22 مرداد 1392 0

سخن انديشمندان

اگر اين پرش كوانتومي دوزخي، درست باشد، آنگاه از اينكه درگير نظريه‌ي كوانتومي شده‌ام، پشيمانم. اروين شرودينگر – 1929  

16 مرداد 1392 3

معرفي كتاب – كشف رمز عالم

دنياي متمدن نابود مي‌شود ،اين عبارت احتمالاً نخستين چيزي نيست كه دوست داريد وقتي كتابي را براي خواندن انتخاب مي‌كنيد، با آن مواجه شويد، اما حقيقت دارد. بشريت و تمام حيات موجود در عالم،‌ رو به نابودي است. مهم نيست كه تمدن ما چقدر پيشرفته شود،‌ مهم نيست كه روزي بتوانيم فن‌آوري جهش ميان‌ ستاره‌ها…

16 مرداد 1392 4

سخن انديشمندان

در حالت كنوني دانش،‌ ارائه قوانين طبيعت توسط معادلات ديفرانسيل مشكوك به نظر مي‌رسد. جهت برآمدن از عهده‌ي روابط كوانتومي، به يك زبان رياضي جديد نياز است. در هر صورت اين بي معني است كه قوانين را توسط يك تركيب از قوانين ديفرانسيلي و شرايط انتگرالي كه ما امروزه انجام مي‌دهيم،‌ بيان كنيم. بار ديگر…

9 مرداد 1392 6

معرفی کتاب – اينشتين، فيزيك و واقعيت

در يك مصاحبه كه دو هفته قبل از فوت اينشتين، انجام گرفت، مصاحبه‌كننده مي‌نويسد: ««  اينشتين اظهار داشت كه در ابتداي اين قرن تنها چند دانشمند بودند كه ذهن فيلسوفانه‌اي داشتند. اما امروزه فيزيك‌دانان تقريباً همه فيلسوف هستند، گرچه آنها مستعد فيلسوف بد بودن هستند. او به عنوان پوزيتيسم منطقي اشاره كرد كه معتقد بود…

1 مرداد 1392 0

مشهورترین پارادوکس‌های تاریخ – قسمت نهم

پارادوكس‌هاي كوانتومي – الگوي تداخل داستان نظريه‌ي كوانتومي هم مانند نسبيت به آزمايش يانگ در 1801 باز مي‌گردد كه به نظر مي‌آمد به بحث و مناقشه درباره‌ي اين مسأله كه نور موج است يا ذره، خاتمه داده است. يانگ نشان داد كه وقتي باريكه‌ي نور از ميان صفحه‌اي با دو شكاف عبور كند، به طور…

20 تیر 1392 4

معرفي كتاب – شش قطعه آسان

تصور غلط و رايجي هست كه علم مقوله‌اي است فاقد جنبه‌هاي شخصي، بي‌طرف و كاملاً واقع‌نگر. فعاليت‌هاي انساني‌ِ ديگر، بيشترشان متأثر از روندهاي رايج، اميال و اشخاص‌اند. اما فرض بر آن است كه علم محدود به قواعد و روش‌هاي پذيرفته‌شده و مقيد به آزمون‌هاي بسيار دقيق‌ است. مهم نتايج‌اند. نه كساني كه آنها را به…

17 تیر 1392 4

مشهورترین پارادوکس‌های تاریخ – قسمت هشتم

پارادوكس‌هاي كوانتومي –  مقدمه نسبيت نظريه‌اي است كه به كار اطلاعات مي‌پردازد. معادلات اينشتين حد سرعت براي انتقال اطلاعات از ميان فضا را ديكته مي‌كنند:  سرعت نور. اين معادلات همچنين توضيح مي‌دهند كه چرا ناظرين آنگاه كه سوال يكساني را مطرح مي‌كنند، ظاهراً پاسخ‌هاي متناقصي به دست مي‌آورند. نسبيت روش نگرش دانشمندان به عالم در…

