بیگ بنگ: سرعت نور یکی از خواص اصلی و ویژه در جهان ماست که کاربردهای زیادی نظیر اندازه گیری فاصله، ارتباطات و… دارد. سرعت نور در خلا برابر 186.282 مایل بر ثانیه یا 299.792 کیلومتر بر ثانیه است که غیر قابل تغییر میباشد. حالا اگر این متغیر را حذف کنیم، بنیان فیزیک مدرن به هم خواهد ریخت، این مهم به دلایلی اتفاق خواهد افتاد، اما طبق یک قانون کلی داریم: هیچ چیزی در جهان سریع تر از نور حرکت نمی کند.

Vision-of-the-Observable-Universe-e1420559669915به گزارش بیگ بنگ، تصور کنید که برخی از چیزهای عجیب از این ناشی میشود که افرادی این واقعیت را در نظر میگیرند که اندازه ی کیهان 13.8 میلیارد سال نوری است(یعنی به اندازه سن خویش میباشد). البته طبق اطلاعات بدست آمده، این اندازه اندکی بیشتر است! پس چگونه ممکن است که طبق محاسبات کیهان شناسان اندازه و قطر کیهان 93 میلیارد سال نوری میباشد؟ در حالیکه بایستی 13.8 میلیارد سال نوری باشد؟ و اینکه هیچ چیزی نمی تواند سریعتر از نور حرکت کند؟ پس موضوع چیست؟ با بیگ بنگ همراه باشید تا این موضوع را بررسی کنیم:

مفهوم انتقال به سرخ کیهانی

قبل از اینکه بفهمیم چرا اندازه ی کیهان بزرگ تر از سنش است، بایستی ابتدا ویژگی های نور را بدانیم. سر آیزاک نیوتن دانشمند نامدار انگلیسی نخسین کسی بود که به ماهیت نور پی برد و دریافت که نور از چند جز تشکیل شده است. در نخستین گام در رابطه با ستارگان او پی برد که رنگ سیاه فقدان نور است و بر عکس نور سفیدی که از خورشید یا ستارگان ساطع می شود متشکل از چند رنگ است. با استفاده از این اطلاعات بدست آمده دانشمندانی که در این موارد کار میکنند به اطلاعاتی از قبیل دما و ترکیب ستاره مورد نظر و یا جسمی که در آن دگرگونی اتفاق افتاده، پی میبرند. برای شناخت خواص نور استفاده از منشور بسیار مفید است.

Light-Dispersion-Through-a-Prismدانشمندان بزرگی نظیر نیلز بور، آلبرت اینشتین، ماکس پلانک، در این زمینه ها نتایج بسیار مفیدی بدست آوردند. برای فهمیدن این موضوع یکی از بزرگترین دانشمندان در این زمینه کریستین دوپلر بود که به نتایج در خور توجه ای دست یافت. دوپلر چیزی را کشف کرد که امروزه به آن “اثر دوپلر” می گویند، در واقع این اثر توضیح می دهد که چرا برخی از نورهایی که از منابع کهکشانی می آیند در طیف الکترومغناطیسی به سرخ متمایل می شوند و برخی هم مایل به رنگ آبی، هستند.

در حالت های ساده اثر دوپلر به این نکته اشاره دارد که طول موج نور بر پایه مستقیمی که از منبع در حال حرکت منتشر میشود، جابجا یا انتقال داده می شود. مثلا گاهی جسمی به سمت ما می آید یا از ما دور میشود. از طرفی، طول امواج نوری وقتی که از منبع مشاهده شونده دور شوند امتداد می یابند و بنابراین سرخ رنگ به نظر می رسند(به سمت طول موج بیشتر) و بطور برعکس آبی رنگ به نظر می رسند.

