریب کارانه خود را؛ فارغ از اینکه فال قهوه باشد یا مراسم انرژی درمانی یا معلق شدن روی هوا؛ در شرایط از قبل مهیا شده و با ابزارها و روش هایی…

22 اردیبهشت 1394 0

گوتینگن؛ موزه تاریخ علم معاصر

بیگ بنگ: سالهای اول دوران دانشجویی ام بود. خیلی خوب خاطرم هست که در یک کلبه ییلاقی کنار شومینه نشسته بودم و سوختن هیزم را تماشا  می کردم و در افکار خودم غوطه ور بودم.  از داخل کوله پشتی کوچک ؛ کتاب جزء و کل؛ اثر فیزیکدان بزرگ ورنر هایزنبرگ را که از کتابخانه دانشگاه…

18 اردیبهشت 1394 11

روش نقادانه علم در برابر گزارش های فراطبیعی

بیگ بنگ: مجریان برنامه های فریب عمومی از اینکه طرح و برنامه فریب خود را در معرض روش علمی و تفکر انتقادی قرار دهند شدیدا دوری می کنند. آنها نمی خواهند گزارش های فراطبیعی و ادعاهای اصطلاحا پارانرمال؛ با رویکرد علمی و در آزمایشگاه مورد آزمون قرار بگیرد. چرا که روش علمی ؛ مانند چراغی…

11 اردیبهشت 1394 43

نقد و بررسی فیلم “در میان ستارگان”

بیگ بنگ: پس از تماشای هر فیلم از خودم میپرسم تم اصلی فیلم چه بوده و تلاش میکنم موضوع فیلم را در قالب یک کلمه یا یک جمله صورتبندی کنم. مثلا تم فیلم گرانش(Gravity) از دید من ؛ تنهایی انسان بود. یا موضوع فیلم در میان ستارگان(Interstellar) حول محور (زمان) است. البته داستان این فیلم…

26 اسفند 1393 0

پیش بینی آینده همیشه درست از آب در نمی‌آید!

بیگ بنگ: تاریخ علم مملو است از پیش‌ بینی‌ های هوشمندانه یا آینده‌ نگری‌های اعجاب انگیز نوابغ و دانشمندان و مخترعان. در روزگاری که تصور اختراع زیردریایی یا هلی‌کوپتر، سفر به ماه یا سیستم‌های ارتباطی مانند اسکایپ یا تلفن همراه برای پیشینیان ما غیرممکن بود، تنها عده‌ای با بهره‌گیری از قوه خلاقانه و ابتکار و…

17 اسفند 1393 4

آیا دنیای فیزیکی واقعی است؟

بیگ بنگ: کمیت هایی مثل دما؛ جرم؛ طول؛ زمان و … هر کدام در دنیای فیزیکی قابل اندازه گیری هستند. به بیان دیگر می توان آنها را به وضوح حس کرد و سنجید و اندازه گرفت. چه با دماسنج در آزمایشگاه و چه به صورت حدودی با حس شخصی. با لمس یک میله سرد در…

19 بهمن 1393 4

نقش فیزیک در پدیده های عجیب و غریب

بیگ بنگ: دیوید کاپرفیلد ؛ کریس آنجل و بسیاری از تردست های حرفه ای با بهره گیری از تکنیک های تصویربرداری؛ حقه های ساده فیزیکی و یا گاهی اختراعات پیچیده کارهای خارق العاده ای انجام می دهند. پرواز می کنند؛ از وسط به دو نیم تقسیم می شوند؛ روی آب راه می روند و ذهن…

26 دی 1393 7

ما با مغز دربارۀ مغز می اندیشیم!

بیگ بنگ: دنیای عجیبی است. فیزیک؛ کیهان شناسی؛ زیست شناسی و زمین شناسی ؛ شیمی و فیزیولوژی و سایر علوم به همان میزان که فهم و شناخت ما از جهان هستی را زیاد می کنند ؛ به ما نشان می دهند که جهان تا به چه حد پیچیده و عجیب است.

7 دی 1393 0

انسان؛ ابزار و ماشین

بیگ بنگ: انسان در مواجهه با مسایل محیطی با دشواری های بسیاری دست و پنجه نرم می کند. محدودیت ها و موانع فیزیولوژیک؛ ما را در برابر طبیعت بسیار آسیب پذیر کرده و بدون به کارگیری قوهء فکر و تعقل و استدلال و ابزارسازی ؛ از انجام بسیاری از کارهای روزمره عاجزیم.

30 آذر 1393 4

پیش بینی فناوری ها و رویدادهای علمی آینده

بیگ بنگ: تاریخ علم مملو است از پیش بینی های هوشمندانه یا آینده نگری های اعجاب انگیز نوابغ و دانشمندان و مخترعان. در روزگاری که تصور اختراع زیردریایی یا هلیکوپتر ؛ سفر به ماه و یا سیستم های ارتباطی مانند اسکایپ یا تلفن همراه برای پیشینیان ما غیرممکن بود؛ تنها عده ای با بهره گیری…

22 آذر 1393 8

آیا علم، خرافات و افسانه های محلی را تایید می کند؟

بیگ بنگ: خون آشام، هیولای لاخ نس، آل، بختک، ساسکواچ یا پاگنده از جمله باورهای کهن خرافی مردمان دنیاست که عموما در فرهنگ های بومی و محلی ریشه داشته و در عین حال گاهی نیز در بین ملل و اقوام مختلف مشترک اند. اگر چه این باورهای هولناک و اسطوره ای در کشاکش پیشرفت های…

11 آذر 1393 4

خرافات، از شبه ربط تا علیّت

بیگ بنگ: برقراری رابطه علّی میان پدیده ها خاصیت (ذهن) انسان است. ما نهایتاً می خواهیم همه پدیده ها واضح و قابل درک باشند و در این جهان پرآشوب و بی نظم، طبق یک روال و قانون منظم طبقه بندی شوند. طبقه بندی هایی مثل “اتفاقی” یا “باری به هر جهت” برای پدیده ها مطلوب…