بیگ بنگ: تجزیه و تحلیل‌های جدید از شفق قطبی مشتری که درخشان‌ترین شفق‌های منظومه شمسی هستند، از راز جدیدی پرده برداشت. محققان دانشگاه جان هاپکینز از طریق ارزیابی این شفق‌ها با استفاده از آشکارسازهای ذرات و طیف‌سنج‌های ماوراءبنفش توانستند پتانسیل‌های الکتریکی بسیار عظیمی را شناسایی کنند. 

به گزارش بیگ بنگ، هنگامی که پتانسیل‌های الکتریکی قطب‌های مشتری با میدان مغناطیسی این سیاره همسو می‌شوند، الکترون‌ها با انرژی بیش از 400 هزار الکترون ولت در اتمسفر بالایی سیاره جاری می‌شوند. در سطح زمین شدیدترین شفق‌های قطبی با پتانسیل‌های الکتریکی بزرگ ارتباط دارند. همچنین جریان‌هایی با شدت چندهزار ولت با پدیده‌ای موسوم به شفق مستقیم ارتباط دارند که در آسمان آلاسکا و اسکاندیناوی به صورت مارپیچ‌های رنگارنگ دیده می‌شود؛ اما زمانی که محققان ارتباط بین پتانسیل‌های الکتریکی مشتری و شفق‌های قطبی آن را بررسی کردند، چنین پیوندی وجود نداشت. به عبارت دیگر پتانسیل‌های الکتریکی عظیم موجود در قطب‌های مشتری، وجود شفق‌های شدید قطبی این سیاره را توجیه نمی‌کند.
بری ماک، محقق آزمایشگاه فیزیک در دانشگاه جان هاپکینز، می‌گوید: «در مشتری، روشن‌ترین شفق‌های قطبی به واسطه نوعی فرآیند شتابی آشفته ایجاد می‌شود که ما درک درستی از آن نداریم. شواهدی در آخرین اطلاعات ما وجود دارد که نشان می‌دهد با افزایش چگالی قدرت نسل‌های شفق قطبی بیشتر و بیشتر می‌شود، این روند ناپایدار است و فرآیند شتابی جدیدی جایگزین آن می‌شود.» محققان با استفاده از کاوشگر جونو که بر فراز مشتری غول پیکر پرواز می کند ذراتی با سطح انرژی بسیار بالا شناسایی کردند که به‌ نظر می‌رسد در تشکیل کمربندهای تابشی این سیاره موثر هستند. به اعتقاد محققان این شفق‌های قطبی حاصل یک فرآیند شتابدهی آشفته هستند که هنوز ابهامات زیادی درباره آن وجود دارد.
اتمسفر پویا و بیگانه مشتری معمولا توسط محققان سیاره شناس مورد مطالعه قرار می‌گیرد، چراکه قادر به تولید چنین نیروهای چشمگیری است. نتایج مطالعات قبلی نشان می‌دهد که شفق‌های قطبی شدید مشتری منجر به ایجاد یک سری طوفان شدید، مانند لکه سرخ بزرگ روی این سیاره، می‌شود. اثرات متقابل بین میدان‌های الکترومغناطیس مشتری و الگوهای آب و هوایی می‌تواند به دانشمندان کمک کند تا درک بهتری از دیگر پدیده‌های اقلیمی فضا به دست آورند. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریه Nature منتشر شده است.
نخستین بار در سال ۱۹۷۹ حین عبور فضاپیمای ویجر ۱ از کنار سیارۀ مشتری حلقه های نازکی از شفق قطبی در این سیاره مشاهده شد. در واقع با رصدهای بعدی توسط تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ اشعه ی ایکس چاندرا مشاهده شد که شفق های قطبی در سیاره ی مشتری یک منبع بسیار قدرتمند انرژی هستند. پدیده شفق قطبی در قطب شمال و جنوب سیاره مشتری، که میدان مغناطیسی قوی ای دارد، دائما پدید می آید.

دیدگاهتان را بنویسید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.