Absorption-Lines-in-Spectra-of-Distant-Galaxiesدر ضمن یکی از دانشمندانی که در این زمینه مطالعاتی داشت اظهار کرد: تقریبا تمام چیزهایی که در کهکشان رویت میشوند تمایل دارند که به سمت طول موج بزرگتر بروند، بعبارتی دیگر سرخ رنگ به نظر میرسند. اما بسیاری از اجرام که تازه در حال دور شدن هستند قرمز شدنشان زیاد به چشم می آیند که این یعنی این اجسام سریعتر از بقیه از ما دور می شوند. این مهم به ما اجازه می دهد که بدانیم کیهان ثابت نیست بلکه در حال انبساط است.

مفهوم انبساط کیهان چیست؟

مشاهدات ما از انتقال سرخ نشان میدهند که اجسام دورتر در کهکشان سه برابر سریعتر از اجسامی که نزدیکتر حرکت میکنند-فاصله های دورتری را که مشاهده کردیم،اجسام سریعتر حرکت میکردند و آنها به آسانی این فاصله های زیاد را با سرعت نور طی می کردند. اما همانطور که قبلا گفته شد سرعت نور سرعت نهایی در پیمودن فواصل در کهکشان است. نخستین نکته ای که باید بدان توجه کنیم این است که جهان ما، سریعتر از آنچه تصور می کردیم بسط می یابد

نکات دیگر به شرح زیر است:

• وجود ده میلیون ابرخوشه
• وجود 25 میلیارد گروه کهکشانی
• وجود 350 میلیارد کهکشان بزرگ
• وجود 7 تریلیون کهکشان کوتوله
• وجود 30 میلیارد تریلیون ستاره

بنابراین اگر همه این یافته های بالا در 13.8 میلیارد سال نوری در فضا-زمان جمع شوند، جهان بسیار فشرده به نظر می رسد. اما یکی از تصورات غلط رایج در مورد جهان این است که اندازه آن باید برابر سنش باشد. همانطور که میدانید وقتی جهان با شوک ناشی از بیگ بنگ در حدود 13.8 میلیارد سال پیش تشکیل و شروع به انبساط کرد، فضا- زمان خود در سرعتی بیشتر از سرعت نور خود شروع به گسترش کرد، این دوره زمانی به تورم کیهانی مشهور است که برای توضیح اندازه جهان بسیار مفید است اما بسیاری از پدیده های همگن طبیعی در فضا در مقیاس بزرگ در شرایطی بعد از آن به وجود آمدند. این موضوع ناقض گفته اینشتین نیست که هیچ چیز نمی تواند سریعتر از نور حرکت کند، زیرا این فضای خالی است که انبساط می یابد و تنها برای اجرام مادی است که سد سرعت نور نمی تواند شکسته شود.

Big-Bang1در ابتدا کیهان از یک محیط داغ و متراکم تشکیل شده بود و بعد در ناحیه ای وسیع پروتون ها و نوترون ها –همان ذرات تشکیل دهنده اتمی- گسترش یافتند. پس از آنکه تورم کیهانی اولیه به اتمام رسید، انبساط کیهان هم آرام تر شد. اما اجرام در حال حرکت در حال حاضر توسط نیرویی مرموز بنام انرژی تاریک کشیده می شوند، این مفهوم هنوز برای ما به درستی روشن نشده است و از طرفی انبساط آن سریع تر از نور نیست، اما سرعت بالایی دارد که دانشمندان در مقاله ای جدید این موضوع را بررسی کردند.

بطور خلاصه اندازه فضا در تضاد با فیزیک کلاسیک نیست، این به آن دلیل است که کهکشان ها به همراه اجرام داخلشان چیزی از قوانین را نقض نکردند چرا که هیچکدامشان در حال حاضر سریع تر نور حرکت نمی کنند، به هر حال تمامی اجرام موجود در کهکشان به همراه خود کهکشان در حال انبساط هستند. بطور خلاصه، فضا-زمان در حال انبساط می باشد و همه اجرام بزرگ مثل کهکشان ها را از هم دور می کند. انبساط کیهان نکات در خور توجه برای آینده جهان دارد، بعنوان مثال اگر انبساط کیهان تا بی نهایت و بدون آهستگی ادامه یابد، وسعت دید جهان قابل مشاهده کاهش خواهد یافت و موادی که ما امروز می بینیم از ما بسیار فاصله می گیرند و دورتر به نظر خواهند رسید. به سبب همین انبساط، اجرام از ما دورتر میشوند، برخی از کهکشان ها و اجرام به رنگ سرخ متمایل میشوند و از دید ما خارج میشوند. در واقع بیشترین فاصله کهکشان ها شامل قدیمی ترین اجرام در کیهان میشوند و میلیون ها سال بعد از تولد کیهان، شکل گرفته اند.

