از مریخ چه خبر؟

بیگ بنگ: ناسا اعلام کرد که زلزله‌سنج کاوشگر “اینسایت” اخیرا بر روی سطح سیاره مریخ قرار گرفته است. بنابراین تصاویر اولین ابزار این فضاپیما کاوش خود بر روی سطح مریخ را آغاز کرده است. همچنین فضاپیمای “مارس اکسپرس” آژانس فضایی اروپا تصاویر باور نکردنی و باشکوه جدید از یک دهانه برخوردی عظیم در مریخ که پوشیده از یخ است را منتشر کرد.

تصاویر جدید از “اینسایت” نشان می‌دهد لرزه‌سنج بر روی سطح مریخ قرار دارد. لرزه‌سنج می‌تواند امواج ساختار داخلی سیاره مریخ را ثبت کرده و به دانشمندان در توضیح مسئله پر رمز و راز “زلزله مریخ”(marsquake) کمک کند.

تیم تحقیقاتی “اینسایت” از زمان فرود موفقیت آمیز این کاوشگر بر مریخ در ۲۶ نوامبر، در حال تلاش است تا دو ابزار علمی اختصاصی این دستگاه هر چه زودتر بر روی سطح مریخ قرار گیرند. یکی از از این دو ابزار لرزه‌سنج و دیگری “پروب دما” است. در روز سه شنبه، ۱۸ دسامبر، مهندسان “اینسایت” دستورات جدید خود را به فضاپیما فرستادند. در روز چهارشنبه، ۱۹ دسامبر، لرزه‌سنج به طور مستقیم بر روی مریخ و در جلوی “اینسایت” قرار گرفت.

لرزه‌سنج مهمترین ابزار “اینسایت” است، که محققان برای تکمیل حدود سه چهارم اهداف علمی خود به آن نیاز دارند. این دستگاه به منظور شناسایی کوچکترین حرکت تمام سطوح مریخ است. این وسیله بسیار حساس است، به طوری‌که می‌تواند یک موج لرزه‌ای با شعاع نصف یک اتم هیدروژن را اندازه‌گیری کند. کارشناسان معتقدند زلزله‌ای که در مریخ رخ می‌دهد، دارای مقیاسی کمتر از ۰.۶ ریشتر است.

همچنین در این تصاویری که توسط مدارگرد مارس اکسپرس ثبت شده، دهانه برخوردی کارالیوف(Korolev) که در ۸۲ کیلومتر و پایین قسمت شمالی مریخ مشاهده می شود. این دهانه نه با برف بلکه با یخ پوشیده شده است. این دهانه گنبدی شکل فرورفته، یک یخچال طبیعی را تشکیل می‌دهد و به همین دلیل در حدود ۵۲۸ مایل مربع یخ غیر قطبی در مریخ تشکیل شده است.

مقادیر کوچک یخ و آب در داخل و اطراف لبه دهانه در قالب لایه‌های نازک یخ زدگی وجود دارد. این حضور همیشگی یخ در این دهانه به دلیل یک پدیده شناخته شده به عنوان “cold trap” است که از کف دهانه آغاز شده و به صورت عمودی تا دو کیلومتری زیر لبه آن قرار دارد. این تصاویر بی‌نظیر از دهانه برخوردی “کارالیوف” توسط دوربین وضوح بالا “HRSC” مارس اکسپرس ثبت شده است. نام این دهانه را به افتخار “سرگئی پاولوویچ کارالیوف” رئیس و مهندس ارشد پروژه‌های فضایی شوروی، کارالیوف نام‌گذاری کرده‌اند.