16 خرداد 1392 3

ویروس شرودینگر

فیزیک‌دانان درتلاشند با قرار دادن یک ویروسی در وضعیت نه‌جاندار-نه‌بیجان، یکی از مهم‌ترین اصول مکانیک کوانتومی را بیازمایند.    معلق نگاه داشتن یک گربه بین مرگ و زندگی، یکی از شناخته شده‌ترین مسائل نظری در مکانیک کوانتوم است. اکنون پژوهشگرانی از کشورهای آلمان و اسپانیا، انجام یک آزمایش واقعی را پیشنهاد می‌کنند تا بتوان بررسی…

25 اردیبهشت 1392 1

کوانتای انرژی اینشتین (فوتون‌ها) – قسمت دوم

اينشتين با توجه به كاربردهاي ويژه‌اي كه در اصل موضوع كوانتوم يافت به تعبير ذرات نور رسيد و مهم‌تر از آن در يكي از مقاله‌هاي 1905 نشان داد كه نتايج تجربي، گواهي برانگيزاننده‌اي در مورد وجود ذرات نور ارائه مي‌كند كه تناقض اساسي با آزمايش‌هاي قبلي بر مبناي نظريه‌ي به ظاهر غير قابل رد موجي…

1 اردیبهشت 1392 2

كوانتاي انرژي اينشتين (فوتون‌ها) – قسمت اول

يكي از معدود خوانندگان تيزهوش مقاله‌هاي اوليه ماكس پلانك در باب نظريه‌ي كوانتومي، آلبرت اينشتين، كارمند اداره‌ي ثبت اختراعات برن بود. از نظر اينشتين فرض بديهي عناصر انرژي، روشن و واقعي و با اين حال ترس‌آور مي‌نمود. او در اين باره گفته بود: «« آن چنان كه زمين زير پاي فرد خالي مي‌شود و هيچ…

20 اسفند 1391 0

ناگفته‌هاي تازه از پروژه منهتن ( قسمت پنجم)

نگاهي ديگر به تاريخ شكل‌گيري پروژه منهتن نقش آلبرت انیشتين در برنامه اتمي آمريكا – قسمت چهارم در سال‌هاي اخير، پرسش‌هايي در مورد اينكه چرا انیشتين دخالت نزديك‌تري پروژه منهتن نداشت، مطرح شده است. بالاخره گفته شده است كه در هر صورت، انیشتين به عنوان بزرگترين دانشمند زنده‌ي آن زمان در تمام جهان شناخته شده…

13 اسفند 1391 5

مفاهيم پايه نظريه‌ي ريسمان – قسمت اول

نظریهٔ ریسمان (به انگلیسی: String Theory) شاخه‌ای از فیزیک نظری و بیشتر مربوط به حوزه فیزیک انرژی‌های بالاست. این نظریه در ابتدا برای توجیه کامل نیروی هسته‌ای قوی به وجود آمد، ولی پس از مدتی با گسترش کرومودینامیک کوانتومی کنار گذاشته شد و در حدود سالهای ۱۹۸۰ دوباره برای اتحاد نیروی گرانشی و برطرف کردن…

6 اسفند 1391 5

عجايب دنياي كوانتوم – انتگرال مسير فاينمن

بعد از جنگ جهاني دوم، ريچارد فايمن يكي از شاگردان ويلر به ساده‌ترين اما در عين حال عميق‌ترين روش براي خلاصه‌سازي پيچيدگي‌هاي نظريه كوانتوم دست يافت كه در سال 1965 يكي از نتايج اين ايده، براي او جايزه نوبل را به ارمغان آورد. فرض كنيد كه مي‌خواهيد عرض اتاق را بپيماييد. از نظر نيوتون بسيار…

26 بهمن 1391 3

عجایب دنیای کوانتوم – وابستگی کوانتومی – قسمت سوم

در دو قسمت قبل گفتيم كه وابستگي كوانتومي يا در هم‌تنیدگی کوانتومی به زبان ساده جفت‌شدن خواص مکانیکی دو ذره است، ذراتی که پیش‌تر با یکدیگر در اندرکنش بوده و سپس از یکدیگر جدا شده‌اند. بر اساس تفسیر کپنهاگی از مکانیک کوانتومی، حالت دو ذره جفت شده تا زمان مشاهده نامعین باقی می‌ماند. با انجام…