سایت علمی بیگ بنگ/ منبع: futurism.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

21 دیدگاه

  1. سلام و متشکر از وبسایت خوب و تامل بر انگیز تون.

    سوال من اینه که اگه موج انفجار بیگ بنگ از سرعت نور بیشتر بوده طبق قضیه سرعت و زمان هر چی سرعت بیشتر میشه زمان کند تر و اگه از سرعت نور تجاوز کنیم به گذشته سفر میکنیم پس موج انفجار در زمان سفر میکنه و به گذشته سفر میکنه یعنی قبل از اینکه بیگ بنگ رخ بده موج انفجار وجود داشته و تناقضی که اینجا وجود داره اینه که ابعاد فضا و زمان و قوانین فیزیک بعد از انفجار به وجود اومدن پس چطور ممکنه موج بیگ بنگ تو زمان حرکت کنه؟

  2. بادرودفراوان وخسته نباشیدبه کلیه کسانی که دراین سایت زحمت میکشندوبرای آگاهی رسوندن به جامعه وآشنایی مردم باعلم روز،وقت صرف میکنند.که قویاًتاکیدمیکنم که بهترین سایت روراه انداختید.

    اگه فرض بگیریم که هفتصدمیلیون سال بعدازمهبانگ کهکشانهابوجوداومدن،پس دورترین کهکشانهایی که واسه ماقابل روئیت هستندسیزده میلیاردسال نوری بامافاصله دارندومادورترازاونهارونمیتونیم ببینیم.چون مثلاکهکشانی که بیست میلیاردسال نوری بامافاصله داره،بیست میلیاردسال طول میکشه که نورش به مابرسه که سن کیهان ۱۳/۷میلیاردسال بیشترنیست.پس شعاع جهان قابل مشاهده سیزده میلیاردسال نوریه یابعبارتی جهان قابل مشاهده بیست وشش میلیاردسال نوری قطرداره.

    ۱.روئیت بیش ازاین مقدارچگونه ممکنه وعدد۹۳چجوری بدست آوردن؟

    ۲.کهکشانهایی که باسرعت نورازمادورمیشن ماآنهاراچگونه وتاکِی خواهیم دید؟؟

    ۳.دررابطه باسوال قبل….فرض بگیریم مابه درون یک سیاهچاله سفرکنیم،پس ازعبورازافق رویدادوباسرعتی معادل نور(فرض برسالم ماندنمون)ناظری که بیرون ازسیاهچاله هست چه خواهددید؟(باتوجه به اینکه سرعت دورشدن ماازناظربرابرباتصویریست که ازمابه سوی ناظرساطع میشه)

