بیگ بنگ: صورت فلکی گاوران یا عوا (Bootes)نام یک صورت فلکی در نیمکره شمالی آسمان میباشد. این صورت فلکی شبیه یک بادبادک است و برای پیدا کردن آن در آسمان کافیست ستارگان دسته خمیده ی دب اکبر را دنبال کنید تا به ستارۀ درخشان قرمز رنگ و پر نوری که به آن آرکتوروس یا نگهبان شمال (سِماک رامِح) می گویند، برسید. زمان رسیدن به نصف النهار 25 خرداد و مساحت آن 907 درجه مربع می باشد.

Bootes-M3-map2-400x400

ستاره ها

آرکتوروس (سماک رامح) ستاره آلفا از این صورت فلکی است که نام انگلیسی آن مشتق از لغت arktouros به معنای « نگهبان خرس » ، در واقع اشاره ای به خرس بزرگ آسمان است. سماک رامح چهارمین ستاره درخشان در کل آسمان و یکی از معدود ستارگان زرد- نارنجی است که می توان آن را به راحتی تشخیص داد. نوع طیف آن K2 III ، با قدر منهای 0.04 و فاصله 34 سال نوری از زمین قرار دارد. بقیه ستارگان این صورت فلکی به نسبت کم فروغند. درخشنده ترین آنها اپسیلون ، به عنوان یک مجوعه سه تایی به نام  ِاراز است.

اجرام عمقی آسمان

چندین جرم عمقی از لیست NGC در این صورت فلکی قرار دارد که مهمترین آن NGC 5466 ، یک خوشه کروی در فاصله 47 هزار سال نوری است که در ۱۷ مه٬۱۷۸۴ توسط ویلیام هرشل کشف شد.

در افسانه ها

این صورت فلکی بادبادک مانند، نمایش دهنده پیکر مردی است که به دنبال خرس بزرگ می دود و دارای اسطوره های کهن متعددی نیز می باشد. این که دقیقا گاوران چه کسی بوده مشخص نمی باشد. براساس یکی از افسانه های یونانی، او پسر الهه زراعت است. هنگامی که او تلاش زیاد مردم زمین را برای به دست آوردن غذا دید به فکر کمک به آنها افتاد. به همین دلیل گاوآهنی ساخت و به زمین فرستاد. مردم نیز به کمک آن، زمین های خود را شخم زده و از راه کشاورزی غذا تهیه کردند. ایزدان نیز به پاس این خدمت، گاوران، را به آسمان برده و در کنار دب اکبر جای دادند. همان طور که پیش از این گفته شد، اسطوره ها و افسانه های متنوعی به گاروران نسبت داده که برای او تعیین شده بود؛ وی بدون پول به همراه برادر خود رهسپار سرنوشت خویش شدند. او یک گاوآهن اختراع کرد که توسط آگزن هدایت می شد. گاوران زمین خود را با آن شخم زد تا توانست زندگی آراسته و محبوبی برای خود ایجاد کند. وقتی کالیستو تلاش پسرش را دید، بسیار خشنود و راضی شد و زئوس را ترغیب کرد تا گاوران را به همراه گاوآهنش به آسمان بفرستد و در آن جا جاودانه گرداند. نسخه دیگری از همین داستان وجود دارد که او را با دب اصغر، یعنی آرکاس یکی دانسته اند.

bootespics

گاوران در میان اعراب ماده گرگ شناخته شده بود، اما یهودیان او را یک سگ پارس کننده می شناسند. هومر نیز در ادیسه اش، گاوران را به منزله مردی متصدی حمل و نقل یا راننده یک ارابه سنگین و بزرگ معرفی کرده است. بنابراین گاوران در جایگاه یکی از نخستین صورت فلکی ثبت گردیده است. باور کهن دیگری بیان می دارد که گاوران چون مردی دونده و نیزه به دست تصور شده است. دو سگ شکاری به نام های آفریون و چارا با او همراهند که به صورت فلکی تازی ها تعلق دارند. در افسانه ای یونانی، گاوران همان ایکاروس است، مردی آتنی که رمز شراب سازی را به ایزد شراب، یعنی دیوناسیوس آموخته است. او به چند دهقان اجازه می دهد تا محصول او را بنوشند، اما لطف او نتیجه عکس می دهد و آن کشاورزان چنان با افراط می نوشند که تصور می کنند ایکاروس همان دیوناسیوس خدای شراب و میگساری است و او را به قتل می رسانند و به خاک می سپارند. اراگون، دختر ایکاروس، وقتی مطلع می شود که دهقانان چه بر سر پدرش آورده اند خود را به دار می آویزد. زئوس، دختر گاوران را به بهشت می فرستد در این نسخه به منزله صورت فلکی سنبله و ایکاروس در واقع همان گاوران است و سگی که اراگون را سر قبر ایکاروس می آورد یکی از سگان شکاری صورت فلکی تازی هاست.

منابع :

کتاب صورتهای فلکی – دکتر گری مکلر – دکتر مارک چارترند مترجم مهندس احمد دالکی

کتاب صورتهای فلکی دکتر اوبلاکر ترجمه بهروز بیضایی

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

1 دیدگاه