بیگ بنگ: اخترشناسان می‌گویند یک کهکشان هیولای مرده را یافته‌اند که قدمت آن به دوران ابتدایی کیهان باز می‌گردد، پژوهش‌ها نشان می‌دهد این کهکشان زندگی کوتاهی داشته و در جوانی مرده است.

به گزارش بیگ بنگ، به گفتۀ محققان کهکشان XMM-2599 که 12 میلیارد سال پیش وجود داشته، با سرعت به تولید ستاره می‌پرداخته و بعد هم از بین رفته است. اخترشناسان با استفاده از طیف نگار چند منظوره رصدخانه کِک و تصاویر فروسرخ، این کهکشان را به دقت بررسی کردند. این رصدخانه در نزدیکی قله خاموش مائونا کیا در هاوایی قرار دارد.

“بنجامین فارست”، نویسنده اصلی این مطالعه و محقق فوق دکترای دانشگاه کالیفرنیا، گروه اخترفیزیک ریورساید در این خصوص گفت: « نکتۀ عجیب این است که حتی قبل از آنکه جهان 2 میلیارد سال عمر کند، این کهکشان توانسته بود توده‌ای متشکل از 300 میلیارد ستاره را تشکیل دهد و آن را تبدیل به یک کهکشان فوق‌العاده بزرگ نماید. جالب‌تر از همه اینکه، ما مشاهده کردیم کهکشان ِ  XMM-2599 بیشتر ستاره‌های خود را  وقتی که جهان کمتر از 1 میلیارد سال سن داشت با هیجان وصف‌ناپذیری تولید نمود و بعد از آن یعنی زمانی که جهان فقط 1.8 میلیارد سال سن داشت، غیرفعال شد.»

در تصاویر زیر تحول احتمالی این کهکشان ِ هیولا، از چپ به راست نشان داده شده است. در آغاز شکل‌گیری آن را بعنوان یک کهکشان عظیم که باعث پیدایش میلیون‌ها میلیون ستاره شده، دیده می‌شود؛ سپس تبدیل شدنش به یک کهکشان مرده و شاید سرنوشت نهایی‌اش که عضوی از یک خوشۀ کهکشانی است، دیده می‌شود.

این کهکشان در دوران ِ اوج خود، توانست بیش از هزار جرم خورشیدی ستاره مانند را تولید نماید. این میزان تولید ستاره در نوع خود بسیار شگفت‌انگیز است و وقتی با کهکشان خودمان، یعنی کهکشان راه شیری که یک ستاره جدید را در هر سال تولید می‌کند، مقایسه شود بسیار حیرت‌انگیز خواهد بود.

“دانیلو مارچسینی”، نویسنده این تحقیق و استادیار نجوم دانشگاه تافتس ماساچوست گفت: « کهکشان XMM-2599 ممکن است از نسل ِ کهکشان‌های پر ستاره و پر گرد و غبار جهان اولیه باشد که تلسکوپ‌های فروسرخ جدید توانسته‌اند آنها را کشف نمایند.»

اما اخترشناسان از چگونگی تکامل این کهکشان ِ غول‌آسا اطلاع چندانی ندارند. وقتی که این کهکشان با سایر کهکشان‌های آن دوره مقایسه می‌شود دارای اندازۀ غیرطبیعی است و بر اساس مدل‌های امروزی، XMM-2599 هنوز هم می‌توانست باعث تولد ستاره‌های بیشتری شود.

“جیلیان ویلسون”، استاد اخترفیزیک دانشگاه کالیفرنیا، ریورساید در این خصوص گفت: «آنچه این کهکشان را بسیار جالب و متمایز می‌کند، این است که این کهکشان دیگر ستاره‌ای را تولید نمی‌کند، شاید به این دلیل که دیگر سوختی به آن نمی‌رسد یا اینکه سیاهچاله‌اش فعال شده است. بر اساس این “نتایج ما خواستار اعمال تغییراتی در مدل‌هایمان هستیم تا بتوانیم متوقف شدن تولید ستاره‌ها را در کهکشان‌های اولیه را توضیح دهیم.

ما کهکشان XMM-2599 را در مرحله غیرفعالش مشاهده نموده‌ایم. این کهکشان در واقع جرم خود را از دست نداده، بلکه دیگر ستاره‌ای تولید نمی‌کند، بنابراین این سوال برای اخترشناسان به وجود می‌آید که چه چیزی باعث بروز این مسئله شده است. با گذشت زمان، آیا این کهکشان می‌تواند به دلیل گرانش به طرف کهکشان‌های تولیدکنندۀ ستاره جذب شود و کمی درخشش تولید نماید؟ اخترشناسان امیدوارند با مطالعۀ بیشتر این کهکشان، پاسخ سوالات خود را دریافت نمایند.

“مایکل کوپر”، نویسنده پژوهشی دانشگاه کالیفرنیا، ارواین در این خصوص گفت: «شاید در طول 11.7 میلیارد سال تاریخ کیهانی، کهکشان ِ XMM-2599 به عضو اصلی یکی از درخشان‌ترین و گسترده‌ترین خوشه‌های کهکشانی جهان تبدیل شده باشد. از طرف دیگر، این کهکشان می‌تواند همچنان در انزوا به حیات خود ادامه دهد. یا می‌تواند سناریویی را دنبال کند که بین این دو فرضیه قرار دارد.» جزئیات بیشتر این پژوهش در Astrophysical Journal منتشر شده است.

ترجمه: سهیلا دوست پژوه/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: CNN