    خیلی ممنون میشم اگه جواب بدین.بازم ممنون ازعوامل بیگ بنگ

  3. سلام میخواستم بگم که با فرض اینکه گرانش بر مسیر حرکت نور اثر میگزارد (مانند انچه ما در سیاهچاله ها میبینیم ) پس نور هر یک از اجرام اسمانی بسیار دور (حداقل خارج از راه شیری )از وقتی که منتشر میشود تا زمانی که بخواهد به ما برسد بارها و بارها از مسیر اصلی خود تحت گرانش کهکشان ها .ستاره ها .سیاهچاله ها و تمام اجرامی که نیروی گرانشی موثری دارند منحرف میشوند ………..
    بنابراین اجرامی که ما به آن هارا رصد میکنیم احتمالا در جایی که ما فکر میکنیم وجود دارند…. وجود ندارند.
    این بیان برای امواج دیگر (گاماو ایکس و …..)نیز برقرار است .
    پس با محسبات فاصله ای و سنی ودیگر چیزها مثل دور شدن یا نزدیک شدن اجرام از هم (که به دلیل گفته شده در محاسبات کاملا منطقی است ولی در واقعیت چیزی کاملا متفاوت است)نمیتوان نتایج گرفته شده اعم از عمر کیهان و وسعت کاینات را درست دانست .
    پس طبق این موضوع تمام تصوری که ما از کیهان داریم(که با شبیه سازی های کامپیوتری به دست امده) توهمی بیش نیست……….
    امیدوارم هرچه بشتر به شناخت واقعیت کیهانی که در آن زندگی میکنیم نزدیک شویم .

    1. بسیار عالی گفتی دوست عزیز
      من از اون روزی که با کلمه همگرایی گرانشی و کاربردش در نجوم اشنا شدم دیگه از همه چیزایی که تا حالا دیدیم و شنیدیم قطع امید کردم و کاملا دچار توهم شدم
      منم دقیقا به نتیجه شما رسیدم

    2. تصورتون رو از فاصله بین اجرام فضایی کم هستش. احتمال اینکه نور این اجرام از نزدیکی ستارگان و اجرام سنگین رد شود خیلی ناچیز است.

  4. با سلام، ممنون بابت مطالب و کانال خوبتون. اما این مطلب رو یا خوب توضیح ندادید و یا اینکه نمی تونه درست باشه. اولا اندازه جهان 92 میلیارد سال نوری هست یعنی چی؟ قطر جهان؟ شعاع جهان؟ محیط کره جهان؟ اگر منظور قطر جهان باشه، نمی تونه درست باشه. ضمنا انتقال به فروسرخ ربطی به حرکت نداره. من فکر می کنم درستش این هست که بگیم فضا در حال انبساط هست. نه کیهان. یعنی فاصله بین الکترون و پروتون داره زیاد میشه و فضا بسط پیدا می کنه. و این موضوع تاثیرش رو در کیهان به صورت انتقال به فروسرخ نشون میده.

  5. سلام با تشکر. از جمله تفاوت های ماده تاریک و انرزی تاریک رو چنانچه براتون ممکن باشه میخواستم در فصلی علیحده توضیح دهید.. انقدر خوب و عزیزی که به هنگام وداع… حیف ام اید که ترا دست خدا بسپارم

  6. در واقع دانشمندان معتقدند در لحظه بیگ بنگ جهان به شدت متورم شده است بسیار بسیار بسیار سریعتر از سرعت نور. و بعد از آن قوانین انیشتن بر جهان مسلط شده است. به نظر من چون دانشمندان نظریه بیگ بنگ را قبول کرده اند و از طرفی اندازه جهان با قوانین انیشتن و سن جهان سازگاری ندارد برای توجیه بیگ بنگ نظریه تورم کیهانی را به اجبار در نظر گرفته اند. به قول معروف یک جوری ماست مالی. کاش اسمش را به جای تورم کیهانی میگذاشتند تورم تاریک! یا بیگ بنگ تاریک. تا در آینده علم به صورت دقیق مشخص کنه آغاز جهان چگونه بوده است و این تناقض ها حل و فصل بشه

  7. اگر اشتباه نکنم هیچ چیز در فضا سریعتر از نور حرکت نمی کند. اما به نظر بنده هیچ محدودیتی برای سرعت حرکت خود فضا نیست.

