بیگ بنگ: گروهی از محققان دیدگاه ِ جدیدی در مورد رویدادی که موجب «انفجار کامبرین» شده، ارائه کردند. انفجار کامبرین دورۀ گسترش سریع اَشکال مختلف حیات جانوری بوده که بیش از 500 میلیون سال قبل رخ داده است.

xبه گزارش بیگ بنگ، اگرچه نظریه‌هایی برای توضیح این دورۀ برجسته مطرح شده، اما قابل اعتمادترین آنها این نظریه است که افزایش قابل ملاحظۀ میزان اکسیژن باعث ِ رشد طیف ِ وسیعی از جانوران شده است. یک مطالعۀ جدید نشان می دهد افزایش در سطوح اکسیژن نتیجۀ تغییرات در تکتونیک صفحه‌ای زمین است.

در طول تشکیل ابرقارۀ گوندوانا(Gondwana) افزایش عمده‌ای در پدیده‌های آتشفشانی قاره‌ای وجود داشت. پدیده‌های آتشفشانی قاره‌ای زنجیره‌های آتشفشانی بودند که اغلب هزاران کیلومتر را در بر می گرفتند و صفحات تکتونیکی اقیانوسی و قاره‌ای در آنجا به هم برخورد می‌کردند. این به نوبۀ خود موجب ِ افزایش گاز زدایی کربن دی اکسید از سنگ‌های رسوبی قدیمی شده؛ که این امر موجب افزایش ِ کربن دی اکسیدِ جوّی و گرم شدنِ سیاره و در نتیجه موجب ِ بیشتر شدنِ هوازدگیِ سنگ‌های قاره‌ای شده است. همچنین سنگ‌های قاره‌ای، فسفر مغذی را برای اقیانوس فراهم کردند تا فتوسنتز و تولید اکسیژن انجام شود.

این تحقیق به سرپرستی جاش ویلیامز انجام شده است. ویلیامز این تحقیق را زمانی که دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه اسکتر بود آغاز کرد و در حال حاضر دانشجوی دکترای دانشگاه ادینبورگ است. ویلیامز در طول پروژه کارشناسی ارشد خود برای انجام اولین اندازه‌گیری ِ تغییرات در سطوح اکسیژن جوّی قبل از این انفجار حیات، از مدل زیست‌زمین‌شیمیاییِ پیشرفته‌ای استفاده کرد.

پروفسور تیم لنتون از مؤسسه سیستم‌های جهانی دانشگاه اکستر و نویسندۀ همکار این پروژه، گفت: «یکی از معضلات بزرگ که برای اولین‌بار توسط داروین شناخته شد این است که چرا حیات پیچیده، در قالب جانوران فسیلی، این‌قدر ناگهانی در انفجار کامبرین پدیدار شده است. مطالعات بسیاری بیان دارند که این امر به افزایش میزان اکسیژن مربوط است- اما هیچ دلیل روشنی برای چنین افزایشی ندارند، یا هیچگونه تلاشی برای بررسی آن نکرده‌اند.»

این مدل نه تنها افزایش قابل ملاحظه در میزان اکسیژن به دلیل تغییرات در فعالیت تکنوتیک صفحه‌ای را پیش‌بینی می‌کند، بلکه نشان می دهد افزایش در میزان اکسیژن- تقریبا به اندازۀ یک چهارم میزان اکسیژنی که در جوّ امروزی وجود دارد- مربوط به سطوح بحرانی‌ای است که جانورانِ ِ دورۀ انفجار کامبرین به آن نیاز داشتند. ویلیامز افزود: «این مدل نه تنها افزایش ِ میزان اکسیژن تا سطحی که برای حمایت از حیات جانورانِ در دورۀ کامبرین را پیش‌بینی می‌کند، بلکه پیش‌بینی‌های این مدل توافق و تطابقِ قوی با شواهد ژئوشیمیایی دارد.»

پرفسور لنتون گفت: «این فوق‌العاده است که فکر کنیم شاید قدیمی‌ترین اجداد جانوریِ ما و بنابراین همۀ ما بخشی از هستیِ خود را مدیون ِ حادثه غیرمعمولِ تکتونیک صفحه‌ایِ نیم میلیارد سال قبل هستیم.» جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Nature Communications منتشر شده است.

ترجمه: زهرا جهانبانی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sciencedaily.com

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.