6 اسفند 1391 2

چرا “گرانش” ضعیف است؟

چهار نیروی بنیادی شناخته شده در جهان عبارتند از: نیروی هسته‌ای ضعیف، نیروی هسته‌ای قوی، الکترومغناطیس و گرانش. نیروهای هسته‌ای قوی و هسته‌ای ضعیف را به ترتیب با نام‌های قوی و اندرکنش ضعیف هم می‌شناسند. احتمالا به جز نیروی گرانشی، بقیه این نیروها به وسیله یک سری محاسبات تقریبی که به نظریهٔ اختلال معروف است،…

6 اسفند 1391 5

عجايب دنياي كوانتوم – انتگرال مسير فاينمن

بعد از جنگ جهاني دوم، ريچارد فايمن يكي از شاگردان ويلر به ساده‌ترين اما در عين حال عميق‌ترين روش براي خلاصه‌سازي پيچيدگي‌هاي نظريه كوانتوم دست يافت كه در سال 1965 يكي از نتايج اين ايده، براي او جايزه نوبل را به ارمغان آورد. فرض كنيد كه مي‌خواهيد عرض اتاق را بپيماييد. از نظر نيوتون بسيار…

1 اسفند 1391 2

تاريخچه كوانتوم ( قسمت دوم )

در سال 1896 تامسن هنوز سرگرم كار با اشعه كاتدي بود كه فيزيكداني فرانسوي به نام آنري بكرل كشف كرد كه عنصر سنگين اورانيوم همواره از خود اشعه اي ساطع مي كند كه مانند اشعه ايكس رنتگن به گازها قابليت هدايت الكتريكي مي دهد. سپس اين سوال طرح شد كه آيا فقط اورانيوم است كه…

29 بهمن 1391 0

نسبيت خاص و زمان – قسمت سوم

تئوري نسبيت خاص با همين روش‌هاي متزلزل بر ديگر جوانب فيزيك، به‌طور يكسان تأثير مي‌گذارد. اينشتين ثابت كرد كه هم‌چنان‌كه آليس نزديك مي‌شود، باب در مي‌يابد كه او در راستاي مسير حركت قطار به طرفش، انقباض مي‌يابد. به بيان ديگر اين‌كه آليس دو متر قد داشته باشد و فاصله‌ي جلو و تا عقب او بيست‌…

29 بهمن 1391 1

تاريخچه كوانتوم ( قسمت اول )

مقدمه : فيزيك يكي از علوم بنيادي است و بسياري از مفاهيم آن علوم ديگر را نيز در بر مي گيرد. هر فردي كه بخواهد پيشه اي براي خود انتخاب كند و در پيشه ی مورد نظر توفيق كامل داشته باشد بايد با مفاهيم اوليه فيزيك بخصوص با فيزيك عملي و كاربردي آشنائي داشته باشد….

27 بهمن 1391 0

برخورد دهنده بزرگ هادرون برای دو سال خاموش شد

برخورددهنده بزرگ هادرون ( LHC ) در سازمان تحقیقات هسته ای اروپا که به طول 27 کیلومتری زیر زمین قرار دارد تشعشعات ذره ای خود را به مدت دوسال خاموش کرد. برخورد دهنده بزرگ هادرون که در سال 2012 برای شناسایی ذره ای به نام بوزون هیگز بار دیگر به تیتر بسیاری از رسانه ها…

27 بهمن 1391 2

مرا به کائنات بفرست: دور فرستی کوانتومی – قسمت دوم

نویسندگان داستانهای علمی – تخیلی اصطلاح دور فرستی را قبلا ساخته بودند، البته تا قبل از تولد مکانیک کوانتومی ساز و کار عملی برای آن نداشتند. ایده ی آن اسکن کردن یک جسم یا شخص در یک مکان، و ایجاد یک نسخه ی کامل در مکان دیگری است. نسخه ی اصلی معمولا طی فرایند از…

