28 اردیبهشت 1395 4

تاریخ علمی جهان – بخش پانزدهم

بیگ بنگ: حدود 6 میلیون سال پیش اجداد ما از شامپانزه ها جدا شدند. از آن زمان تا کنون حداقل 20 گونه از نیاکان انسان در درخت فرگشت شناخته شده اند. به نظر می رسد که همین اواخر و حدود 50000 سال قبل ، چهار گونه متفاوت از انسان همزمان زندگی می کرده اند! اما…

13 اردیبهشت 1395 6

تاریخ علمی جهان – بخش چهاردهم

بیگ بنگ: بد نیست حداقل با مکانیسم یک واقعیت فرگشت که به آن اشاره شد، آشنا شویم. گفته شد گونه هومو بیش از یک میلیون سال پیش، بیشتر موهای خود را از دست داده بود. پوست و مو به ندرت در فسیلها حفظ می شوند. پس چگونه دانشمندان به این واقعیت رسیدند؟!

18 فروردین 1395 5

تاریخ علمی جهان – بخش سیزدهم

بیگ بنگ: در قسمت قبل به انسان ابزار ساز و گونه هوموهابیلیس با قدمتی بین 1.6 تا 2.5 میلیون سال پیش رسیدیم،یعنی پیدایش عصر هومو یا انسان! اگر چه هوموهابیلیس هنوز خیلی شبیه میمونها و گونه لوسی ( استرالوپيتكوس) بود، اما یک تفاوت اساسی وجود داشت: مغز آنها حدود دو برابر بزرگتر شده بود، اما…

4 اسفند 1394 4

چرا و چگونه گلها تکامل یافتند؟

بیگ بنگ: تا حدود 140 میلیون سال پیش در زمین فقط یک ابر قاره وجود داشت به نام پانگه آ . قلمرو گیاهان در آن زمان به دو گونه محدود بود: یکی مخروطیان بلند (گونه های ما قبل تاریخی کاج) و دیگری سرخس ها. گرده افشانی و تولید مثل این دو نوع گیاه به ترتیب…

12 آبان 1394 6

تاریخ علمی جهان – بخش دهم

پيدايش حيات: معماي بزرگ و پيچيده اي در مورد منشا حيات وجود دارد و ذهن تمامي كنجكاوان خستگي ناپذير را به سمت خود مي كشد: چگونه مولكول هاي شيميايي بي جان به موجود جاندار تبديل مي شوند؟! دانشي كه به دنبال يافتن فرآيند طبيعي شكل گيري حيات از مواد بي جان است را حيات زايي(Abiogenesis)…

23 مهر 1394 1

تاریخ علمی جهان – بخش هشتم

شكل گيري زمين زمين از بدو تولدش تا كنون دچار آشوبهاي فراواني شده است. زماني گويي از آتش و گاهي سرتاسر يخ. زماني كاملا پوشيده از آبهاي خروشان و گاهي داراي اتمسفر مسموم. با اين اوضاع اين سياره چگونه به تنها مسكن شناخته شده براي موجودات زنده تبديل شد؟ اگر چه امروزه زمين، خانه 10…

25 مرداد 1394 1

از ترس نترس!

بیگ بنگ: در يكي از داستانهاي شرلوك هولمز گياهي به نام ” ريشه پاي شيطان”(devil’s foot root) معرفي مي شود! به نظر مي رسد كه دود اين گياه از طريق تحريك ناحيه ترس در مغز، آدمي را به مرز جنون رسانده و يا مي كشد. البته چنين گياهي وجود خارجي ندارد، با اين حال در…

8 اسفند 1393 0

دو جنس متفاوت اما برابر – بخش دوم

بلوغ: حدودا تا 11 سالگي هر دو جنس از فيزيك يكسانيبرخوردار هستند، اما از اين زمان به بعد هورمونهاي جنسي ، اختلافهايي را آشكار مي سازد. فيزيك بدني پسران قويتر مي شود. آنها در پرتاب اشيا موفق ترند. از اين زمان تا سن بلوغ، دخترها و پسرها در مواجهه با يكديگر بيشتر احتياط مي كنند…

6 اسفند 1393 6

دو جنس متفاوت اما برابر – بخش اول

بیگ بنگ: در دنياي متمدن اين زمزمه ها در مورد تفاوت رفتار دو جنس وجود دارد: مردها پرخاشگرند، خانمها سياستمدار. مردها از تنهايي خوششان مي آيند، خانمها از حرف زدن. مردها ماشين آلات را دوست دارند، خانمها سريالهاي تلويزيوني. مردها در خياطي مشكل دارند و خانمها در رانندگي. آقايان مهارت بيشتري در پارك خودرو دارند،…

29 بهمن 1393 2

تاریخ علمی جهان – بخش هفتم

بیگ بنگ: وجود عناصر سنگين در خورشيد و سياراتش دلالت بر يك چيز دارد، اين ستاره از نسل دوم يا سوم است. بدين معنا كه غبار فضايي ناشي از انفجار سوپر نواها در تشكيل آن نقش داشته است.

26 بهمن 1393 1

تاریخ علمی جهان – بخش ششم

بیگ بنگ: تعادل نيروها در يك ستاره كه زندگي آن را رقم مي زند، توسط جوش هسته اي انجام مي پذيرد. اما با تمام شدن ذخاير مورد استفاده در همجوشي هسته اي به ويژه هيدروژن، اين تعادل به هم ريخته و در واقع ستاره به مرگ خود نزديك مي شود. 

14 بهمن 1393 3

دنیای اینشتین – بخش ششم

بیگ بنگ: كافي است مسير نور يك ستاره را كه از كنار خورشيد مي گذرد و به زمين مي رسد، رصد كنيم. اگر نور ستاره منحرف شود، مكان آن نسبت به زماني كه نور آن از كنار خورشيد نمي گذرد و با تغيير مكان زمين قابل رصد است، تفاوت نشان مي دهد.

12 بهمن 1393 3

دنیای اینشتین – بخش پنجم

بیگ بنگ: نسبيت عام : در سال 1907 انيشتين 28 ساله با مرور نسبيت خاص متوجه محدوديت اين نظريه مي شود. نسبيت خاص فقط با دنيايي سرو كار دارد كه در آن همه چيز با سرعت يكنواخت در حركت است. اما دنياي واقعي اينگونه نيست. شتاب، اين پارامتري است كه هميشه و همه جا ديده…

10 بهمن 1393 3

دنیای اینشتین – بخش چهارم

بیگ بنگ: هم ارزي جرم و انرژي در نظريه نسبيت: يكي از مشكلاتي كه افراد پس از درگيري با نظريه نيوتن (و البته تجربيات روزمره) پيدا مي كنند، مربوط به جرم است. از اين ديدگاه، جرم يك جسم، مجموعه اي از اتمهاست و در هر وضعيت فيزيكي مقدار آن ثابت و مطلق است. ما دوست…