بیگ بنگ: میدان مغناطیسی وسیع زمین اصلی‌ترین عاملی است که زمین را به سیاره‌ای قابل سکونت تبدیل کرده‌ است، زیرا سیاره را از معرض پرتوها و تشعشعات کیهانی در امان نگه داشته‌ است. اما دانشمندان هندي به تازگي به وجود طوفان‌هاي قدرتمند ژئومغناطيسي پي برده‌اند كه باعث تغيير لايه محافظ زمين شده‌اند تاحدي كه اين لايه براي اولين بار ترك برداشته‌ است.

براساس گزارش ساينس الرت به نقل از همشهری،  محققان با بررسي داده‌هاي به دست آمده از تلسكوپ ميوني GRAPES-3 در هندوستان، كه در 22 ژوئن 2015 موفق به رصد پرتوهاي كيهاني بسيار عظيم شد، پي به وجود اين شكاف بردند. اين تلسكوپ براي دوساعت شاهد بمباران لايه مگنتوسفر توسط ذرات كيهاني بود كه در نتيجه آن تشعشعات پرقدرتي ساطع شده و با سرعت نور در فضا پخش شدند.

اين پرتوها به اندازه‌اي قدرتمند هستند كه مي‌توانند به راحتي به بدنه يك فضاپيما نفوذ كنند و لايه مغناطيسي محافظ زمين اولين سپر دفاعي زمين در برابر آنها به شمار مي‌رود. در حدود 40 ساعت پيش از رويداد 22 ژوئن 2015،‌ ابري غول‌پيكر از پلاسماي خورشيدي از خارجي‌ترين لايه اتمسفر خورشيد به بيرون فوران كرد و به تدريج با سرعت 2.5 ميليون كيلومتر بر ساعت با مگنتوسفر زمين برخورد كرد كه در نتيجه آن چندين طوفان ژئومغناطيسي رخ داد و موجب قطع شدن سيگنال‌هاي راديويي در كشورهايي با عرض جغرافيايي بالا شد و در عين حال در مناطق قطبي شفق‌هاي زيبايي خلق كرد.

اما اكنون محققان زواياي مختلف اين رويداد را بررسي كرده و جزئيات جديدي از آن را كشف كردند. محققان موسسه تاتا در هندوستان با انجام شبيه سازي‌هايي با استفاده از داده‌هاي ماهواره GRAPES-3 از رويداد 22 ژوئن، دريافتند لايه مگنتوسفر به صورت موقتي دچار ترك‌ خوردگي شده‌ است و همين موضوع باعث شده تا سيستم‌هاي راديويي زمين با چنين شدتي دچار اختلال شوند.

به گفته محققان اين بمباران به اندازه‌اي شديد بوده‌ است كه به مگنتوسفر فشار زيادي وارد كرده است و باعث شده تا اين لايه 11 تا چهار برابر شعاع زمين منقبض شود. محققان احتمال مي‌دهند طوفان ژئومغناطيسي به اندازه‌اي قدرتمند بوده است كه بتواند ساختار لايه محافظ مغناطيسي زمين را دچار تحول كند و در آن شكاف‌هايي ايجاد كنند تا تشعشعات و پرتوهاي كيهاني از آن به درون نفوذ كنند.

وقوع چنين رويدادي مي‌تواند نگران‌كننده باشد،‌ زيرا نشان مي‌دهد بخش‌هايي خاص از ميدان مغناطيسي زمين درحال تغيير يا تضعيف است. اگرچه شكاف‌هاي ايجاد شده موقتي هستند،‌ اما نكته ناخوشايند اين است كه اين لايه دچار تغييري شده كه زمينه ايجاد شكاف در آن به وجود آمده‌ است. جزئیات بیشتر این پژوهش در Physical Review Letters منتشر شده است.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: sciencealert.com