26 بهمن 1391 3

عجایب دنیای کوانتوم – وابستگی کوانتومی – قسمت سوم

در دو قسمت قبل گفتيم كه وابستگي كوانتومي يا در هم‌تنیدگی کوانتومی به زبان ساده جفت‌شدن خواص مکانیکی دو ذره است، ذراتی که پیش‌تر با یکدیگر در اندرکنش بوده و سپس از یکدیگر جدا شده‌اند. بر اساس تفسیر کپنهاگی از مکانیک کوانتومی، حالت دو ذره جفت شده تا زمان مشاهده نامعین باقی می‌ماند. با انجام…

26 بهمن 1391 1

نسبيت خاص و زمان – قسمت دوم

فرمول رياضي اينشتين توضيح مي‌داد كه هر مشاهده‌كننده‌اي هنگامي‌كه يك ساعتِ در حال كاركردن را مي‌نگرد، چگونه به درستي درمي‌يابد كه زمان به كندي مي‌گرايد. اين پديده‌اي است كه با عنوان «انبساط زماني» شناخته شده است. (Time Dilation) و اين مورد به قدري روشن و گويا، غلط به نظر مي‌رسد كه چهار سوال را بلافاصله…

25 بهمن 1391 72

قبل از بیگ بنگ چه بوده؟

بیگ بنگ: همواره برای ما این سوال مطرح می شود که قبل از بیگ بنگ چه اتفاقی افتاد؟ پاسخی که معمولا به این سوال داده می شود به این گونه است : قبل از بیگ بنگ چیزی وجود نداشته و بیگ بنگ آغاز همه چیز است. سن کارول Sean Carroll از فیزیکدانان برجسته، این سوال…

24 بهمن 1391 5

نسبيت خاص و زمان – قسمت اول

يكي از شگفت‌آورترين نتايج نظريه‌ي مخصوص نسبيت اينشتين اين است كه تصور آشناي ما از مقوله‌ي زمان اساساً غلط مي‌باشد. دانشمندان و افراد عادي همواره زمان را همچون حركت يك نوع ساعت مخصوص ديواريِ زماني‌ِ جهاني كه بي‌رحمانه و رام‌نشدني، گذر زمان را با تيك‌تيك خود نشان مي‌دهد،‌ يا مانند ضربان قلب كيهاني و يا…

23 بهمن 1391 3

مدت زمان رسیدن فتون های نور از مرکز خورشید به زمین چقدر است؟

نور باستانی خورشید: شاید بسیاری از دوستان بدانند که نور برای پیمودن مسیر بین «سطح» خورشید تا زمین حدود هشت دقیقه زمان نیاز دارد. از طرفی می دانیم که این نور در واقع در هسته ی خورشید تولید می شود و اینکه این نور برای رسیدن به سطح خورشید چه مسافتی باید طی کند و…

21 بهمن 1391 5

ماهيت هاي نور

ماهیت ذر‌ه‌ای : آیزاک نیوتن (Isaac Newton) در کتاب خود در رساله‌ای درباره نور نوشت پرتوهای نور ذرات کوچکی هستند که از یک جسم نورانی نشر می‌شوند. احتمالاً آیزاک نیوتن نور را به این دلیل بصورت ذره در نظر گرفت که در محیطهای همگن به نظر می‌رسد در امتداد خط مستقیم منتشر می‌شوند که این…

21 بهمن 1391 3

مرا به کائنات بفرست: دور فرستی کوانتومی – قسمت اول

اروین شرودینگر تنها فیزکدانی نبود که پذیرفتن جنبه های نامعمول مکانیک کوانتومی برایش مشکل بود. آلبرت اینشتین، که شاید بزرگترین فیزیکدان قرن بیستم باشد، نشان داد که مکانیک کوانتومی از بعضی لحاظ نظریه ی نا مطلوبی است. او، همراه با دو همکارش، بوریس پودولسکی و ناتان روزن، آزمایش تخیلی را مطرح کرد که فکر می…