بیگ بنگ: رصدخانه‌ی مشهور آرسیبو در پورتوریکو ممکن است به خاطر کمبود بودجه بسته شود. بنیاد ملی علوم آمریکا(NSF) اوایل این ماه اعلام کرد که در تلاش برای یافتن شرکای جدید است تا تلسکوپ رادیویی مشغول به کار بماند اما زمان در حال از دست رفتن است.

به گزارش بیگ بنگ، سالانه 12 میلیون دلار برای اداره‌ی رصدخانه‌ی آرسیبو 305 متری لازم است، این رصدخانه تا پیش از ساخته شدن تلسکوپ کروی با دیافراگم پانصد متری فست(FAST) چین، بزرگترین تلسکوپ رادیویی در جهان به شمار می‌رفت. 4 میلیون دلار از این بودجه توسط ناسا و 8 میلیون دلار دیگر توسط بنیاد ملی علوم آمریکا تامین می شد. اما این بنیاد به دنبال سرمایه‌گذاری روی ریسک های جدید است و کاهش بودجه های فدرال سبب می شود که پروژه آرسیبو در معرض قطع بودجه قرار بگیرد. بنیاد ملی علوم آمریکا تا اواخر آوریل پیشنهادات گروه های علاقمند به تأمین هزینه اجرایی آرسیبو را دریافت می کند. اگر هیچ پیشنهاد مناسبی ارائه نشود، ممکن است دوران آرسیبو به عنوان یک سرچشمه‌‌ی نجوم به پایان برسد!

نیکولاس وایت، نائب رئیس انجمن تحقیقات فضایی دانشگاه(USRA)، که در مدیریت آرسیبو برای بنیاد ملی علوم آمریکا کمک می کند به روزنامه Observer گفت: « گزینه های دیگر نیازمند توقف کار کنونی آرسیبو و تبدیل شدن آن به یک موزه یا متروک و یا برچیده شدن آن میباشند. از این چشم انداز، اوضاع بد به نظر می رسد.» از سال 1963 که آرسیبو افتتاح شده، کشف های قابل توجه بسیاری داشته است از جمله: تصحیح سرعت چرخش عطارد از 88 روز به 59 روز و پیدا کردن اولین سیاره تصدیق شده در خارج از منظومه شمسی – PSR B1257+12 B که به دور یک تپ اختر می چرخد.

رصدخانه برای استفاده از یک تورفتگی در زمین که به وسیله یک گودال کارست در پورتوریکو به وجود آمده بود ساخته شد، به این معنا که بشقاب آن میتوانست بسیار بزرگتر از تلسکوپ های دیگر که به یک چارچوب فلزی برای نگه داری بشقاب آنها نیاز است، باشد. در حدود 150 متر بالاتر از بشقاب یک گیرنده با وزن 900 تُن قرار دارد که می تواند حرکت کند و در حدود یک چهارم آسمان بالای خود را نظاره نماید.

در کنار اعتبارات نجومی آن، آرسیبو نقش درخشانی در دو فیلم نیز داشته است – فیلم “چشم طلایی” در سال 1995 که مقابله جیمز باند با الک ترولیان تبهکار روی سکوی معلق را نشان داد، و فیلم علمی-تخیلی “تماس” در سال 1997. اما اکنون، بنیاد ملی علوم آمریکا قصد دارد سرمایه خود را به پروژه های دیگری منتقل سازد. یکی از این پروژه ها تلسکوپ بزرگ پیمایشی آسمان(LSST) است، تلسکوپ بازتابی ای نسبتا بزرگ که در شیلی در حال ساخت است، طبق برنامه در سال 2019 افتتاح می شود و قادر خواهد بود تمام آسمان را بررسی نماید.

آرسیبو تنها تلسکوپی نیست که قرار است از کار بیفتد؛ تلسکوپ های دیگری همچون رادیو تلسکوپ گرین بنک در ویرجینیای غربی نیز در خطر است. اما احتمالا آرسیبو نمادین ترین آنها است – مجله علمی Scientific American اشاره می کند که یک بیانیه پیش نویس از بنیاد ملی علوم آمریکا حتی جزئیات مواد منفجره ای که برای از بین بردن بشقاب با پهنای 305 متر نیاز است را منتشر کرده است.

ترجمه: معصومه رحیمی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: iflscience.com