    1. سلام به دوستان بیگ بنگ و ممنون از سایت خوبتون فقط خواهشمندم به سوالم جواب بدید
      بنده متوجه مقاله شدم فقط یه سوال اینجوری که متوجه شدم با توجه به عمر کیهان و تعریف واحد مسافت سال نوری اجرامی که بیشتر از 13.8 میلیارد سال نوری از ما فاصله دارند برای مثال 46میلیار سال نوری با ما فاصله دارن برای ما قابل مشاهده نیستد درسته؟ ولی یه مطلبی در سایت زومیت خوندم که یه کوازار با فاصله 22 میلیار سال نوری کشف شده هرچقدر بحث کردم بجایی نرسید
      امکانش هست؟ خب اگه هست که این هنوز نورش نباید به ما رسیده باشه نمیشه که 22میلیار سال تو راه بوده باشه میشه؟

  8. مفهموم 13 بیلیون سال نوری. قابل توجیح فیزیکی نداره.
    فرض بگیریم با فیزیک نیوتنی محاسبه کنیم.
    اگر انفجاری در 1ق بیلیون سال پیش انجام شد و با سرعت نور همه چیز باز بشه. خوب طبیعتا باید شعاع یک کره انفجاری محاسبه بشه و اگر پهنای این کره انفجاری محاسبه بشه میشه 26 بیلیون (ملیارد) سال پهنا. با قدمتی برابر با 13 بیلیون سال .
    درست گفتم؟ راهنماییم کنید. ممنون

    1. سلام خدمت دوستان خوب بيگ بنگ و همه دوستاني كه نظرهاشون رو نوشتند …
      فكر ميكنم يه نكته باعث ميشه اين موضوع بهتر توضيح داده بشه كه فكر ميكنم دوستان اون رو در نظر نگرفتند …نكته اينجاست كه هر انچه كه در خصوص سن كيهان و فواصل كيهاني گفته ميشه تنها شامل جهان قابل مشاهده هست ساده تر اينكه تمام اين محاسبات محدود به اين قسمت از كيهان ميشه كه ما قادر به ديدن اون هستيم …..در اينصورت هست كه واژه هايي مثل قطر كيهان و فواصل معنا پيدا ميكنند …

  9. لطفا اپ اندروید برای سایتتون طراحی کنید طوری که بتونیم مقاله ها رو ذخیره کنیم

  10. با سلام
    مقاله شما بسیار عالی بود
    اما نکته مهم فرمول محاسبه ۹۲ میلیارد سال بود
    این عدد جادویی از کجا محاسبه شده است
    چرا یک عدد دیگر نباشد
    و سوال دیگر اینکه شما می گویید هیچ کهکشانی سرعتش بیشتر از نور نیست ایا صحیح است
    زیرا دورترین کهکشهان با رد شیفت ۱۰۰۰ سرعتی بیشتر از نور خواهد داشت چون در مثلا ۱۳ میلیارد سال نوری نورش ارسال شده است و لذا با یک محاسبه ساده فرمول هابل سرعتش از نور بیشتر می شود
    مننون می شوم راهنمایی نمایید
    بازهم تشکر

    1. من کاری ندارم با این که این عدد 92 درست هست یا نه .
      ولی طی بیگ بنگ یا همون انفجار بزرگ دنیا از ماده تشکیل نشده بود . یعنی هیچ ماده ای وجود نداشت . پس طی انفجار به سرعت خیلی بالاتر از نور رسیدیم . یعنی اگه بیایم بگیم بزرگی جهان 92 میلیارد سال نوریه و جهان 13.7 میلیارد سال عمر داره البته پارامتر های دیگه ای هم هست ولی اگه ساده حساب کنیم . 92 – 13.7 = 78.3 این عدد 78.3 میلیارد سال نوری بزرگیه بیگ بنگه . یعنی تو بیگ بنگ جهان به اندازه 78 میلیارد سال نوری گسترش پیدا کرد . بعد تو این 13.7 میلیارد سال ماده تشکیل شد و جهان گسترش پیدا کرد تا رسید به 92 میلیارد سال . البته محاسبات دقیق رو نگفتم . ذهنی گفتم . اگه اشتباهی تو گفته هام بود خوشحال میشم تصحیحش کنید.