بیگ بنگ: دانشمندان به تازگی به کشفی شگفت‌انگیز دست یافتند. یافته‌های جدید نشان می‌دهد که «اکسیژن تاریک» (اکسیژن بدون وجود نور خورشید) ۴۰۰۰ متر زیر سطح اقیانوس تولید می‌شود.

به گزارش بیگ بنگ، یک تیم بین‌المللی از دانشمندان به منظور مطالعۀ کف اقیانوس و ویژگی‌های آن در اقیانوس آرام منطقه کلاریون-کلیپرتون(جایی بین مکزیک و هاوایی) را بررسی کردند. آنها کشف کردند کلوخه‌های فلزی در کف اعماق اقیانوس، اکسیژن تولید می‌کنند. نکته جالب این است که این مواد معدنی در عمق ۴۰۰۰ متری اقیانوس در تاریکی مطلق قرار دارند. برای مقایسه، کشتی تایتانیک در عمق حدود 3810 متری قرار دارد.

همچنین این یافته تصور قبلی که فقط موجودات فتوسنتزی می‌توانند اکسیژن زمین را تولید کنند، به چالش می‌کشد. وجود این اکسیژن که اصطلاحا اکسیژن تاریک نام گرفته از این جهت عجیب و مایه شگفتی است که پیش از این تصور می‌شد اکسیژن بدون نور خورشید قابل تولید نیست؛ اما دانشمندان اکسیژن تاریک را در قعر اقیانوس کشف کردند و به نظر می‌رسد توده‌های فلزی کف اقیانوس آن را تولید کرده‌اند.

پیش از این تصور می‌شد فقط موجودات فتوسنتزی مانند گیاهان، پلانکتون‌ها و جلبک‌ها از نور خورشید برای تولید اکسیژن استفاده می‌کنند. “فرانتس گایگر” یکی از نویسندگان این مطالعه می‌گوید: «وقتی قمرهای اقیانوسی مانند “اروپا” را در نظر می‌گیریم، فرصت‌هایی را برای تحقیق در مورد دیگر اجرام سیاره‌ای با اقیانوس‌ها باز می‌کند.»

“اندرو سوییتمن” که سرپرست گروه تحقیقاتی اکولوژی و بیوژئوشیمی در دریا در SAMS نیز است، می‌گوید: «برای آغاز حیات در زمین، جانداران به اکسیژن نیاز داشتند و درک ما این بود که تأمین اکسیژن زمین با ارگانیسم‌های فتوسنتزی آغاز شده، اما اکنون می‌دانیم که اکسیژن در اعماق دریا و جایی که نور وجود ندارد نیز بدون حضور حیات تولید می‌شود. بنابراین من فکر می‌کنم که ما باید دوباره به سؤالاتی مانند اینکه حیات از کجا آغاز شده، روی بیاوریم.»

اکسیژن از کلوخه‌های فلزی که به عنوان ذخایر معدنی طبیعی منتشر می‌شوند که در کف اقیانوس جای دارند. آنها به اندازۀ یک سیب زمینی هستند و ترکیبی از مواد معدنی مختلف می‌باشند. این توده‌ها، حاوی فلزاتی مانند کبالت، نیکل، مس، لیتیوم و منگنز هستند که همگی عناصر حیاتی مورد استفاده در باتری‌ها هستند.

اکنون چندین شرکت معدنی در مقیاس بزرگ قصد دارند این عناصر گرانبها را از عمق ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ متر زیر سطح اقیانوس استخراج کنند، اما ما باید در مورد چگونگی استخراج این مواد تجدید نظر کنیم تا منبع اکسیژن حیات در اعماق دریا را تخلیه نکنیم. “گایگر” می‌گوید بررسی‌هایی که دانشمندان انجام داده‌اند، نشان می‌دهد که اکسیژن از طریق واکنش‌های الکتروشیمیایی درون این توده‌ها تولید می‌شود.

این کشف نه تنها منبع تولید اکسیژن جدید را تایید می‌کند، بلکه پس از ارزیابی آزمایشگاهی، دانشمندان دریافتند که این مواد معدنی به طور طبیعی یک «ژئوباتری» هستند. گایگر گفت: «به نظر می‌رسد که ما یک «ژئوباتری» طبیعی کشف کرده‌ایم. این ژئوباتری‌ها مبنایی برای توضیح احتمالی تولید «اکسیژن تاریک» در اقیانوس هستند.»

آنها از الکترولیز آب دریا که یک واکنش شیمیایی است برای تعیین ولتاژ تولید شده توسط این توده‌ها در کف اقیانوس استفاده کردند. دانشمندان ادعا می‌کنند جرم کل این کلوخه‌های چند فلزی در منطقۀ کلاریون-کلیپرتون به حدی است که می‌تواند چندین دهه تقاضای جهانی انرژی را تامین کند. جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله Nature Geoscience منتشر شده است.

سایت علمی بیگ بنگ / منابع: space.com , scientificamerican.com