بیگ بنگ: چند قرن پیش، این طوفان مشهور تقریباً سه برابر بزرگتر از زمین بود. اما قطر گردبادهای آن اکنون قابل مقایسه با سیاره ماست؛ لذا این گمانه‌زنی مطرح شده است که لکه سرخ بزرگ روند زوال خود را در پیش گرفته است.

به گزارش بیگ بنگ، برخی از تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که مرکز گردابی که نیروی این طوفان بزرگ را تامین می‌کند، کماکان در حال نیرومند شدن است. مقاله جدید به این مفهوم قوت بخشیده است. بر اساس یافته‌های این مقاله، احتمالاً ضخامت لکه سرخ بزرگ مشتری در طول چهار دهه گذشته ثابت باقی مانده است؛ علی‌رغم اینکه مساحت طوفان در طی همین بازه زمانی با کاهش قابل توجهی همراه بوده است.

در این مطالعه جدید، «دفنه لاماسکریه» از دانشگاه ایکس-مارسی فرانسه و همکارانش با تکیه بر روش های مختلف، به بررسی ویژگی‌های دینامیکیِ گردبادهای بزرگ مشتری پرداختند. برای مثال، آنها شبیه‌سازی‌های عددی زیادی انجام دادند و آزمایش‌هایی را با مخزن‌های پُر از آب-نمک ترتیب دادند. ابعاد این مخازن 50 در 50 در 70 سانتی‌متر بود. این تحقیقات به دانشمندان اجازه داد تا تعادل نیروهایی را که باعث می‌شوند طوفان‌های عظیم مشتری به شکل شیرینی پن‌کِیک درآیند، مورد بررسی قرار بگیرد. لذا دانشمندان با چنین درک عمیقی توانستند تک‌تک طوفان‌ها را پیش‌بینی کنند؛ همچنین چگونگی تکامل آنها در طول زمان می‌تواند پیش‌بینی شود.

محققان در مقاله جدیدشان این طور توضیح می‌دهند: «در خصوص لکه سرخ بزرگ مشتری، باید بگوییم که ابعاد افقی که ما پیش‌بینی کردیم سازگاری بسیار خوبی با اندازه‌گیری‌ها در سطح ابر دارد. این اندازه‌گیری‌ها از زمان ماموریت فضاپیمای ویجر در سال 1979 تاکنون کاربرد دارند. پیش‌بینیِ ما این است که لکه سرخ بزرگ مشتری 170 کیلومتر ضخامت دارد؛ و این ضخامت از زمانی که فضاپیمای ویجر ثبت کرده بود، تغییری نکرده است. پیش‌بینی ضخامت این دست از طوفان‌ها کار دشواری است زیرا مشاهده ارتفاع طوفان در اتمسفر کِدر مشتری خیلی سخت و چالش‌برانگیز است.»

اما کاوشگر جونوی ناسا که از ماه جولای 2016 به دور این سیاره عظیم گردش کرده است، توان انجام کار فوق را دارد. جونو با  دستگاه‌ها و تجهیزات گوناگونی که دارد، می‌خواهد به درون اتمسفرِ سخت مشتری نفوذ کند. جونو به دنبال سرنخ‌هایی درباره ترکیب، شکل‌گیری و تاریخچه تکامل مشتری است. محققان در پایان گفتند: «ما اکنون منتظر این هستیم که نتایج جدید را با مشاهدات آتی فضاپیمای جونو مقایسه کنیم.» جزئیات این مقاله در مجله Nature Physics منتشر شده است.

ترجمه: منصور نقی‌لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: livescience.com