بیگ بنگ: توسعه‌ و ساخت ِ تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) از زمان شروع پروژه در سال 1996 با تأخیرهایی مواجه شد، اما بتازگی یک نقطه عطف ما را به مرحله‌ی نهایی نزدیک‌تر کرده است: این دستگاه باشکوه در حال حاضر برای اولین‌بار کاملأ مونتاژ شد.

به گزارش بیگ بنگ، رصدخانۀ فضایی جیمز وب توسط شرکت ِ تکنولوژی هوافضای نورثروپ گرومن در کالیفرنیا در حال ساخت است و آنها بتازگی توانستند هر دو نیمه‌ی این جیمز وب(تلسکوپ و آینه‌ها در یک نیمه و سپر خورشیدی و فضاپیما در نیمه‌ی دیگر) را به طور ِ موفقیت‌آمیزی به هم متصل کنند.

“بیل اوچس” مدیر پروژه‌ وب، از مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا گفت: «مونتاژ ِ این تلسکوپ و ابزار ِ علمی آن یعنی سپر خورشیدی و فضاپیما، دستاورد خارق‌العاده‌ای برای کل تیم است. این نقطه عطف، حاصل ِ تلاش‌ هزاران نفر در ناسا، آژانس فضایی اروپا، آژانس فضایی کانادا، شرکت نورثروپ گرومن و بقیه‌ی شرکای صنعتی و آکادمیک است که بیش از 20 سال به طول انجامید».

تلسکوپ فضایی جیمز وب جانشینِ طولانی مدتی برای تلسکوپ فضایی هابل است و پرتاب آن به دلایل بودجه‌ای و چالش‌های فنی چندین‌بار به تأخیر افتاده است. هابل که در سال 1990 به فضا پرتاب شد، دیگر وقتش به اتمام رسیده است. آخرین مأموریت آن در سال 2009 بود و از آن زمان به بعد رو به افول بوده است – هابل قبلأ سه عدد از شش ژیروسکوپ خود را از دست داده است. هرچند، این رصدخانه اگر شانس بیاورد می‌تواند یک یا دو دهه‌ی دیگر نیز دوام بیاورد.

جیمز وب اکنون برای پرتاب در مارس 2021 آماده شده و به نظر همه چیز طبق برنامه پیش می‌رود. و قطعأ در فضا جای کافی برای هر دو تلسکوپ وجود دارد. آینه‌ی وب 6.5 متر قطر دارد در حالیکه قطر آینه‌ی هابل 2.4 متر است.

همچنین، تلسکوپ جیمز وب در طول‌ ِ موج‌های کمی متفاوت و بلندتر کیهان را رصد خواهد کرد، از طول‌موج مرئی گرفته تا طول‌موج فروسرخ. قابلیت‌های هابل از فروبنفش تا فروسرخ متغیر است – بنابراین وب می‌تواند مسافت‌های دورتری را رصد کند تا اجرام را در انتقال به سرخ (سرخگَرایی/ red shift) مشاهده کند، مثل مشاهدۀ کهکشان‌هایی در اوایل شکل‌گیری جهان که برای تلسکوپ هابل دشوار بود.

وب ماموریتش را در دمای عملیاتی بسیار سرد انجام می‌دهد تا طول‌موج‌های فروسرخ را رصد کند، بنابراین پوشش و نگهداری از تجهیزات تلسکوپ بسیار مهم است. زیرا تابش فروسرخ ِ حرارتی می‌تواند با سیگنال تداخل پیدا کند – به همین دلیل از سپر خورشیدی پنج لایه‌ای پیچیده، استفاده می‌شود.

مرحلۀ بعدی برای تیم این است که این سپر خورشیدی را کاملأ مستقر کنند. این بخش در سال 2017 با مشکل مواجه شد – چندین پارگی در ورقه‌های پلی‌آمیدِ روکش شده با سیلیکون و آلومینیوم مشاهده شد که مربوط به «خطای کاری» بود.

سپر خورشیدی از آن زمان تاکنون، بطور جداگانه مورد آزمایش قرار گرفت، دقیقأ مثل تمام اجزاء دیگر. اکنون هدف مهندسان این است که ببینیم اجزاء همانطور که انتظار می‌رود بر روی تلسکوپ ِ مونتاژ شده، عمل می‌کنند یا خیر. “گرگوری رابینسون” مدیر برنامه‌ وب، از ستاد مرکزی ناسا گفت: «این یک زمان ِ حیرت‌آور برای مشاهدۀ نتیجه‌ی کار است: اجزاء وب در نهایت برای اولین‌بار به هم متصل و مونتاژ شدند. تیم مهندسی گام بزرگی برداشتند و بزودی می‌توان شاهد مناظر جدیدی از جهان ِ حیرت‌آورمان باشیم».

ترجمه: سحر  الله‌وردی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sciencealert.com